Αθήνα 8.9.2010, 14:21

Σειρά προτάσεων προς το υπουργείο Παιδείας απέστειλε η Ένωση Καθηγητών Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενόψει των αλλαγών στο νόμο για την ανώτατη παιδεία. 

Μεταξύ άλλων, οι πανεπιστημιακοί ζητούν τη θεσμοθέτηση Ανεξάρτητου Οργάνου - Αρχής με την επωνομασία "Συνήγορος του Ακαδημαϊκού" και με αρμοδιότητες ανάλογες με εκείνες του "Συνηγόρου του Πολίτη".

* Ακολουθεί το κείμενο των προτάσεων.

Προς
- Υπουργό Παιδείας, Δια Bίου Mάθησης και Θρησκευμάτων
Κα. Α. Διαμαντοπούλου

Κοιν.: κ. Ιωάννη Πανάρετο, Καθηγητή, Υφυπουργό Παιδείας, Δια Bίου Mάθησης και Θρησκευμάτων
κ. Βασίλη Παπάζογλου, Καθηγητή, Ειδικό Γραμματέα στα θέματα Ανώτατης Εκπαίδευσης

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
H Ένωση Καθηγητών Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Ε.Κ.Ι.ΠΑ) έχει την τιμή να σας κοινοποιήσει μία σειρά προτάσεων, οι οποίες πιθανόν να εμπλουτίζουν τον προβληματισμό σας αναφορικά με τις αλλαγές, τις οποίες ανακοινώθηκε ότι θα κάνετε στο <νόμο-πλαίσιο> για την ανώτατη παιδεία.

Πρακτικές
1. Τα θεσμικά όργανα της ακαδημαϊκής κοινότητας αποφεύγουν να λαμβάνουν παρόμοιες πρωτοβουλίες, για ευνόητους λόγους, αφήνοντας έτσι την ατζέντα των εξελίξεων στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Εκ των υστέρων βέβαια όλοι τους διαφωνούν και προτείνουν ή προσπαθούν να επιβάλλουν αλλαγές με κινητοποιήσεις.

2. Ο κάθε "νέος νόμος πλαίσιο" στη πατρίδα μας εμπεριέχει συνήθως πλευρικές τροποποιήσεις της ίδιας "αντίληψης ακαδημαϊκής λειτουργίας", οι οποίες όμως δεν συμβάλλουν ώστε να προσεγγίσουμε τα πρότυπα ακαδημαϊκής λειτουργίας των Πανεπιστημίων, καθιστώντας έτσι ολοένα και περισσότερο τη λειτουργία μας μια "ακαδημαϊκή ιδιαιτερότητα" διεθνώς. Η δομή και ο τρόπος λειτουργίας των επιτυχημένων Δημόσιων Πανεπιστημίων είναι εν πολλοίς κοινός και γνωστός και θεωρούμε ότι δεν έχουμε παρά να τον εφαρμόσουμε.

3. Στα Πανεπιστήμιά μας, τα κύρια στοιχεία που παρεμποδίζουν τη χειραφέτησή τους σε επίπεδο όμοιο με εκείνο των μεγάλων Ευρωπαϊκών Ιδρυμάτων, είναι: (α) η έλλειψη παντελούς κοινωνικού ελέγχου της διοίκησής τους, πράγμα που καθιστά την καθόλα επιθυμητή αυτονομία της ακαδημαϊκής λειτουργίας σε λειτουργική αυθαιρεσία, (β) ο τρόπος εκλογής των διοικητικών οργάνων του Πανεπιστημίου, πράγμα που καθιστά την εκλογική διαδικασία ανάδειξης των στελεχών διοίκησης σε μία θεσμικά επιβαλλόμενη διαπλοκή, και (γ) η διαδικασία εκλογής και εξέλιξης των μελών ΔΕΠ, η οποία προάγει την εξάρτηση και διαπλοκή ανωτέρων και κατωτέρων βαθμίδων σε ένα φαύλο κύκλο εξαρτήσεων με διάχυση της ακαδημαϊκής ευθύνης ως προς το αποτέλεσμα και τις συνέπειές του στην ακαδημαϊκή λειτουργία των Τμημάτων/Σχολών.

Οι προτάσεις μας θεωρούμε ότι εστιάζουν στα παραπάνω βασικά προβλήματα της ακαδημαϊκής λειτουργίας και ίσως αξίζει να τύχουν της προσοχής σας.

