Ανδρούλλα ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Εκπαίδευση, τον Πολιτισμό, την Πολυγλωσσία και τη Νεολαία

Erasmus + παίρνει συν τα σημεία για την αντιμετώπιση της εκπαίδευσης προκλήσεις της Ευρώπης

Erasmus +: Μια ευκαιρία για τον εκσυγχρονισμό της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της νεολαίας αθλητισμού συστήματα και για τον 21ο αιώνα (διάσκεψη της Προεδρίας της ΕΕ)

Αθήνα, 16 του Ιανουαρίου 2014

Κυρίες και κύριοι,

Χαίρομαι που βρίσκομαι εδώ μαζί σας για να ξεκινήσει Erasmus +, το νέο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Ελληνική Προεδρία και οι υπουργοί Αρβανιτόπουλος και Παναγιωτόπουλος φιλοξενεί την εκδήλωση αυτή.

"Dum σπιρο spero" - "Αν και αναπνέω, ελπίζω». Αυτά τα λόγια από τον Έλληνα ποιητή, Θεόκριτος, μας υπενθυμίζουν ότι η ελπίδα είναι ένα ζωτικό μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας.

Είναι η ελπίδα που μας μεταφέρει μέσα από στιγμές του σκότους και της απόγνωσης, έτσι ώστε αύριο να μπορέσουμε να αρχίσουμε και πάλι. Σε περιόδους κρίσης, οι δημοκρατικοί μας θεσμοί έχουν καθήκον να προσφέρουν ελπίδα στους πολίτες μας? Κυβερνήσεις να προσφέρει ελπίδα μέσω των πολιτικών τους.

Πιστεύω ότι η εκπαίδευση μπορεί να αποκατασταθεί η ελπίδα στην ικανότητά μας να επιλέγουν και να διαμορφώνουν την κοινωνία που θέλουμε να ζήσει μέσα Αν σήμερα ο κόσμος μας είναι πιο κατακερματισμένη από ποτέ, και μερικοί από τους παραδοσιακούς θεσμούς μας αποδυναμωθεί και σε υποχώρηση, τότε η εκπαίδευση είναι σίγουρα ένα από τα μέρη όπου μπορούμε να ανακαλύψουμε ξανά τις αξίες μας και μια αίσθηση ταυτότητας.

Ακούμε συχνά ότι τα σχολεία και τα πανεπιστήμιά μας πρέπει να προσαρμοστούν στις ανάγκες των εργοδοτών. Και βέβαια, μέχρι ενός σημείου, αυτό είναι αλήθεια: τα θεσμικά μας όργανα της μάθησης θα πρέπει να ανοίξουν τις πόρτες τους μάλιστα για τον κόσμο γύρω τους, και να συνεργαστεί με τους τοπικούς εταίρους να εξασφαλίσουν τη διδασκαλία τους να συμβαδίζει με την κοινωνική και οικονομική αλλαγή.

Όμως, η εκπαίδευση είναι ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία μας για τη διαμόρφωση του μέλλοντος της κοινωνίας μας, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου που σκεφτόμαστε και να οργανώσει τον κόσμο της εργασίας. Αν θέλουμε μια κοινωνία που είναι ανοικτή, δίκαιη, δημοκρατική και δυναμική, τότε σίγουρα αυτή η δουλειά αρχίζει στην τάξη.

Πιστεύω ότι η εκπαίδευση μπορεί να αποκατασταθεί η ελπίδα στη δίκαιη κοινωνία - αλλά μόνο αν μάθουμε από την κρίση. Ένα από τα πιο επείγοντα μαθήματα είναι ότι πολλές από τις οικονομίες μας δεν ήταν ούτε βιώσιμη, ούτε αποκλεισμούς: πολύ λίγοι άνθρωποι μοιράζονται τα οφέλη μιας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, πολλοί είδαν τους μισθούς τους λιμνάζει μακροπρόθεσμα, και μερικοί γίνονται εξαρτώνται από τις πιστωτικές ως τρόπο διατηρώντας το βιοτικό τους επίπεδο. Η εκπαίδευση έχει κάτι να πει για όλα αυτά. Μόνο με την αύξηση των δεξιοτήτων των ανθρώπων και την προετοιμασία τους για την πολυπλοκότητα της σύγχρονης ζωής μπορούμε να δημιουργήσουμε μια πιο δίκαιη, πιο βιώσιμη κοινωνία.

Σήμερα θα ξεκινήσουμε ένα νέο κεφάλαιο σε μια μεγάλη ιστορία. Erasmus έχει ανοίξει το μυαλό και την αλλαγή της ζωής για περισσότερα από τρία εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη? Έχει έρθει να συμβολίσει μερικές από τις πιο πολύτιμες αξίες και τις φιλοδοξίες μας.

Το νέο πρόγραμμα που έχουμε ξεκινήσει εδώ σήμερα, Erasmus +, θα επεκταθεί αυτή η ευκαιρία για τέσσερα εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους, δίνοντάς τους την ευκαιρία να σπουδάσουν, το τρένο, το έργο και εθελοντών σε μια νέα χώρα, μια νέα κουλτούρα, σε μια νέα γλώσσα, με νέες φίλους. Με ένα νέο προϋπολογισμό ύψους σχεδόν € 15 δισεκατομμύρια - το 40 τοις εκατό υψηλότερο από ό, τι σήμερα - Erasmus + προσφέρει ελπίδα στους νέους σε όλη την Ευρώπη και με τους ανθρώπους και θεσμούς που θα τους προετοιμάσουν για τη ζωή.

Σήμερα, έχετε την ευκαιρία να συζητήσουν το νέο πρόγραμμα και να μάθετε πώς λειτουργεί. Οι υπηρεσίες μου, καθώς και η Εθνική Υπηρεσία για Erasmus + στην Ελλάδα είναι εδώ για να απαντήσουμε στις ερωτήσεις σας, και θα είμαστε στη διάθεσή σας για τα επόμενα επτά χρόνια. Και θα ήθελα να σας ενθαρρύνω να εξερευνήσετε το νέο δικτυακό τόπο του Erasmus + , η οποία δείχνει τη δέσμευσή μας να καθαρίσετε τις επικοινωνίες.

Αυτό που θέλω να κάνω σήμερα το πρωί είναι υπογραμμίζουν γιατί Erasmus + είναι τόσο σημαντική, και γι 'αυτό θέλουμε να είναι ένα μέρος της.

Κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχω προσπάθησε να θέσει την εκπαίδευση και την κατάρτιση στο επίκεντρο των σχεδίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Είναι ανθρώπινο κεφάλαιό μας - τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τη δημιουργικότητα του λαού μας - που θα παραδώσει την ευφυή, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη που όλοι θέλουμε να δούμε. Erasmus + μετατρέπει το όραμα σε πραγματικότητα.

[Η επένδυση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση]

Σήμερα, η εκπαίδευση βρίσκεται στο επίκεντρο της χάραξης πολιτικής της ΕΕ. Κάθε χρόνο, όταν θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη μας για να προσδιορίσουμε τις προτεραιότητες για τη μεταρρύθμιση, η Επιτροπή ενθαρρύνει όλες τις κυβερνήσεις να εκσυγχρονίσουν και να επενδύσουν στα εκπαιδευτικά τους συστήματα.

Το μήνυμά μας είναι σαφές: οι επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση πρέπει να συνεχιστεί ακόμα και τώρα που εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών μας.

Αυτός είναι ο λόγος Erasmus + υποστηρίζει όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης, από εικονικές πλατφόρμες για τους εκπαιδευτικούς του σχολείου για τις μοναδικές ανάγκες των ενήλικων εκπαιδευομένων. Εμείς θα συμφιλιωθούν μόνο μετοχές και την αριστεία με την κατανόηση του ταξίδι από τη μία φάση της εκπαίδευσης στην επόμενη, και χτίζοντας γέφυρες μεταξύ τους.

Αυτό σημαίνει ότι, περισσότερο από ποτέ, Erasmus + θα υποστηρίξει τις μακροπρόθεσμες πολιτικές στόχους που έχουμε συμφωνήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και τα οποία καθορίζονται με σαφήνεια στις στρατηγικές μας για την εκπαίδευση και την κατάρτιση.

Μαζί με τα κράτη μέλη μας, έχουμε συμφωνήσει ότι η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα? Ως εκ τούτου, Erasmus + θα μοιραστούν τις καλύτερες λύσεις από όλη την Ευρώπη. Έχουμε δηλώσει ότι η κακή δεξιότητες ανάγνωσης ως ένα σοβαρό πρόβλημα? Erasmus + θα χρηματοδοτήσει νέα διασυνοριακά έργα για την αντιμετώπισή της. Γνωρίζουμε ότι η ξένη γλώσσα δεξιότητές μας μένουν πίσω? Erasmus + θα τους αυξήσουν. Πρέπει να ανοίξουμε την εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες? Erasmus + θα υποστηρίξει την καλύτερη χρήση των ΤΠΕ για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς.

Τα συστήματά μας επαγγελματική κατάρτιση πολύ συχνά ελλείψει νέων μας? Erasmus + θα βοηθήσει να τις εκσυγχρονίσει. Οι μαθητές που επιθυμούν να σπουδάσουν μεταπτυχιακό τους στο εξωτερικό δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν δάνεια? Erasmus + θα παράσχει νέα εγγύηση δανείου. Πανεπιστήμιά μας δεν εργάζονται αρκετά στενά με τις επιχειρήσεις? Erasmus + θα τους φέρει μαζί για να δημιουργήσουν νέες συμμαχίες προώθηση της καινοτομίας.

Σε όλες αυτές τις μεγάλες προκλήσεις, εθνικά υπουργεία και τμήματα εκπαίδευσης θα συνεχίσει να διαδραματίζει τον ηγετικό ρόλο παράλληλα με τα θεσμικά όργανα της μάθησης και των δασκάλων που φέρει το όραμα για τη ζωή.

Αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να προσφέρει τώρα περισσότερη υποστήριξη και περισσότερους πόρους από ποτέ, δεδομένου ότι ο κόσμος της εκπαίδευσης είναι η ίδια παγκοσμιοποίησης και αντιμετωπίζει μια σειρά κοινών προκλήσεων που απαιτούν συνεργασία, διασυνοριακή καινοτομία και την ανταλλαγή ιδεών. Αυτός είναι ο λόγος Erasmus + σηματοδοτεί μια νέα εταιρική σχέση μεταξύ όλων των φορέων σε όλα τα επίπεδα, από το τοπικό έως το ευρωπαϊκό στο παγκόσμιο.

Για αυτή την εταιρική σχέση με τη λειτουργία, χρειαζόμαστε τα καλύτερα διαθέσιμα στοιχεία. Αυτός είναι ο λόγος που συνεργαζόμαστε με τον ΟΟΣΑ για την υποστήριξη έρευνες όπως η PISA. Και αν κοιτάξουμε τα πιο πρόσφατα αποτελέσματα, βλέπουμε ότι οι τέσσερις καλύτερες επιδόσεις από τις χώρες της ΕΕ στην έρευνα PISA είναι μεταξύ των κορυφαίων επτά επιδόσεις χώρες του κόσμου.

Αλλά αυτό δεν είναι απλώς ένα ζήτημα πίνακες πρωταθλήματος? Μια σημαντική ιστορία κρύβεται πίσω από τους αριθμούς. Η απόδοση αυτών των χωρών δείχνει ότι τα συστήματά τους είναι έτοιμη να εξοπλίσει τους νέους με το συνδυασμό δεξιοτήτων και ικανοτήτων που απαιτούνται, όχι μόνο για τον σημερινό κόσμο της εργασίας, αλλά και για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη του αύριο. Αυτό μας δίνει μια σαφέστερη κατανόηση της λεγόμενης «αναντιστοιχία δεξιοτήτων» που ο καθένας μιλά για.

