Αθήνα 8.12.2005, 18:55
Το 2004 ήταν ένα θετικό έτος για τον κρητικό εταιρικό τομέα, τις επιχειρήσεις ΑΕ και ΕΠΕ οι οποίες έχουν έδρα στην Κρήτη.

Τα κεφάλαια και ο κύκλος εργασιών τους αυξήθηκαν με ρυθμούς υψηλότερους από τον πληθωρισμό ακολουθώντας την εν γένει οικονομική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Υπήρξαν, ωστόσο, σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των επιμέρους κλάδων, αλλά και μεταξύ των τεσσάρων νομών της νήσου. Για παράδειγμα ενώ οι επιδόσεις του εμπορίου βελτιώθηκαν εντυπωσιακά, ο τουριστικός τομέας υπέστη μείωση πωλήσεων και σημαντική διεύρυνση των ζημιών του.

Τα συμπεράσματα αυτά προέρχονται από κλαδική μελέτη που εκπόνησε η ICAP και παρουσίασε ο Διευθυντής του Τομέα Επιχειρηματικής Πληροφόρησης της εταιρείας κ. Γιάννης Εφραιμίδης σε πρόσφατη ημερίδα για την επιχειρηματικότητα που έγινε στο Ηράκλειο Κρήτης.

Ο νομός Ηρακλείου συγκεντρώνει τις περισσότερες επιχειρήσεις, οι οποίες ωστόσο είχαν τις χειρότερες επιδόσεις. Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από την εξέταση των οικονομικών αποτελεσμάτων των επιχειρήσεων των νομικών αυτών μορφών, οι οποίες περιλαμβάνονται στην ICAPDATABANK, την μεγαλύτερη και πληρέστερη Βάση Επιχειρηματικών Δεδομένων στη Βαλκανική. Ο αριθμός των επιχειρήσεων οι οποίες έχουν δημοσιοποιήσει τα οικονομικά τους αποτελέσματα για το 2004 ανέρχεται σε 1.821, έναντι 1.691 το προηγούμενο έτος.

Τα συνολικά κεφάλαια, πάγια και κυκλοφορούντα, των επιχειρήσεων αυτών, διευρύνθηκαν κατά 11,1% και ανήλθαν σε €6.614 εκ. Χαμηλότερη ήταν η αύξηση των καθαρών παγίων, 8,1%, σε €4.402 εκ. Η χρηματοδότηση των αυξήσεων αυτών έγινε κατά κύριο λόγω μέσω νέων υποχρεώσεων, χειροτερεύοντας το δείκτη ξένων προς ίδια κεφαλαία σε 1,46. Οι συνολικές πωλήσεις των επιχειρήσεων της Κρήτης αυξήθηκαν με ρυθμό 12,6% και έφθασαν σε €3.678 εκ. Η ταχύτερη ωστόσο αύξηση του κόστους πωληθέντων περιόρισε την άνοδο των μικτών κερδών σε μόλις 4,3%, το δε μικτό περιθώριο κέρδους περιορίστηκε από 20,5% σε 19,0%. Επιπλέον, τα προ φόρου κέρδη μειώθηκαν κατά 14,5% σε €57 εκ. και η αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων μειώθηκε από 2,75% σε 2,13%. Όλοι αυτοί οι δείκτες είναι πολύ χαμηλότεροι των αντιστοίχων δεικτών του συνόλου του ελληνικού εταιρικού τομέα, όπως παρουσιάζονται στη τελευταία έκδοση του τεύχους Η Ελλάδα σε Αριθμούς του Οικονομικού Οδηγού ICAP 2006. Η επιδείνωση της κερδοφορίας οφείλεται αποκλειστικά στην διεύρυνση των ζημιών του τουριστικού τομέα και στη μείωση των κερδών της κρητικής μεταποίησης.

Η εικόνα αυτή διαφοροποιείται σημαντικά μεταξύ των διαφόρων κλάδων. Όπως αναφέρθηκε ήδη, οι επιδόσεις του μεταποιητικού τομέα, με 298 μονάδες, δεν ήταν ικανοποιητικές. Η άνοδος του ενεργητικού ήταν 15,2% σε €1.161 εκ., το οποίο αντιπροσώπευε το 17,6% των συνολικών κεφαλαίων του κρητικού εταιρικού τομέα. Αντίστοιχη ήταν και η άνοδος των καθαρών παγίων. Οι πωλήσεις αυξήθηκαν με ρυθμό 10,9% και έφθασαν στα €853 εκ. αντιπροσωπεύοντας το 23,2% του συνόλου. Τα κέρδη μειώθηκαν κατά 10,0%, σε €27 εκ. Οι περισσότεροι χρηματοοικονομικοί δείκτες χειροτέρευσαν: το περιθώριο μικτού κέρδους μειώθηκε σε 19,8% από 21,0%, ενώ η αποδοτικότητα των ιδίων από 6,6% σε 5,3%. Η σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια βελτιώθηκε ελαφρά, ενώ στάσιμη παρέμεινε η γενική ρευστότητα.