Πρόταση 1: Εξασφάλιση της συμμετοχής των εκλεγμένων εκπροσώπων των φοιτητικών συλλόγων (προπτυχιακών και μεταπτυχιακών/υποψηφίων διδακτόρων) στα Θεσμικά Όργανα των Πανεπιστημίων αλλά ταυτόχρονα και μείωση του ποσοστού βαρύτητας της ψήφου των στις εκλογές των Διοικητικών Οργάνων του Πανεπιστημίου (περίπου στο 10%) έτσι ώστε να είμαστε κοντά στα πρότυπα που ισχύουν στα περισσότερα Δημόσια Πανεπιστήμια διεθνώς [Αυτό αποτρέπει την ανάγκη λεπτομερούς και πολλές φορές αδύνατης εκκαθάρισης των εκλογικών καταλόγων που θα ήταν πρωταρχικά αναγκαία εάν και εφόσον αποφασισθεί η αναλογική εκπροσώπηση της ψήφου βάσει του πόσοι τελικά ψήφισαν].

Πρόταση 2: Εξασφάλιση της διασύνδεσης του Πανεπιστημίου με την Κοινωνία με τη θεσμοθέτηση <Ανεξάρτητου Ανώτατου Συμβουλίου Κοινωνικών Εκπροσώπων (ΑΑΣΚΕ> με ελεγκτικές και συμβουλευτικές αρμοδιότητες και τρόπο σύνθεσης σύμφωνα με εκείνα που ισχύουν στα περισσότερα έγκριτα Δημόσια Πανεπιστήμια διεθνώς (Οξφόρδη, Paris IV, κτλ). [Διασφάλιση του εισηγητικού ρόλου εκάστου των Πανεπιστημίων στη σύνθεση των μελών του ΑΑΣΚΕ και εξασφάλιση της τελικής εκλογής των μελών εκάστου ΑΑΣΚΕ από τη Διακομματική Επιτροπή για την Παιδεία της Βουλής των Ελλήνων].

Πρόταση 3: Θεσμοθέτηση Ανεξάρτητου Οργάνου/Αρχής με την επωνομασία "Συνήγορος του Ακαδημαϊκού" με αρμοδιότητες ανάλογες με εκείνες του "Συνηγόρου του Πολίτη" και λειτουργία ανάλογη με αυτές που ισχύουν στα περισσότερα Δημόσια Πανεπιστήμια διεθνώς (θεσμός του OMBUDSMAN).

Πρόταση 4: Πρόβλεψη για τη λειτουργία Αγγλόφωνων Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών στα Πανεπιστήμια (1 πρόγραμμα ανά Τμήμα/Σχολή) [καθορισμός νομοθετικά σταθερής διαδικασίας παροχής φοιτητικής άδειας παραμονής σε αλλοδαπούς φοιτητές από το Υπουργείο Εξωτερικών].

Πρόταση 5: Πρόβλεψη για τη λειτουργία Αγγλόφωνων Προγραμμάτων Προπτυχιακών Σπουδών στα Πανεπιστήμια (1 πρόγραμμα ανά Τμήμα/Σχολή) [καθορισμός νομοθετικά σταθερής διαδικασίας παροχής φοιτητικής άδειας παραμονής σε αλλοδαπούς φοιτητές από το Υπουργείο Εξωτερικών].

Πρόταση 6: Κατάργηση της συμμετοχής εξωτερικών κριτών στις κρίσεις μελών ΔΕΠ και υποχρεωτική καθιέρωση ενός (1) ή και δύο (2) εξωτερικών Εισηγητών στις εκλογές που αφορούν το επίπεδο του Αναπληρωτή Καθηγητή και του Καθηγητή [Ιδιαίτερα για την κρίση στο επίπεδο του Καθηγητή πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για τη συμμετοχή της ολομέλειας των Καθηγητών των Τμημάτων, όπου και όταν υπάρχουν περισσότεροι των 30 Καθηγητών, ενώ πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για τη χρήση εξωτερικών κριτών μόνο στις εκλογές σε Τμήματα όπου υπάρχουν λιγότεροι από 11 Καθηγητές (Ελάχιστο εκλεκτορικό σώμα = 11 εκλέκτορες/κριτές)].

Οι παραπάνω προτάσεις μπορεί να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση με την ευρύτερη ακαδημαϊκή κοινότητα. Το ΔΣ και τα μέλη της Ένωσης Καθηγητών Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών είναι πάντα στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε παραπέρα επεξήγηση ή διάλογο.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος, Μιχάλης Κουτσιλιέρης
Καθηγητής Ιατρικής Σχολής, Εθνικό και Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών
Ο Γενικός Γραμματέας, Γιώργος Βαϊόπουλος
Καθηγητής Ιατρικής Σχολής,  Εθνικό και Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών