Αθήνα 12.11.2009, 15:32
Για αθέμιτη εμπορική πρακτική κατηγορεί εταιρεία που διενεργεί διαγωνισμό μέσω του Τύπου ο Συνήγορος του Καταναλωτή και την καλεί να τον αποσύρει. Παράλληλα απευθύνει υποδείξεις προς τους καταναλωτές και συστάσεις προς τον Τύπο.

Ο Συνήγορος του Καταναλωτή εντόπισε φυλλάδιο, εσώκλειστο σε καθημερινή εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας, το οποίο προτρέπει τους καταναλωτές να συμμετάσχουν σε διαγωνισμό μετά κλήρωσης, κάνοντας χρήση της εύηχης φράσης: «Ξύσε και κέρδισε €1000 σε μετρητά άμεσα!». Στη δεξιά εμπρόσθια όψη του φυλλαδίου υπάρχει η ειδική περιοχή γκρι χρώματος, την οποία καλούνται να ξύσουν οι καταναλωτές προκειμένου να κερδίσουν τα χρήματα.

Σύμφωνα με τις οδηγίες για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό που αναγράφονται στην οπίσθια όψη του εν λόγω φυλλαδίου, ξύνοντας την ειδική περιοχή, οι καταναλωτές καλούνται να βρουν τρία (3) όμοια σύμβολα προκειμένου να ανήκουν στην ομάδα των έξι νικητών που μπορούν να κερδίσουν μέχρι €1000 σε μετρητά.

Ασκώντας την αρμοδιότητα που του δίνει ο ιδρυτικός του νόμος να προβαίνει σε συστάσεις και υποδείξεις ύστερα και από αυτεπάγγελτη έρευνα, ιδίως όταν από την επιχειρηματική συμπεριφορά προμηθευτών θίγεται μεγάλος αριθμός καταναλωτών, και κατόπιν σχετικής έρευνας που διενήργησε επί του συγκεκριμένου διαγωνισμού, ο Συνήγορος του Καταναλωτή κατέληξε στις ακόλουθες διαπιστώσεις:

Ο τρόπος δημόσιας προβολής του ερευνώμενου διαγωνισμού δημιουργεί ψευδώς την εντύπωση ότι για τη συμμετοχή σε αυτόν δεν προϋποτίθεται καμία άλλη ενέργεια πέραν του ξυσίματος της ειδικής περιοχής και ότι το όποιο τυχόν κέρδος δύναται να προκύψει είναι στιγμιαίο, ενώ στην πραγματικότητα για τη συμμετοχή των καταναλωτών απαιτείται περαιτέρω η χρήση του σταθερού ή του κινητού τηλεφώνου τους, αντί μάλιστα σημαντικής οικονομικής επιβάρυνσής τους.

Στο πλαίσιο αυτής της συμμετοχής, οι καταναλωτές καλούνται να απαντήσουν στην ερώτηση: «Πόσοι ήταν οι θεοί του Ολύμπου στην Αρχαία Ελλάδα», ο υπερβολικά υψηλός βαθμός ευκολίας της οποίας προσβάλλει τη νοημοσύνη του μέσου ανθρώπου και προφανή σκοπό έχει την ενθάρρυνση της συμμετοχής στον διαγωνισμό του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού καταναλωτών.

Έπειτα από τυχαία δοκιμαστική χρήση που έκανε ο Συνήγορος του Καταναλωτή σε πέντε εκ των φυλλαδίων στο πλαίσιο της αυτεπάγγελτης έρευνάς του, διαπιστώθηκε ότι μετά το ξύσιμο προκύπτουν σε όλα τρία όμοια σύμβολα, γεγονός που -σύμφωνα με τον προτεινόμενο τρόπο συμμετοχής- εξασφαλίζει δικαίωμα για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό. Η απόλυτη επιτυχία στην εύρεση τριών όμοιων συμβόλων στο 100% των φυλλαδίων των οποίων έκανε τη δοκιμαστική χρήση η Αρχή επιτρέπει έτι περισσότερο την επιβεβαίωση της ανωτέρω διαπίστωσης, ότι δηλαδή προφανής απώτερος σκοπός της διοργανώτριας εταιρείας είναι η προσέλκυση του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού καταναλωτών και ο δελεασμός της συμμετοχής τους στον διαγωνισμό, που συνεπάγεται αντίστοιχα και μεγαλύτερο οικονομικό όφελος (κέρδος) γι’ αυτήν.

