Αθήνα 3.11.2008
Από τον κ. Γιάννη Κάρη, Φυσικό, λάβαμε και δημοσιεύουμε την παρακάτω επιστολή.

Παραμερίζεται το ΑΣΕΠ; Τελικά, με ποιό τρόπο προσλαμβάνονται οι καθηγητές στη Μέση Εκπαίδευση;

Επισημοποιήθηκαν πριν λίγες οι προσλήψεις εκπαιδευτικών στη Μέση Εκπαίδευση. Οι προσλήψεις έγιναν με βάση το νόμο που ψηφίστηκε τα μέσα Ιουλίου. Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά: Μόνο οι 1.416 από τους 3.841, δηλαδή ποσοστό 37%, προσλήφθηκαν μέσω του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ.

Θυμίζουμε ότι το 1997 η Βουλή νομοθέτησε την κατάργηση της επετηρίδας και θέσπισε οι προσλήψεις να γίνονται σε ποσοστό 100 % μέσω του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ. Παράλληλα αποφασίστηκε να μονιμοποιηθούν και οι συμβασιούχοι (αναπληρωτές) που είχαν συμπληρώσει 16 μήνες προϋπηρεσίας στη Δημόσια εκπαίδευση (16μηνίτες), ο αριθμός των οποίων ήταν περίπου 10.000. Έκτοτε, με διαδοχικές ρυθμίσεις, το ποσοστό των προσλήψεων μέσω του ΑΣΕΠ περιορίζεται διαρκώς. Έτσι το 2002 θεσπίζεται οι προσλήψεις να γίνονται κατά 75% μέσω ΑΣΕΠ και κατά 25% από νέα επετηρίδα, που δημιουργήθηκε με βάση την προϋπηρεσία όσων υπηρετούν ως αναπληρωτές. Το 2004 τα ποσοστά γίνονται 60% από ΑΣΕΠ και 40% από την επετηρίδα των αναπληρωτών, ενώ παράλληλα και πέρα από τα ποσοστά αυτά διορίζονται σε μόνιμη θέση και όσοι αναπληρωτές είχαν 30 μήνες προϋπηρεσίας (30μηνίτες), ο αριθμός των οποίων ήταν πάνω από 10.000. Η ρύθμιση που θεσμοθέτησε φέτος το καλοκαίρι η κυβέρνηση δεν αλλάζει τα ποσοστά 60% - 40%, αλλά προβλέπει ότι πέρα από τα ποσοστά αυτά θα διοριστούν οι αναπληρωτές που συμπλήρωσαν 30 μήνες προϋπηρεσίας μέχρι τη φετινή χρονιά και επί πλέον και φέτος αλλά για όλα τα επόμενα χρόνια θα διορίζονται και όσοι συμπληρώνουν 24 μήνες προϋπηρεσίας και έχουν μια επιτυχία στο ΑΣΕΠ. Υπολογίζεται έτσι ότι το ποσοστό αυτών που θα προσλαμβάνονται κάθε χρόνο μέσω του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ θα είναι μικρότερο του 30%, όπως φαίνεται και από το γεγονός ότι οι θέσεις που προκηρύχθηκαν για την επόμενη διετία μέσω του ΑΣΕΠ περικόπηκαν στο μισό.

Δικαιολογημένα θα αναρωτηθεί κανείς: μα καλά, δεν τελειώνουν ποτέ οι συμβασιούχοι αναπληρωτές; Εκεί ακριβώς είναι το μυστικό! Από το 2000 ο αριθμός των αναπληρωτών εκτοξεύτηκε σε πολλές χιλιάδες. Χαρακτηριστικά, το ίδιο το υπουργείο Παιδείας εκτιμά ότι την επόμενη χρονιά θα προσλάβει 10.000 αναπληρωτές (εργάζονται με το πλήρες ωράριο ενός μόνιμου εκπαιδευτικού) και άλλες 10.000 ωρομίσθιους (εργάζονται τις μισές περίπου ώρες σε σχέση με τους μόνιμους εκπαιδευτικούς). Αν σκεφτεί κανένας ότι οι διορισμένοι στη Μέση Εκπαίδευση καθηγητές, που εκτελούν εκπαιδευτικό έργο, είναι περίπου 85.000, συνειδητοποιεί ότι το 30% (!) των καθηγητών στα Γυμνάσια και τα Λύκεια είναι προσωρινοί συμβασιούχοι.

Ο λόγος για τον οποίο οι κυβερνήσεις από το 2000 προτιμούν τους αναπληρωτές είναι απλός: κοστίζουν φθηνότερα! Χαρακτηριστικά το ωρομίσθιο ενός καθηγητή που δουλεύει ως ωρομίσθιος υποβιβάστηκε (!) πέρυσι στα 6 ευρώ, δηλαδή στο ¼ περίπου του ωρομίσθιου ενός μόνιμου καθηγητή. Άσε που μπορεί να πληρωθούν και με ένα χρόνο καθυστέρηση! Και βέβαια δεν έχουν καμία από τις παροχές των μονίμων. Φυσικά η επιμόρφωση (μακάρι να αποτελέσει εξαίρεση η φετινή χρονιά) και γενικά η βοήθεια και ο έλεγχος στον τρόπο με τον οποίο θα εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους οι συμβασιούχοι καθηγητές είναι άγνωστες λέξεις. Δηλαδή άμα έχετε φιλότιμο δουλέψτε κι εμείς θα κάνουμε πως σας πληρώνουμε...

