Αθήνα 16.7.2010, 12:21

Τα στερεότυπα και ο μονοσήμαντος επαγγελματικός προσανατολισμός είναι δύο προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν τα κράτη μέλη της ΕΕ αν θέλουν να κάνουν πράξη την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση, υποστηρίζει μελέτη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πληροφόρησης «Ευρυδίκη» με τίτλο «Gender Differences in Educational Outcomes: study on the measures taken and current situation in Europe».

Τα κύρια πορίσματα της μελέτης, που καλύπτει τα κράτη μέλη της ΕΕ, είναι τα εξής:

• Οι ρόλοι και τα στερεότυπα των φύλων είναι το κύριο πρόβλημα
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όλες οι χώρες της Ευρώπης έχουν ή σχεδιάζουν να θεσπίσουν πολιτικές για την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση. Ο πρωταρχικός στόχος είναι η αμφισβήτηση των παραδοσιακών ρόλων και στερεοτύπων των φύλων. Άλλοι στόχοι περιλαμβάνουν την προώθηση της αντιπροσώπευσης των γυναικών στους φορείς λήψης αποφάσεων, την αντιμετώπιση συνήθων προτύπων σχολικής φοίτησης σε σχέση με φύλο και την καταπολέμηση της παρενόχλησης λόγω φύλου στο σχολείο. Σπάνιες είναι οι κυβερνητικές  πρωτοβουλίες με στόχο την ενημέρωση των γονέων σχετικά με τα θέματα ισότητας  των φύλων και τη μεγαλύτερη συμμετοχής τους στην προώθηση της ισότητας των φύλων στην εκπαίδευση.

Τα κορίτσια παίρνουν συνήθως καλύτερους βαθμούς και έχουν υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στις σχολικές εξετάσεις αποφοίτησης από τα αγόρια, ενώ τα αγόρια είναι πιθανότερο να εγκαταλείψουν το σχολείο ή να επαναλάβουν σχολικές χρονιές.  Διεθνείς έρευνες δείχνουν ότι τα αγόρια είναι πιθανότερο να μην έχουν καλές επιδόσεις στην ανάγνωση, ενώ τα κορίτσια είναι πιθανότερο να έχουν χαμηλότερες επιδόσεις στα μαθηματικά στο ένα τρίτο τουλάχιστον των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών συστημάτων. Ωστόσο, το κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο εξακολουθεί να είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας.

Λίγες μόνον χώρες αντιμετωπίζουν τα ανεπαρκή επιτεύγματα των αγοριών ως πολιτική προτεραιότητα (η φλαμανδική κοινότητα του Βελγίου, η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο). Ακόμη λιγότερες χώρες έχουν ειδικά προγράμματα για τη βελτίωση των δεξιοτήτων ανάγνωσης των αγοριών και των επιτευγμάτων των κοριτσιών στα μαθηματικά και στις θετικές επιστήμες (Aυστρία, Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιμετωπίζει την ανισότητα των φύλων στην εκπαίδευση τόσο ενθαρρύνοντας την πολιτική συνεργασία ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ όσο και μέσω των χρηματοδοτικών προγραμμάτων της. Η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της ανισότητας των φύλων αποτελεί μια θεμελιώδη προτεραιότητα για τη χρηματοδοτική υποστήριξη που προσφέρει η ΕΕ σε πολυεθνικά εκπαιδευτικά προγράμματα και εταιρικές σχέσεις μέσω του προγράμματος διά βίου μάθησης.

• Ο επαγγελματικός προσανατολισμός με επίκεντρο την ισότητα των φύλων απευθύνεται στα κορίτσια
Πολλοί νέοι άνδρες και νέες γυναίκες στα επαγγελματικά σχολεία και στη γενική δευτεροβάθμια εκπαίδευση εξακολουθούν να επιλέγουν σταδιοδρομίες οι οποίες αντικατοπτρίζουν τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων. Για την αντιμετώπιση του θέματος αυτού χρειάζονται καλύτερος επαγγελματικός προσανατολισμός και σύμβουλοι σταδιοδρομίας πιο ευαίσθητοι στο θέμα της ισότητας των φύλων και συνεπώς πιο ικανοί να αμφισβητήσουν τα στερεότυπα.

Ο επαγγελματικός προσανατολισμός με επίκεντρο την ισότητα των φύλων, ο οποίος διατίθεται σήμερα μόνον στις μισές ευρωπαϊκές χώρες, απευθύνεται συχνότερα στα κορίτσια παρά σε αγόρια και, συνήθως, αποσκοπεί στην ενθάρρυνση των κοριτσιών να επιλέξουν σταδιοδρομίες στον τομέα της τεχνολογίας και των θετικών επιστημών. Μολονότι υπάρχουν ενδιαφέρουσες επιμέρους πρωτοβουλίες και σχέδια, υπάρχει έλλειψη γενικών εθνικών στρατηγικών για την καταπολέμηση των στερεοτύπων των φύλων στις επιλογές σταδιοδρομίας και πρωτοβουλιών που απευθύνονται στα αγόρια.

• Οι πολιτικές για την τριτοβάθμια εκπαίδευση επικεντρώνονται κυρίως στον όλο και μεγαλύτερο αριθμό των γυναικών στα μαθηματικά, στις θετικές επιστήμες και στην τεχνολογία (MΕT).
Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα των φοιτητών και των αποφοίτων σε όλες σχεδόν τις χώρες και κατέχουν κυρίαρχη θέση στους τομείς της παιδείας, της υγείας και πρόνοιας, των ανθρωπιστικών επιστημών και των καλών τεχνών. Οι άνδρες κυριαρχούν στους τομείς της μηχανικής, της μεταποιητικής βιομηχανίας και των δομικών κατασκευών.

Περίπου τα δύο τρίτα των χωρών διαθέτουν πολιτικές για την ισότητα των φύλων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ωστόσο, σχεδόν όλες αυτές οι πολιτικές και τα σχέδια απευθύνονται μόνον στις γυναίκες. Αφετέρου, το ποσοστό των γυναικών στο εκπαιδευτικό προσωπικό στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα μειώνεται με κάθε βαθμίδα στην κλίμακα της ακαδημαϊκής σταδιοδρομίας. Ωστόσο, περίπου ένα τρίτο μόνο των χωρών έχουν εφαρμόσει συγκεκριμένες πολιτικές για την επίλυση αυτού του προβλήματος με στόχο την εξάλειψη αυτού του κάθετου επαγγελματικού διαχωρισμού.

Πολιτικές που ασχολούνται με αμφότερα τα θέματα υπάρχουν στη φλαμανδική κοινότητα του Βελγίου, στη Γερμανία, στις Κάτω Χώρες, στην Αυστρία, στη Σουηδία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Νορβηγία.

Την πλήρη μελέτη θα την βρείτε στις ακόλουθες διευθύνσεις:
- http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/thematic_studies_en.php
- http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/thematic_studies_fr.php
- http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/thematic_studies_de.php

Αναλυτικές εθνικές περιγραφές των πολιτικών για την ισότητα των φύλων θα καταστούν διαθέσιμες στο διαδικτυακό τόπο: www.eurydice.org.