Αντίθετα από τη μεταποίηση, η πορεία του κατασκευαστικού τομέα, ο οποίος το 2004 αριθμούσε 105 επιχειρήσεις, ήταν ανοδική. Το ενεργητικό αυξήθηκε κατά 25,3% και έφθασε στα €338 εκ. Ελαφρά υψηλότερη ήταν η μεταβολή των καθαρών παγίων σε €143 εκ. Η χρηματοδότηση έγινε κυρίως μέσω νέων υποχρεώσεων με αποτέλεσμα ο δείκτης ξένων προς ίδια κεφάλαια να χειροτερεύσει, από 0,95 σε 1,21. Η αύξηση των πωλήσεων ήταν περιορισμένη, 5,7%, σε €182 εκ. Τα μικτά κέρδη μειώθηκαν όπως επίσης και το σχετικό περιθώριο από 17,2% σε 14,5%. Η μείωση των εξόδων διοίκησης και διάθεσης οδήγησε σε άνοδο των προ φόρου κερδών σε €7 εκ. και σε βελτίωση της αποδοτικότητας στο 4,4%.

Οι 338 κρητικές εμπορικές εταιρείες γνώρισαν σημαντική ανάπτυξη το 2004. Τα κεφάλαια, οι πωλήσεις και η κερδοφορία τους βελτιώθηκαν με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Συγκεκριμένα, το συνολικό ενεργητικό διευρύνθηκε κατά 24,1% και έφθασε τα €1.051 εκ. Η σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια ωστόσο παρέμεινε σχεδόν στάσιμη στο 4,1. Οι πωλήσεις τους διευρύνθηκαν κατά 19,0% σε €1.449 εκ., ποσό το οποίο αντιπροσωπεύει το 39,4% του συνολικού κύκλου εργασιών του εταιρικού τομέα της Κρήτης. Η σχεδόν ισοδύναμη άνοδος των μικτών κερδών διατήρησε το μικτό περιθώριο στο 15,7%. Εντυπωσιακή ήταν η κατά 40,6% άνοδος των προ φόρου κερδών, τα οποία ανήλθαν σε €34 εκ. και τα οποία αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 60% του συνολικού καθαρού αποτελέσματος του εταιρικού τομέα της Κρήτης. Αποτέλεσμα των εξελίξεων αυτών ήταν η απότομη βελτίωση της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων, από 14,7% το 2003 σε 16,5% το 2004.

Ο τουρισμός
Παρά τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων, το 2004 δεν ήταν μία καλή χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό. Η εξέλιξη αυτή αντανακλάται και στα αποτελέσματα των 805 τουριστικών εταιρειών της Κρήτης. Η αύξηση του ενεργητικού ήταν χαμηλότερη αυτής του συνόλου, 9,7% σε €2.213 εκ., τα οποία αντιπροσωπεύουν το 33,5% του συνόλου των κεφαλαίων του εταιρικού τομέα. Η χρηματοδότηση έγινε σχεδόν εξ ίσου μέσω ιδίων κεφαλαίων και μέσω υποχρεώσεων. Έτσι, ο λόγος ξένων–ιδίων κεφαλαίων παρέμεινε σταθερός στο 0,94. Οι πωλήσεις σημείωσαν ονομαστική κάμψη 1,6%, σε €588 εκ. και τα μικτά κέρδη μειώθηκαν κατά 16,1%, σε €111 εκ. Το λειτουργικό αποτέλεσμα έγινε αρνητικό και οι ζημιές διευρύνθηκαν από €3 εκ. σε €21 εκ.

Η πορεία των 275 υπολοίπων επιχειρήσεων του τριτογενούς τομέα (ήτοι των εταιρειών παροχής υπηρεσιών εκτός των κατασκευαστικών και του τουρισμού) ήταν καλύτερη. Ωστόσο, το ενεργητικό τους παρέμεινε ουσιαστικά στάσιμο σε €1.851 εκ. και τα καθαρά τους πάγια μειώθηκαν. Από την άλλη πλευρά, οι πωλήσεις σημείωσαν άνοδο 18,9%, σε €605 εκ. και τα προ φόρου κέρδη τους διαμορφώθηκαν σε €11 εκ.

Ο νομός Ηρακλείου
Διαφοροποιήσεις καταγράφηκαν επίσης σε σχέση με τη γεωγραφική κατανομή των επιχειρήσεων. Ο νομός Ηρακλείου, ο μεγαλύτερος της νήσου, συγκεντρώνει όπως είναι φυσικό τις περισσότερες επιχειρήσεις, 886 σε σύνολο 1.821, το 53,8% των κεφαλαίων και το 56,0% του κύκλου εργασιών του εταιρικού τομέα της Κρήτης. Ωστόσο, παρά την ικανοποιητική άνοδο των πωλήσεων κατά 10,9%, τα προ φόρου κέρδη των επιχειρήσεων του Ηρακλείου μειώθηκαν κατά 19,2%. Η μεγαλύτερη άνοδος πωλήσεων καταγράφηκε στα Χανιά, 21,1% και οδήγησε σε βελτίωση του καθαρού αποτελέσματος κατά 24,3%. Στο νομό αυτό σημειώθηκε επίσης και η υψηλότερη αύξηση του ενεργητικού. Οι άλλοι δύο νομοί είχαν ικανοποιητικές αυξήσεις κεφαλαίων, αλλά η άνοδος των πωλήσεων ήταν περιορισμένη, μικρότερη του 10%. Πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι οι επιχειρήσεις του νομού Λασιθίου υπέστησαν ζημιές το 2004, ενώ είχαν κέρδη το προηγούμενο έτος.