Δόξα στις εξαγγελίες που δεν παραλείπουν να κάνουν οι κάθε φορά υπουργοί και πρωθυπουργοί, ότι πρώτη προτεραιότητά τους είναι τάχα η Παιδεία. Για να πειστούν όμως οι εκπαιδευτικοί να εργαστούν σ’ αυτές τις συνθήκες (πώς να ζήσει κανείς με 300 ευρώ το μήνα που παίρνει ένας ωρομίσθιος, που θα τα πάρει και μετά ένα χρόνο, ενώ του απαγορεύουν να διδάξει και σε φροντιστήριο!) έπρεπε να βρεθεί ένα σοβαρό κίνητρο. Και αυτό είναι το "κόκαλο" του μόνιμου διορισμού. Και φαίνεται αυτό να πιάνει αφού φέτος έκαναν αιτήσεις για θέση αναπληρωτή και ωρομίσθιου 164.000 εκπαιδευτικοί. Από την άλλη πλευρά η απαξίωση του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ φαίνεται από το γεγονός ότι ούτε το υπουργείο Παιδείας, αλλά ούτε και το ΑΣΕΠ έχουν κάνει την παραμικρή μελέτη για το κατά πόσο ο διαγωνισμός, με τον τρόπο που γίνεται, οδηγεί στην επιλογή των καταλληλότερων εκπαιδευτικών. Κι αυτό παρότι ο επόμενος διαγωνισμός θα είναι ο έκτος κατά σειρά από το 1998 που θεσπίστηκε. Πέρα από τα στοιχεία αντικειμενικότητας που διαθέτει ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ, παραπαίει ανάμεσα σε χαοτικές ύλες (είναι άραγε εκπαιδευτικός αυτός που εισηγήθηκε σε μια εξέταση 80 ερωτήσεων να εξεταστούν τα άπαντα της Φυσικής, της Χημείας, της Βιολογίας και της Γεωλογίας;) και μια εξέταση στη διδακτική και τα παιδαγωγικά που παραπέμπει στο "αν έχεις τύχη διάβαινε". Αυτό όμως που είναι απορίας άξιο είναι γιατί η ηγεσία της ΟΛΜΕ αποδέχεται και μάλιστα υπερθεματίζει σ’ αυτές τις ρυθμίσεις! Πως αποδέχεται δηλαδή την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων που ωστόσο καταγγέλλει; Δεν κατανοεί ότι η αντικατάσταση του μόνιμου εκπαιδευτικού από προσωρινούς συμβασιούχους είναι η ίδια πολιτική που αδιαφορεί για την επιμόρφωση και την αξιοπρεπή αμοιβή των μονίμων καθηγητών; Δεν κατανοεί ότι πάει πακέτο με την συνολική απαξίωση της Μέσης Εκπαίδευσης; Πιστεύει η ηγεσία της ΟΛΜΕ ότι οι καταρρακωμένοι στο κυνήγι του μόνιμου διορισμού αναπληρωτές είναι αυτοί που θα ορθώσουν το ανάστημά τους στην προσπάθεια για την αναγέννηση της Δημόσιας Μέσης Παιδείας; Και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ειδικά τα κόμματα της Αριστεράς, πως ευλογούν αυτή την έμπρακτη ανατροπή των εργασιακών σχέσεων στο χώρο του δημοσίου; Γιατί συναινούν σ’ αυτή την απαξίωση της Μέσης Εκπαίδευσης; Είναι άραγε τόσο καταλυτική η επίδραση της δημαγωγικής ψηφοθηρίας στο χώρο των αναπληρωτών που να αγνοούν όλα αυτά τα ερωτήματα;

Τι θα μπορούσε να γίνει; Πρώτα απ’ όλα να περιοριστεί ο αριθμός των αναπληρωτών στην κάλυψη μόνο έκτακτων αναγκών. Στατιστικά ο αριθμός τους δεν είναι επιτρεπτό να ξεπερνάει το 3% των μονίμων καθηγητών. Και φυσικά μισθολογικά να είναι εξισωμένοι με τους μονίμους. Σταδιακά οι προσλήψεις των μονίμων εκπαιδευτικών πρέπει να γίνονται αποκλειστικά μέσω του ΑΣΕΠ. Ο διαγωνισμός που διεξάγει το ΑΣΕΠ πρέπει να βελτιωθεί αποφασιστικά. Στα πλαίσια της εκλογίκευσης των αποτελεσμάτων της μίας και μόνης εξέτασης που διεξάγει πρέπει να μοριοδοτούνται οι υποψήφιοι ανάλογα με τα χρόνια προϋπηρεσίας τους στο δημόσιο, αλλά και τον ιδιωτικό τομέα! (Πότε θα πάψει η μαζική υποκρισία των αρμόδιων φορέων, του υπουργείου, αλλά των συνδικαλιστικών φορέων να μη θεωρούν τους καθηγητές που εργάζονται στα φροντιστήρια ως εκπαιδευτικούς;). Θα πρέπει ακόμα να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα ότι υπάρχουν άνθρωποι που 3 ακόμα και 4 φορές είναι επιτυχόντες, αλλά παρά κάτι μη διοριστέοι, αλλά και όσων πήραν το πτυχίο τους πριν θεσπιστεί ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ.

Και φυσικά μένει να γίνουν πολλά, κυρίως για την επιμόρφωση και την αξιολόγηση καθώς και τη μισθολογική υποστήριξη των μονίμων εκπαιδευτικών, ώστε να μπορούν να παίξουν το ρόλο που επιβάλλει το λειτούργημά τους.

Γιάννης Κάρης
Φυσικός