Αθήνα 8.12.2005
Στασιμότητα παρουσιάζει η αγορά των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων κατά το 2004, μετά από δύο χρονιές πτώσης (2002 και 2003), σύμφωνα με κλαδική μελέτη που κυκλοφόρησε πρόσφατα η Διεύθυνση Μελετών Οικονομικού Περιβάλλοντος της ICAP.

Η εν λόγω μελέτη πραγματεύεται τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις οι οποίες εκμεταλλεύονται μονάδες Πολυτελείας, Α’ και Β’ κατηγορίας, εξετάζοντας την πορεία τους και τις προοπτικές εξέλιξής τους.

Ο εισερχόμενος τουρισμός και συγκεκριμένα οι αλλοδαποί τουρίστες οι οποίοι επισκέπτονται τη χώρα μας κυρίως τους θερινούς μήνες για παραθερισμό, αποτελεί τον κύριο τροφοδότη των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το έτος 2003 αφίχθησαν στην Ελλάδα 14.784.560 αλλοδαποί τουρίστες, ενώ σε όλα τα ξενοδοχειακά καταλύματα πραγματοποιήθηκαν 54.502.104 διανυκτερεύσεις, εκ των οποίων το 74,1% πραγματοποιήθηκε από αλλοδαπούς. Το ύψος των τουριστικών εισπράξεων για τη χώρα μας το 2004 διαμορφώθηκε σε €10.347,8 εκ.

Σε ολόκληρη τη χώρα, το έτος 2004 λειτούργησαν 8.899 ξενοδοχειακές μονάδες με 668.271 κλίνες, το δε μεγαλύτερο μερίδιο όσον αφορά το συνολικό πληθυσμό των ξενοδοχείων, κατέχουν τα ξενοδοχεία Γ’ κατηγορίας με 4.473 μονάδες. Από πλευράς γεωγραφικής κατανομής, στην περιφέρεια της Κρήτης συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός ξενοδοχειακών κλινών με μερίδιο 21% επί του συνόλου των κλινών για το 2004 και ακολουθούν τα Δωδεκάνησα (μερίδιο 16,9%) και η Στερεά Ελλάδα (μερίδιο 14%).

Το συνολικό μέγεθος της αγοράς (σε αξία) των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων (ΑΑ’, Α’ και Β’ κατηγορίας) παρουσίασε διαχρονική αύξηση κατά την περίοδο 1998–2001 με μέσο ετήσιο ρυθμό ανόδου 7,8%. Αντίθετα, μειωμένη εμφανίζεται η αγορά το 2002 και 2003 λόγω της μείωσης των αφίξεων των αλλοδαπών τουριστών στη χώρα. Σταθεροποιημένη εμφανίζεται η αγορά το 2004, καθώς οι απώλειες στα ξενοδοχεία Α’ και Β΄ κατηγορίας, λόγω της μείωσης της τουριστικής κίνησης, αντισταθμίστηκαν από την αύξηση στα έσοδα των ξενοδοχείων πολυτελείας η οποία συνδέεται άμεσα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Ειδικότερα κατά κατηγορία, το μέγεθος αγοράς των ξενοδοχειακών μονάδων πολυτελείας παρουσιάζει ποσοστιαία αύξηση 23,9% την περίοδο 2004/03, ενώ το μέγεθος αγοράς των μονάδων Α’ κατηγορίας εμφανίζεται μειωμένο κατά 5,8%. Το μέγεθος της αγοράς των ξενοδοχείων Β’ κατηγορίας σημείωσε μείωση κατά 6,7%.

Αναφορικά με την ποσοστιαία συμμετοχή της κάθε κατηγορίας στο σύνολο της υπό εξέταση αγοράς, το έτος 2004 οι μονάδες Α΄ κατηγορίας αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μερίδιο (47,7%), ενώ το υπόλοιπο της αγοράς μοιράζονται εξίσου οι μονάδες πολυτελείας και Β΄ κατηγορίας. Για το 2005, το συνολικό μέγεθος της αγοράς εκτιμάται ότι κινήθηκε ανοδικά σε σχέση με το 2004 (αύξηση της τάξης του 8%), λόγω κυρίως της ανάκαμψης της τουριστικής κίνησης προς τη χώρα μας τη συγκεκριμένη περίοδο.

Η συγκέντρωση της τουριστικής προσφοράς σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιφέρειες της χώρας, η έντονη εποχικότητα της ζήτησης, η ανεπάρκεια σε υποστηρικτικές δομές, καθώς και η εξάρτηση των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων από τους μεγάλους διεθνείς τουριστικούς οργανισμούς, αποτελούν ορισμένα από τα σημαντικότερα χρόνια διαρθρωτικής φύσης προβλήματα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.

Η πορεία του κλάδου των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εξέλιξη του τουρισμού. Το έτος 2004 υπήρξε ορόσημο για τον ξενοδοχειακό κλάδο της χώρας, καθώς εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων, ολοκληρώθηκαν σημαντικά επενδυτικά σχέδια με αποτέλεσμα όχι μόνον τη σημαντική αναβάθμιση της υπάρχουσας ξενοδοχειακής υποδομής, αλλά και τη δημιουργία νέων μονάδων υψηλού επιπέδου.

Σύνθετα προγράμματα
Μια νέα αναπτυξιακή δυναμική στον κλάδο αναμένεται να προσδώσει ο αρμονικός συνδυασμός του real estate με την ξενοδοχειακή βιομηχανία. Πρόκειται για «Σύνθετα Αναπτυξιακά Προγράμματα» τα οποία θα αποτελέσουν το νέο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης για την ερχόμενη 20ετία. Στην ουσία, πρόκειται για επιχειρηματικά σχέδια άρρηκτα συνδεδεμένα με την ανέγερση πολυτελών ξενοδοχείων, παραθεριστικών κατοικιών και εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής. Επίσης, οι προοπτικές οι οποίες ανοίγονται για την ελληνική τουριστική αγορά, φαίνεται να αναθερμαίνουν το ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα αρκετών ξένων ισχυρών ξενοδοχειακών ομίλων.

Οι προτεραιότητες της εθνικής τουριστικής πολιτικής για το μέλλον επικεντρώνονται στην αναβάθμιση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος και στον εμπλουτισμό του, στην περιφερειακή ανάπτυξη, σε ζητήματα χωροταξικού ενδιαφέροντος, αλλά και στην ενίσχυση του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης στην υποστήριξη και προστασία της τουριστικής δραστηριότητας.