Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα σχετικά με την επικράτηση της νέας υποπαραλλαγής του στελέχους Όμικρον του SARS-CoV-2. 

Το υπο-στέλεχος του SARS-CoV-2 Omicron XBB.1.5 εξαπλώνεται γρήγορα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Tην περασμένη εβδομάδα, αντιπροσώπευε το 27,6% των περιπτώσεων COVID-19 στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Το στέλεχος είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στις βορειοανατολικές περιοχές, όπου αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 70% των περιπτώσεων της λοίμωξης. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Δεκέμβριο 2022 το νέο στέλεχος XBB.1.5 ήταν υπεύθυνο για μόλις το 1% των περιπτώσεων COVID-19 στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την Paula Cannon, ιολόγο στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, η πρόσφατη υποπαραλλαγή XBB.1.5 είναι τόσο μεταδοτική που όλοι κινδυνεύουν να κολλήσουν, ακόμα κι αν έχουν ήδη μολυνθεί και είναι πλήρως εμβολιασμένοι, ειδικά όσοι δεν έχουν μολυνθεί πρόσφατα ή δεν έχουν λάβει το δισθενές αναμνηστικό εμβόλιο. Αντίστοιχη ανησυχία έχει εκφράσει και η Maria Van Kerkhove, τεχνική επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, καθώς φαίνεται ότι η XBB.1.5 είναι η πιο μεταδοτική υποπαραλλαγή που έχει ανιχνευθεί. Βέβαια, η αυξημένη μεταδοτικότητα δε σημαίνει ότι τα συμπτώματα που προκαλεί το συγκεκριμένο στέλεχος είναι πιο σοβαρά συγκριτικά με προηγούμενες παραλλαγές. 

Προς το παρόν, τα συμπτώματα της λοίμωξης φαίνεται να είναι  αντίστοιχα με τις προηγούμενες υποπαραλλαγές του στελέχους Omicron, αν και είναι λιγότερο συνηθισμένη η απώλεια της γεύσης ή/και της όσφρησης, σε αντίθεση με τις παλαιότερες υποπαραλλαγές του Omicron. 

Η πιθανότητα η νέα υποπαραλλαγή να προκαλέσει οξύαιχμο επιδημιολογικό κύμα λοιμώξεων COVID-19 σε μια κοινότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως το επίπεδο της συλλογικής ανοσίας, οι ανθρώπινες δραστηριότητες και τα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του ιού όπως η χρήση μάσκας. 

Τα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικά, δεδομένης και της έξαρσης του ιού της γρίπης και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV).