Για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 40 χρόνια, το μεγαλύτερο ενεργό ηφαίστειο του κόσμου εκρήγνυται στη Χαβάη, μετά από εβδομάδες αυξημένης δραστηριότητας στην καλδέρα του, σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ (USGS), με τους Αμερικανούς αξιωματούχους να προειδοποιούν τους κατοίκους της περιοχής να προετοιμαστούν για πιθανή εκκένωση. 

Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παρασκευή Νομικού, αναφέρει ότι η έκρηξη, η πρώτη του ηφαιστείου από το 1984, ξεκίνησε στις 11.30 μ.μ. τοπική ώρα στις 27 Νοεμβρίου στο Moku'āweoweo, την καλδέρα της κορυφής που βρίσκεται μέσα στο Εθνικό Πάρκο Ηφαιστείων της Χαβάης στο νησί της Χαβάης.

Μέχρι στιγμής, η έκρηξη περιορίζεται στην περιοχή της κορυφής, αλλά οι αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι η κατάσταση μπορεί να αλλάξει γρήγορα.

Κατά μήκος των πλευρών του ηφαιστείου υπάρχουν δύο λεγόμενες ζώνες ρηγμάτων, που εκτείνονται βορειοανατολικά και νοτιοδυτικά από την καλδέρα, όπου η επιφάνεια του ηφαιστείου μπορεί να ραγίσει και να διασπαστεί. Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Παρατηρητηρίου Ηφαιστείων της Χαβάης, δε γνωρίζουν αν η έκρηξη θα παραμείνει μόνο στην κορυφή ή αν η πολύ ρευστή και ταχέως κινούμενη λάβα θα μετακινηθεί σε μία από τις ρηξιγενείς ζώνες απειλώντας κατοικημένες γειτονιές στα κατάντη του ηφαιστείου.

Για το μεγάλη νησί της Χαβάης έχει εκδοθεί προειδοποίηση για την πτώση τέφρας, με τους ιατρικά ευάλωτους κατοίκους να συμβουλεύονται να παραμείνουν μέσα ή να φορούν μάσκες φίλτρου. Έχουν ανοίξει καταφύγια για να παρέχουν ασφάλεια στους κατοίκους του νησιού, αν και δεν υπάρχει άμεση απειλή για κατοικημένες περιοχές, σύμφωνα με τους αξιωματούχους.

Το Mauna Loa είναι ένα γιγάντιο ασπιδόμορφο ηφαίστειο, με ύψος περίπου 4 χιλιόμετρα και έκταση περίπου 5.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Έχει εκραγεί 33 φορές από το 1843, με πιο σοβαρή το 1950, όταν πλημμύρισε την παραθαλάσσια πόλη Hoʻōpūloa μέσα σε 3 ώρες, καταστρέφοντας σπίτια, μια εκκλησία και τον τοπικό αυτοκινητόδρομο. Κατά την τελευταία έκρηξή του το 1984, ροές λάβας έφτασαν σε απόσταση 5 μιλίων από την πόλη Hilo.

Οι ηφαιστειολόγοι αναφέρουν μια έξαρση της δραστηριότητας στο Mauna Loa εδώ και εβδομάδες, με δεκάδες μικρούς, ρηχούς σεισμούς που καταγράφηκαν γύρω από την κορυφή τον τελευταίο μήνα. Οι βαθύτεροι σεισμοί γύρω από το ηφαίστειο τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι το Mauna Loa μπορεί να είναι έτοιμο να εκραγεί.

Σε ανακοίνωσή του, το Παρατηρητήριο Ηφαιστείων της Χαβάης δήλωσε ότι θα διεξάγει εναέρια αναγνώριση "το συντομότερο δυνατό" για να κατανοήσει καλύτερα τους κινδύνους που εγκυμονεί η τρέχουσα έκρηξη. Η έκρηξη μπορεί να βοηθήσει τους ηφαιστειολόγους να καταλάβουν περισσότερα για τη σχέση μεταξύ του μάγματος που ρέει στο Mauna Loa και ενός άλλου ηφαιστείου της Χαβάης που ονομάζεται Kīlauea. Πιθανολογούν ότι η μεγάλη καθυστέρηση από την τελευταία έκρηξη του Mauna Loa οφείλεται στο ότι το μάγμα εκτρέπεται προς το Kīlauea, το οποίο γνώρισε μια μεγάλη έκρηξη το 2018 που προκάλεσε κατάρρευση της καλδέρας. Σύμφωνα με στατιστικές αναλύσεις που έχουν διεξαχθεί, η έκρηξη η έκρηξη του Mauna Loa δε θα μπορούσε να γίνει τόσο ισχυρή όσο η έκρηξη του Kīlauea το 2018.

(πηγή: https://www.newscientist.com/article/2348871-hawaiis-mauna-loa-volcano-is-erupting-for-the-first-time-since-1984/)