Αθήνα 25.9.2007, 07:33
Την λειτουργία από ακαδημαϊκό έτος 2007 - 2008 Διατμηματικού - Διαπανεπιστημιακού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Ψυχο−παιδαγωγική της ένταξης: Ένα σχολείο για όλους», ενέκρινε το υπουργείο Παιδείας.

Το πρόγραμμα θα λειτουργήσουν τα Τμήματα: α) Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, β) Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ και γ) Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Τη διοικητική υποστήριξη αναλαμβάνει το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ.

Το Διατμηματικό − Διαπανεπιστημιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ψυχο−παιδαγωγική της ένταξης: Ένα σχολείο για όλους» αποσκοπεί:
α) στην εξειδικευμένη και σε βάθος εκπαίδευση πτυχιούχων, από τους κλάδους των Επιστημών της Αγωγής και των Κοινωνικών Επιστημών (εκπαιδευτικών, ψυχολόγων, κοινωνικών επιστημόνων κ.α.) σε θέματα που αφορούν στην αξιολόγηση και εκπαίδευση μαθητών με αναπηρίες καθώς και μαθητών γλωσσικών - πολιτισμικών μειονοτήτων σε όλο το εύρος της εκπαίδευσης.
Συγκεκριμένα, στόχος του προγράμματος είναι η εμβάθυνση και εξειδίκευση σε δυο κατευθύνσεις: α) στις ψυχο-παιδαγωγικές συνιστώσες των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών και πιο ειδικά η εμβάθυνση σε θέματα σχολικών δυσκολιών και ήπιας νοητικής καθυστέρησης και η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που είναι αναγκαίες για την εξυπηρέτηση των μαθητών με Ε.Ε.Α. στους τομείς της ψυχικής υγείας και εκπαίδευσης καθώς και της σχολικής και κοινωνικής ένταξης, β) στις ψυχο−παιδαγωγικές συνιστώσες της πολυπολιτισμικότητας και ειδικότερα η εμβάθυνση σε θέματα ετερότητας, αξιολόγησης και εκπαίδευσης παιδιού από γλωσσικές−πολιτισμικές μειονότητες με βασική φιλοσοφία ένα αλληλεπιδραστικό σφαιρικό μοντέλο πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης που θα οδηγήσει στη σχολική και κοινωνική ένταξη.
Κοινός άξονας των δύο κατευθύνσεων είναι η ανάδειξη όλων των παραμέτρων ενός σύγχρονου σχολείου που θα συμπεριλαμβάνει όλους τους μαθητές και θα ανταποκρίνεται στις εκπαιδευτικές τους ανάγκες.

β) στην εμβάθυνση σε θέματα επιστημολογίας και επιστημονικής έρευνας και στην προπαρασκευή για τη συγγραφή διδακτορικής διατριβής.

Η σχολική ένταξη αποτελεί μια σύνθετη διαδικασία που εξ αντικειμένου πρέπει να προσεγγίζεται διεπιστημονικά. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος για την επιστημονική σύμπραξη παιδαγωγικών τμημάτων διαφορετικών βαθμίδων και προσεγγίσεων προκειμένου να μελετηθούν σφαιρικά θέματα τόσο των παιδιών με αναπηρίες όσο και των παιδιών από διαφορετικά γλωσσικά πολιτισμικά περιβάλλοντα και να αναδειχτεί τελικά ένα μοντέλο ένταξης σύγχρονο, επιστημονικά αξιόπιστο και πολιτικά «ορθό» στο πλαίσιο της Ευρώπης όλων των πολιτών. Με τον τρόπο αυτό θα αναβαθμιστεί και θα εξορθολογικευτεί ο θεσμός της ένταξης ο οποίος αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια θεσμικά στην Ελλάδα, χωρίς όμως επαρκή πρωτογενή έρευνα στην ελληνική πραγματικότητα. Οι υποψήφιοι του προγράμματος θα μπορούν να αποτελέσουν ένα νέο πυρήνα επιστημόνων σύμφωνα με τις παιδαγωγικές και κοινωνικές απαιτήσεις της σύγχρονης Ευρώπης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί: α) με την εισαγωγή νέων ολιστικών προσεγγίσεων σε θέματα αξιολόγησης και εκπαίδευσης, και β) με την εισαγωγή σύγχρονων επιστημονικών πεδίων τα οποία αφορούν αφενός στην ανάπτυξη προγραμμάτων διδασκαλίας μεθόδων και στρατηγικών για μαθητές με δυσκολίες μάθησης είτε λόγω γνωστικών εμποδίων είτε λόγω γλωσσικών και πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων και αφετέρου στην ψυχοπαιδαγωγική της ένταξης στο ρόλο της ιστορίας και κοινωνιολογίας της διαφορετικότητας και ετερότητας καθώς και στην ανάδειξη του ρόλου των οικογενειών και των γονιών μέσα από τα σύγχρονα μοντέλα ενδυνάμωσης.

