Αθήνα 25.1.2011, 23:45

Τις προτάσεις της επί της διαβούλευσης που αφορά στη συγχώνευση και συνένωση των σχολικών μονάδων απέστειλε στην υπουργό Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ).

Βασικός όρος για την Συνομοσπονδία είναι η συνένωση να διασφαλίζει την απόλυτη πρόσβαση  και προσβασιμότητα των μαθητών με αναπηρία σε όλες τις λειτουργίες του σχολείου είτε αυτές αφορούν τη σχολική τάξη, είτε τα εργαστήρια, είτε τα αμφιθέατρα εκδηλώσεων, είτε τους προαύλιους χώρους, τους χώρους άθλησης κ.λπ. Δηλαδή πρέπει το φυσικό και δομημένο περιβάλλον όπως και όλα τα γνωστικά μέσα, καθώς και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες να διασφαλίζουν την ένταξη των μαθητών με αναπηρία, όπως και των εκπαιδευτικών με αναπηρία σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση η συνένωση - συγχώνευση των σχολείων δεν θα πρέπει να λειτουργήσει στη λογική της συνένωσης των ελλειμμάτων και αδυναμιών, γιατί αυτό θα γιγαντώσει τα διαχρονικά προβλήματα και αδυναμίες που παρουσιάζει το εκπαιδευτικό σύστημα για τα άτομα με αναπηρία. Αυτές οι αδυναμίες είναι γνωστές από χρόνια και αποτελεί πάγιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος η διευθέτησή τους:
- Μεγάλος αριθμός μαθητών (άγνωστος σε όλους) εξακολουθεί να παραμένει εκτός σχολείου.
- Τα κενά και οι ελλείψεις της εκπαιδευτικής νομοθεσίας των ατόμων με αναπηρία.
- Μη εξειδικευμένα Εκπαιδευτικά Στελέχη Ειδικής Αγωγής σε κάθε μορφή αναπηρίας και ελλείψεις οργανικών θέσεων.
- Μη αποτελεσματική συνεκπαίδευση όλων των μαθητών με αναπηρία

Η ΕΣΑμεΑ επισημαίνει ότι εάν δεν σχεδιαστούν επείγοντα και άμεσα μέτρα για την μεθοδική επίλυση των παραπάνω λειτουργικών προβλημάτων, ακόμα και απλές σκέψεις για τη συγχώνευση - συνένωση σχολικών μονάδων θα διαιωνίσουν και θα πολλαπλασιάσουν τα υπάρχοντα λειτουργικά προβλήματα.

* Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής.

Αθήνα/Athens: 25-1-2011
Πληροφορίες: Μπαρμπαλιά  Ελένη
Αρ. Πρωτ./Ref. Nr: 280
Εξαιρετικά Επείγον
Προς:
- κ. Άννα Διαμαντοπούλου, Υπουργό Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων
ΚΟΙΝ:
- Γραφείο Πρωθυπουργού Κου Γ. Παπανδρέου
- κ. Φ. Γεννηματά, Αναπληρωτή Υπουργό Παιδείας
- κ. Ι. Πανάρετο, Υφυπουργό Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων
- κ. Ε. Χριστοφιλοπούλου, Υφυπουργό Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων
- κ. Β. Κουλαϊδή. Γεν. Γραμματέα Υπουργείου Παιδείας
- κ. Γ. Αλεβίζος, Διευθυντή Ειδικής Αγωγής Υπουργείου Παιδείας 
- ΟΛΜΕ
- ΔΟΕ
- ΠΕΣΕΑ
- Φορείς - Μέλη Ε.Σ.ΑμεΑ

Θέμα: Προτάσεις της Ε.Σ.ΑμεΑ. επί της διαβούλευσης που αφορά στη συγχώνευση και συνένωση των σχολικών μονάδων

Κυρία Υπουργέ,
Η Ε.Σ.ΑμεΑ. καταθέτει και ζητεί να λάβετε υπόψη σας τις απόψεις της επί της Δημόσιας Διαβούλευσης για Συνενώσεις- Ιδρύσεις Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2011-2012.

Αμέσως πιο κάτω παραθέτουμε τις απαντήσεις μας στα ερωτήματα που θέτετε στην  διαβούλευση του Υπουργείου σας όπως αυτή αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα www.opengov.gr . 