Αν Erasmus + σηματοδοτεί μια νέα εταιρική σχέση στον τομέα της εκπαίδευσης, στη συνέχεια, κάθε εταίρος πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Εφοδιάζοντας τους νέους με τις απαραίτητες δεξιότητες και ικανότητες είναι η πρωταρχική ευθύνη των επισήμων εκπαιδευτικών συστημάτων των κρατών μελών.

Ο ρόλος μας, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν είναι μόνο για να στηρίξει αυτές τις πολιτικές, αλλά και να εμπλουτίσουν την εκμάθηση των νέων από την καθοδήγηση τους κατά μήκος των οδών της άτυπης εκπαίδευσης και κατάρτισης, και η προώθηση της συμμετοχής των πολιτών.

[+ Erasmus και μια εταιρική σχέση για τις δεξιότητες]

Αυτό είναι το πώς Erasmus + θα λειτουργήσει ως ένα πολυλειτουργικό εταιρική σχέση που μπορεί να βοηθήσει τους πολίτες μας να βελτιώσουμε τις ικανότητες και τις δεξιότητές τους με έναν τρόπο που το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα συχνά αποτυγχάνουν να κάνουν.

Αυτή η νέα διάσταση ήταν στο επίκεντρο το όραμά μου για ένα πρόγραμμα που θα προσφέρει ευκαιρίες στους ανθρώπους διαφόρων ηλικιών, βοηθώντας τους να επεκτείνουν το φάσμα των δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

Η μαθησιακή κινητικότητα παραμένει στο επίκεντρο του νέου προγράμματος - όπως θα έπρεπε. Έτσι, ας ρίξουμε μερικά δευτερόλεπτα για να υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας γιατί Erasmus έχει έρθει να συμβολίσει μερικές από τις πιο πολύτιμες αξίες και τις φιλοδοξίες μας.

Με τη μελέτη, την εκπαίδευση, την εργασία και τον εθελοντισμό σε άλλη χώρα, οι νέοι αναπτύσσουν μερικές από τις δεξιότητες που θα τους χρησιμεύσουν για το υπόλοιπο της ζωής τους. Μαθαίνουν να σταθούν στα πόδια τους. Μαθαίνουν να ζουν και να εργάζονται με ανθρώπους από άλλο πολιτισμό.

Θα μάθουν μια νέα γλώσσα και ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης. Βλέπουν τον κόσμο μέσα από τα μάτια κάποιου άλλου. Με λίγα λόγια, θα ανοίξουν το μυαλό τους.

Erasmus + σημαίνει μία Ευρώπη που είναι ανοικτή στον κόσμο. Για πρώτη φορά, το νέο μας πρόγραμμα είναι ανοικτή σε τρίτες χώρες, επιτρέποντας στους φοιτητές από όλο τον κόσμο για να περάσουν ένα μέρος των σπουδών τους σε μια χώρα της ΕΕ και αντίστροφα.

Αλλά η αξία της κινητικότητας μας οδηγεί σε ένα από τα πιο απογοητευτικό παράδοξα των καιρών μας. Παρά τα επίπεδα ρεκόρ της ανεργίας, ένας στους τρεις εργοδότες δεν μπορούν να βρουν ανθρώπους με τις κατάλληλες δεξιότητες για να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας. Σήμερα, δύο εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε όλη την ΕΕ περιμένουν για το σωστό προφίλ. Κινητικότητα από μόνη της δεν μπορεί να λύσει αυτό το πρόβλημα, αλλά παρέχει ένα σημαντικό μέρος της απάντησής μας.

Ένα άλλο μέρος της απάντησης είναι το πώς θα μεταρρυθμίσουν τα συστήματά μας, της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης - ένα επείγον καθήκον που η Ελλάδα έχει γίνει κατανοητό. Οι χώρες με ισχυρά συστήματα επαγγελματικής απολαμβάνουν συχνά χαμηλότερα επίπεδα της ανεργίας των νέων.

Αυτός είναι ο λόγος Erasmus + θα χρηματοδοτήσει νέες συμμαχίες μεταξύ των φορέων παροχής κατάρτισης και των επιχειρήσεων για τον εκσυγχρονισμό της διδασκαλίας της επαγγελματικής κατάρτισης - και την αύξηση της ποιότητας και της ποσότητας των θέσεων μαθητείας σε όλη την Ευρώπη.

Erasmus + θα περιλαμβάνει επίσης ένα τμήμα αφιερωμένο στον αθλητισμό - για πρώτη φορά στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο στόχος μας είναι διττός: αφενός, για την αντιμετώπιση των διακρατικών απειλών που μαστίζουν τον κόσμο του αθλητισμού, όπως και τα στημένα παιχνίδια, τη βία και το ντόπινγκ, μέσω συνεργατικών έργων που φέρνουν σε επαφή τους βασικούς παράγοντες από όλη την ήπειρο.

Και από την άλλη πλευρά, να προωθήσει την κοινωνική αξία του αθλητισμού - όπου ο αθλητισμός λειτουργεί ως όχημα για την αλλαγή, για την κοινωνική ένταξη, την υγεία ή διπλής σταδιοδρομίας.

Εμείς θα επικεντρωθεί σε έργα σε επίπεδο βάσης που έχουν σαφή ευρωπαϊκή διάσταση και ότι η βρύση στο δυναμικό του αθλητισμού να διαμορφώσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τους πολίτες μας.

Υπουργοί, κυρίες και κύριοι,

Αν θέλουμε να πιστεύουμε εφημερίδες, δημοσκοπήσεις και σχολιαστές μας, το 2014 θα φέρει εκλογικά κέρδη σε όσους απορρίπτουν την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις αξίες που αντιπροσωπεύει. Είμαστε υποσχεθεί ένα νέο κύμα κυνισμό, τον λαϊκισμό και την ξενοφοβία. Σε συνθήκες όπως αυτές, η ελπίδα δεν είναι αρκετό? Εμείς πρέπει να αναλάβουμε δράση.

Πιο επείγουσα είναι η ανάγκη για δράση εκ μέρους των νέων μας. Δεν χρειάζονται περισσότερη ευφυΐα, την ενέργεια ή τη σπίθα της δημιουργικότητας - αυτές οι ιδιότητες που έχουν ήδη, σε αφθονία. Αλλά έχουμε καθήκον να ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, επίσημες και ανεπίσημες, έτσι ώστε να μπορούν να προσφέρουν το κατάλληλο μείγμα δεξιοτήτων ότι η ζωή σε σύνθετες απαιτήσεις της κοινωνίας.

Και έχουμε καθήκον να βοηθήσει τους νέους ανθρώπους να κάνουν τη μετάβαση από τη μία φάση της εκπαίδευσης στην επόμενη, και, εν τέλει, στον κόσμο της εργασίας. Αυτό είναι μια αποστολή όπου δεν μπορεί να αποτύχει: να δώσει στους νέους μας, τα εργαλεία που θα τους επιτρέψουν να βρουν το δικό τους δρόμο προς την ευτυχία, την εκπλήρωση και μια θέση στην κοινωνία. Αυτό είναι όπου η Ευρώπη μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Erasmus + ανταποκρίνεται στην έκκληση αυτή. Προσφέρει μια νέα εταιρική σχέση μεταξύ όλων των παραγόντων της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας. Προσφέρει μια νέα εταιρική σχέση μεταξύ της εκπαίδευσης και του κόσμου της εργασίας. Και προσφέρει τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι την ευκαιρία να σπουδάσουν, τρένο, απασχόληση ή εθελοντική εργασία σε άλλη χώρα.

Δεν μπορώ να σκεφτώ καμία καλύτερη ανταπόκριση στις κυνικούς στην αρχή αυτής της χρονιάς. Ας αγωνιστούμε για μια Ευρώπη που είναι ανοιχτή μεταξύ των γειτόνων και ανοικτή στον κόσμο του. Αυτή είναι η ελπίδα μου για τους νέους της Ευρώπης. Αυτό είναι το όραμά μου για το Erasmus +.

Σας ευχαριστώ.