Μεταπτυχιακοί τίτλοι
Το Πρόγραμμα απονέμει:
1. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στην ψυχοπαιδαγωγική της ένταξης με 2 κατευθύνσεις: Α. Ψυχοπαιδαγωγικές συνιστώσες των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών και Β. Ψυχοπαιδαγωγικές συνιστώσες της πολυπολιτισμικότητας.
2. Διδακτορικό δίπλωμα στα επιστημονικά πεδία της Ειδικής Αγωγής και της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης.

Κατηγορίες πτυχιούχων
Στο Πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής «Ψυχο−παιδαγωγική της ένταξης: Ένα σχολείο για όλους» γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι Τμημάτων Πανεπιστημίων της ημεδαπής ή αναγνωρισμένων ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής συναφούς γνωστικού αντικειμένου, καθώς και πτυχιούχοι Τμημάτων ΤΕΙ συναφούς γνωστικού αντικειμένου. Για τη συνάφεια των αντικειμένων καθώς και για τα κριτήρια επιλογής αποφαίνεται η Ειδική Διατμηματική Επιτροπή, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Για τη λήψη του Διδακτορικού Διπλώματος γίνονται δεκτοί κάτοχοι του εν λόγω ΜΔΕ ή κάτοχοι άλλων συναφών ΜΔΕ.

Διάρκεια - μαθήματα
Η χρονική διάρκεια για την απονομή των τίτλων ορίζεται για μεν την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης σε 4 ακαδημαϊκά εξάμηνα για δε το Διδακτορικό Δίπλωμα σε 6 τουλάχιστον εξάμηνα μετά τη λήψη του ΜΔΕ.

Τα μαθήματα του ΔΔΠΜΣ, η διδακτική και ερευνητική απασχόληση, οι πρακτικές ασκήσεις και κάθε άλλου είδους εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα για την απονομή των κατά το άρθρο 3, τίτλων ορίζονται ως εξής:

Α΄ Εξάμηνο
Μαθήματα Κορμού – κοινά για τις δύο κατευθύνσεις
1. Μεθοδολογία έρευνας Ι (ποσοτική , ποιοτική) (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
2. Επιστημολογία της διαφορετικότητας και ετερότητας (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
3. Ο ρόλος της συνεργατικής μάθησης και η διαχείριση προβλημάτων σχολικής τάξης. (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
Α΄ Κατεύθυνση
4. Ψυχοπαθολογία ( 3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. κλινικές εφαρμογές)
5. Συμβουλευτική−Υποστηρικτική γονέων και εκπαιδευτικών. (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
Β΄ Κατεύθυνση
6. Θέματα αλληλεπίδρασης παιδιών γλωσσικών−πολιτισμικών μειονοτήτων (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
7. Μοντέλα ενδυνάμωσης οικογενειών από γλωσσικές−πολιτισμικές μειονότητες. (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)