Ερώτημα 1ο: Ποιοι είναι κατά τη γνώμη σας οι λόγοι που συνθέτουν την αναγκαιότητα για Συνενώσεις – Ιδρύσεις Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, και ποιοι βασικοί στόχοι πρέπει να επιδιώκονται;

Ως προς το θέμα της συνένωσης και συγχώνευσης των σχολείων Γενικής, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, η Εθνική Συνομοσπονδία έχει να παρατηρήσει τα εξής:

Η συνένωση αυτή θα πρέπει να διασφαλίζει την απόλυτη πρόσβαση  και προσβασιμότητα των μαθητών με αναπηρία σε όλες τις λειτουργίες του σχολείου είτε αυτές αφορούν τη σχολική τάξη, είτε τα εργαστήρια, είτε τα αμφιθέατρα εκδηλώσεων, είτε τους προαύλιους χώρους, τους χώρους άθλησης κ.λπ. Δηλαδή πρέπει το φυσικό και δομημένο περιβάλλον όπως και όλα τα γνωστικά μέσα, καθώς και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες να διασφαλίζουν την ένταξη των μαθητών με αναπηρία, όπως και των εκπαιδευτικών με αναπηρία σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος.

Οι βασικοί στόχοι αυτού του εγχειρήματος θα πρέπει να επιδιώκουν την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών στα τμήματα ένταξης, τα οποία δεν θα πρέπει να λειτουργήσουν στη λογική της μεγέθυνσης αριθμών αλλά της ποιοτικής αναβάθμισης των εκπαιδευτικών υπηρεσιών προς τους μαθητές με αναπηρία. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην ίδρυση σχολικών μονάδων ειδικής εκπαίδευσης για την ένταξη όλων των ατόμων με βαριές αναπηρίες που είναι ακόμη αποκλεισμένα στο σπίτι τους και δεν γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό τους. Ανάλογης σημασίας και σοβαρότητας είναι και το θέμα της ίδρυσης νέων τμημάτων ένταξης με τη λήψη κατάλληλων μέτρων και πολιτικών.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση η συνένωση- συγχώνευση των σχολείων δεν θα πρέπει να λειτουργήσει στη λογική της συνένωσης των ελλειμμάτων και αδυναμιών, γιατί αυτό θα γιγαντώσει τα διαχρονικά προβλήματα και αδυναμίες που παρουσιάζει το εκπαιδευτικό σύστημα για τα άτομα με αναπηρία.

Ερώτημα 2ο: Ποιες θεωρείτε ότι πρέπει να είναι οι πρόσθετες παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη με βάση το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο;

Οι παράμετροι που πρέπει να ληφθούν με βάση το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο θα πρέπει να είναι  τόσο για τα τμήματα ένταξης των Γενικών Σχολείων,  όσο και για τις σχολικές μονάδες ειδικής εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ ). Ενδεικτικά αναφέρουμε τις εξής:

α) Παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών από επαρκές επιστημονικό εκπαιδευτικό προσωπικό υποστηριζόμενο τόσο από ειδικό εκπαιδευτικό όσο και ειδικό βοηθητικό προσωπικό. 
β)Στην περίπτωση των σχολικών μονάδων ειδικής εκπαίδευσης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη γεωγραφικές παράμετροι για τη διασφάλιση ασφαλούς μετακίνησης των μαθητών με αναπηρία.
γ)η κατηγοριοποίηση των αναπηριών σε συνδυασμό με την παροχή εξειδικευμένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών ανά κατηγορία αναπηρίας. Η συνένωση σχολικών μονάδων εάν επιφέρει τμήματα με μεγάλο αριθμό μαθητών ενδεχομένως να οδηγήσει στη συνδιδασκαλία μαθητών διαφορετικών μορφών και βαθμού αναπηρίας οι οποίες απαιτούν διαφορετική εκπαιδευτική προσέγγιση. 
δ) στα τμήματα ένταξης όσο και στις σχολικές μονάδες ειδικής εκπαίδευσης θα πρέπει ο αριθμός των μαθητών να είναι μικρός ώστε να μην υπόβαθμισθεί η ποιότητα των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών.  

Άλλωστε οι ανωτέρω συνοπτικές προτάσεις μας απoτυπώνονται διεξοδικά στο Σχέδιο Δράσης της Κοινής Επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, το οποίο εκπονήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου του 2009 και αναμένεται η εφαρμογή του.

Τα λειτουργικά ανεπίλυτα προβλήματα που αναφέρονται στο Σχέδιο Δράσης καθιστούν αδύνατο οποιοδήποτε σχέδιο συγχώνευσης και συνένωσης σχολικών μονάδων ειδικής εκπαίδευσης.