Λαμβανομένων υπόψη του τρόπου δημόσιας προβολής του ερευνώμενου διαγωνισμού και των χρησιμοποιούμενων μεθόδων προσέλκυσης των καταναλωτών για τη συμμετοχή τους σε αυτόν, ο Συνήγορος του Καταναλωτή εκτιμά ότι συντρέχει και στοιχειοθετείται σαφής περίπτωση αθέμιτης εμπορικής πρακτικής, καθόσον ο τρόπος αυτός:
1. Στηριζόμενος στον υπερβολικό δελεασμό των καταναλωτών και την υπόθαλψη της επιθυμίας του εύκολου και στιγμιαίου κέρδους, προκαλεί ουσιώδη στρέβλωση της συναλλακτικής συμπεριφοράς τους, οδηγώντας σε σημαντική αλλοίωση της ικανότητάς τους να λάβουν τεκμηριωμένη απόφαση, με πιθανό επακόλουθο να προβούν σε συναλλαγή που ίσως διαφορετικά να μην επιθυμούσαν.
2. Δημιουργεί  την εντύπωση ότι οι καταναλωτές πρόκειται να κερδίσουν με αποκλειστικό κριτήριο την τύχη, τη στιγμή που η δυνατότητα διεκδίκησης του διαφημιζόμενου οικονομικού οφέλους προϋποθέτει την καταβολή, με έμμεσο τρόπο, χρημάτων από αυτούς.

Επιπλέον, μετερχόμενη των ανωτέρω μνημονευόμενων μεθόδων, η διοργανώτρια εταιρεία του διαγωνισμού φαίνεται να στερείται στην προκειμένη περίπτωση της απαιτούμενης επαγγελματικής ευσυνειδησίας, δηλαδή του μέτρου εκείνου της ειδικής τεχνικής ικανότητας και μέριμνας που ευλόγως αναμένεται να επιδεικνύει ένας προμηθευτής προς τους καταναλωτές, κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στην έντιμη πρακτική της αγοράς και στη γενική αρχή της καλής πίστης.

Κατόπιν τούτων, ο Συνήγορος του Καταναλωτή:
1. Εφιστά την προσοχή των καταναλωτών, τους οποίους καλεί να αντιμετωπίζουν με κριτική σκέψη το ενδεχόμενο συμμετοχής τους στον συγκεκριμένο ή σε άλλους ανάλογους διαγωνισμούς, όντας παράλληλα πλήρως συνειδητοποιημένοι για τις οικονομικές υποχρεώσεις που πρόκειται στην ουσία να αναλάβουν μέσα από μια τέτοια συμμετοχή
2. Καλεί τη διοργανώτρια εταιρεία να αποσύρει τον συγκεκριμένο διαγωνισμό για όλους τους λόγους που μνημονεύονται αναλυτικά στην παρούσα και να απευθύνεται εφεξής στους καταναλωτές με την εντιμότητα και την επαγγελματική ευσυνειδησία που προστάζουν τα χρηστά συναλλακτικά ήθη, η καλή πίστη και η κείμενη νομοθεσία που ισχύει στην Ελλάδα για την προστασία των καταναλωτών
3. Συστήνει στους ιδιοκτήτες ημερήσιων εφημερίδων Αθηνών και Περιφέρειας να συμβάλλουν καταλυτικά στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων των αναγνωστών-καταναλωτών τους, αποφεύγοντας να φιλοξενούν μέσα από τα φύλλα τους παρόμοιους διαγωνισμούς που αποσκοπούν κατά κύριο και πρώτο λόγο στον προσπορισμό, με αθέμιτο τρόπο, κέρδους για τους εμπνευστές-διοργανωτές τους