Β΄ Εξάμηνο
Μαθήματα Κορμού – κοινά για τις δύο κατευθύνσεις
1. Μεθοδολογία έρευνας ΙΙ (ποσοτική, ποιοτική) (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
2. Κοινωνιογλωσσολογία (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
Α΄ Κατεύθυνση
3. Επιστημολογία της Ειδικής Αγωγής (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
4. Διεπιστημονική αξιολόγηση (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
5. Σχέση ψυχολογικής έρευνας και παιδαγωγικής για παιδιά με ειδικές ανάγκες. (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
Β΄ Κατεύθυνση
6. Πολυγλωσσία−Κοινή γλώσσα και διάλεκτοι στην εκπαίδευση. (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
7. Επιστημολογία της ετερότητας (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
8. Θέματα αξιολόγησης μαθητών γλωσσικών−πολιτισμικών μειονοτήτων. (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)

Γ΄ Εξάμηνο
Α΄ Κατεύθυνση
1. Εξειδικευμένα προγράμματα μεθόδων και στρατηγικών για μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
2. Εναλλακτικά προγράμματα για μαθητές με νοητική καθυστέρηση. (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
3. Παιδαγωγική της σύγκλισης. (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
4. Πρακτική άσκηση
Β΄ Κατεύθυνση
5. Μοντέλα παρέμβασης σε πολυπολιτισμικές τάξεις (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
6. Μικροδιδασκαλία σε πολυπολιτισμικό περιβάλλον (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
7. Ανάδειξη της ετερότητας μέσα από τα σχολικά εγχειρίδια και τη λογοτεχνία (3δ.μ. σεμινάρια και 3δ.μ. ερευνητική δραστηριότητα)
8. Πρακτική άσκηση

Δ΄ Εξάμηνο
Εκπόνηση διπλωματικής εργασίας
Η κατανομή των μαθημάτων στα εξάμηνα δύναται να αλλάξει ύστερα από απόφαση της ΕΔΕ. Κατά τη διάρκεια του 4ου εξαμήνου εκπονείται διπλωματική εργασία, η επίβλεψη της οποίας ανατίθεται σε τριμελή επιτροπή με απόφαση της Ειδικής Διατμηματικής Επιτροπής. Οι πρακτικές, κλινικές και ερευνητικές δραστηριότητες κατανέμονται σε όλη τη διάρκεια της φοίτησης
Για τη απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται επιτυχής εξέταση στα προβλεπόμενα
μαθήματα και στη διπλωματική εργασία, όπως επίσης θετική αξιολόγηση της πρακτικής – κλινικής − ερευνητικής άσκησης από τους αντίστοιχους διδάσκοντες και επόπτες.

Η εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής γίνεται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του ν.2083. Δυνητικά με απόφαση της Ειδικής Διατμηματικής Επιτροπής μπορούν να πραγματοποιούνται ειδικά σεμινάρια.

Εισακτέοι - έσοδα
Το Πρόγραμμα θα λειτουργήσει μέχρι και το ακαδημαϊκό έτος 2011−2012 και ο ετήσιος αριθμός των εισακτέων ορίζεται κατ’ ανώτατο όριο σε 50. Στο Πρόγραμμα θα διδάξουν μέλη ΔΕΠ από τα τμήματα που συνεργάζονται για την υλοποίηση του προγράμματος. Επίσης μπορεί να διδάξουν μέλη ΔΕΠ αντίστοιχων γνωστικών αντικειμένων από άλλα τμήματα του Α.Π.Θ. καθώς και από άλλα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της ημεδαπής ή επισκέπτες καθηγητές της αλλοδαπής.

Τα τρία τμήματα διαθέτουν επαρκή υλικοτεχνική υποδομή η οποία θα αξιοποιηθεί στο παρόν Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα. Το ετήσιο κόστος λειτουργίας του προγράμματος υπολογίζεται σε 25.000 ευρώ και αναλύεται ως εξής:
α) Αναλώσιμα 1.000 €
β) Έντυπο Υλικό 5.000 €
γ) Μετακινήσεις 7.000 €
δ) Δαπάνες εξωτερικών συνεργατών 12.000 €

Το κόστος θα καλυφθεί από:
α) ερευνητικά προγράμματα
β) μετεκπαιδευτικά σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς και ψυχολόγους
γ) δωρεές, χορηγίες κλπ.