Η συνοπτική παράθεση των λειτουργικών προβλημάτων του ανωτέρω Σχεδίου Δράσης αποδεικνύει το δίκαιο των απόψεων μας. Αναφέρουμε ενδεικτικά τα εξής:

- Μεγάλος αριθμός μαθητών (άγνωστος σε όλους) εξακολουθεί να παραμένει εκτός σχολείου. Εάν δεν ενταχθεί το σύνολο των μαθητών με αναπηρία δεν είναι δυνατόν να σχεδιάσουμε συγχωνεύσεις κα συνενώσεις. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να σχεδιαστεί νέων σχολικών μονάδων κυρίως στην Περιφέρεια της χώρας. 

Κενά στην Εκπαιδευτική νομοθεσία:
α. Τα κενά και οι ελλείψεις της εκπαιδευτικής νομοθεσίας των ατόμων με αναπηρία δεν επιτρέπει κινήσεις συγχωνεύσεων και συνενώσεων οι οποίες θα γίνουν όπως είναι φυσικό με την ανάλογη προχειρότητα. 
β. Οι  Υποδομές σε κτίρια, αναλυτικά προγράμματα, παιδαγωγικό υλικό και κυρίως σε ό, τι έχει να κάνει με τις  εφαρμογές των νέων τεχνολογιών είναι σε πρωτόγονες μορφές για τα άτομα με αναπηρία επομένως το πρόβλημα των μη προσβάσιμων υποδομών πρέπει να ληφθεί υπόψη και για τις συνενώσεις των γενικών σχολείων. 
γ.Στατιστικά δεδομένα. Παρατηρείται έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων που εμποδίζει το σχεδιασμό, την υλοποίηση προγραμμάτων και την αξιόπιστη παρακολούθηση της κατάστασης της Εκπαίδευσης των Ατόμων με Αναπηρία στη χώρα.
δ. Αξιολόγηση. Απουσιάζει παντελώς το στοιχείο της αξιολόγησης των εφαρμοσμένων μέτρων και πολιτικών με δυσμενείς συνέπειες στην αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών και τη σωστή αξιοποίηση των πόρων. 

Προβλήματα στη στελέχωσης των σχολικών μονάδων:
-α)  Μη εξειδικευμένα Εκπαιδευτικά Στελέχη Ειδικής Αγωγής σε κάθε μορφή αναπηρίας. 

- Ελλείψεις οργανικών θέσεων για το εκπαιδευτικό και υποστηρικτικό προσωπικό το οποίο δυσχεραίνει οποιοδήποτε οργανωμένο κα μακροχρόνιο σχεδιασμό όπως απαιτείται στο σχεδιασμό συνένωσης και συγχώνευσης των σχολείων.

β)  Μη αποτελεσματική συνεκπαίδευση όλων των μαθητών με αναπηρία ή μη λόγω των ελλείψεων στη επιμόρφωση των σχολικών συμβούλων και των εκπαιδευτικών της γενικής εκπαίδευσης σε θέματα αναπηρίας. 
γ) Έλλειψη διοικητικών δομών και υπηρεσιών στο Υπουργείο Παιδείας όπως: έλλειψη Ειδικής Γραμματείας  Ειδικής Αγωγής, διοικητική και λειτουργική ανεπάρκεια  της Διεύθυνσης  Ειδικής Αγωγής του Υπουργείου και απουσία αποκεντρωμένων υπηρεσιών Ειδικής Αγωγής σε επίπεδο περιφερειακής διοίκησης.

Γίνεται αντιληπτό ότι εάν δεν σχεδιαστούν επείγονται και άμεσα μέτρα για την μεθοδική επίλυση των ανωτέρω λειτουργικών προβλημάτων ακόμα και απλές σκέψεις για τη συγχώνευση – συνένωση σχολικών μονάδων θα διαιωνίσει και θα πολλαπλασιάσει τα υπάρχοντα λειτουργικά προβλήματα.

Ερώτημα 4ο : Εφόσον το ερωτηματολόγιο αυτό απηχεί τις επίσημες επιστημονικές θέσεις του συλλογικού σας φορέα, παρακαλούμε να αναφέρετε εάν και τι είδους διαδικασίες εσωτερικής διαβούλευσης έλαβαν χώρα, προκειμένου να καταλήξετε στη διαμόρφωση της τελικής σας στάσης απέναντι στο θέμα.

Οι προτάσεις απόψεις που παραθέτουμε στην παρούσα διαβούλευση, όπως και σε κάθε διαβούλευση με την Πολιτεία συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Παιδείας, έχουν προέλθει από τον  συνεχή και μόνιμο διάλογο των φορέων του αναπηρικού κινήματος που εκπροσωπούν όλες τις κατηγορίες αναπηρίας για τα εκπαιδευτικά θέματα των ατόμων με αναπηρία επί σειρά ετών.

Με εκτίμηση

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