Αθήνα 9.5.2014, 14:43

Ειδικότερα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κατάφερε, μετά από διαπραγματευτικές συναντήσεις, η Ελλάδα να αναλάβει από 1 Μαΐου 2014 έως 30 Απριλίου 2015 το συντονιστικό ρόλο του Δικτύου των επτά χωρών που ενέγραψαν τη Μεσογειακή Διατροφή στον αντιπροσωπευτικό κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO.  Ο συντονιστικός ρόλος για τα επόμενα χρόνια θα αναλαμβάνεται εκ περιτροπής από τις υπόλοιπες χώρες, με την Ιταλία να ακολουθεί αμέσως μετά την Ελλάδα.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου, η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 2011, αμέσως μετά την αναγνώριση της Μεσογειακής Διατροφής ως Άυλης  Πολιτιστικής Κληρονομιάς από τις τέσσερις πρώτες χώρες (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Μαρόκο) που υπέβαλαν τον κοινό φάκελο υποψηφιότητας στην UNESCO, ενώ στην πορεία διευρύνθηκε με τη συμμετοχή της Κροατίας, της Πορτογαλίας και της Κύπρου.

 

Από την πλευρά της Ελλάδας, η Κορώνη της Μεσσηνίας έχει επιλεγεί ως η Εμβληματική της Κοινότητα, επειδή συνδυάζει το τρίπτυχο διατροφής, παράδοσης, ιστορίας. Είναι μια περιοχή πλούσια σε αγροτικά προϊόντα, όπως το ελαιόλαδο, οι ελιές, το κρασί, οι σταφίδες, τα σύκα, η μεγάλη ποικιλία χορταρικών, βοτάνων και αρωματικών φυτών. Ο Δήμος Πύλου - Νέστορος και το Μανιατάκειο Ίδρυμα σε εκδηλώσεις που διοργανώνουν, κάθε χρόνο στην κοινότητα της Κορώνης, προβάλλουν τη διατροφική αξία του συγκεκριμένου διατροφικού μοντέλου, τις ευεργετικές του ιδιότητες για την υγεία και την ευζωία, αλλά και τα πολιτιστικά στοιχεία που περικλείονται στις παραδοσιακές μεθόδους και πρακτικές, τα οποία μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά, όπως και τη σημασία του στην εξωστρεφή κοινωνική διάσταση του ελληνικού τραπεζιού. 

Στην τελευταία διακυβερνητική συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στον Αγρό της Κύπρου (εμβληματική κοινότητα), στις  28 και  29 Απριλίου,  με τη συμμετοχή των εμπλεκομένων Υπουργείων Γεωργίας και Πολιτισμού, αλλά και των Εμβληματικών Κοινοτήτων, οι εκπρόσωποι του ΥπΑΑΤ παρουσίασαν στους συμμετέχοντες την ελληνική πρόταση για την ανάληψη  από τη χώρα μας, για πρώτη φορά, του συντονιστικού ρόλου μεταξύ των  επτά χωρών.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα ανέλαβε, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία  δικτυακού χώρου (web site) για τη Μεσογειακή Διατροφή, την αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τη διοργάνωση και φιλοξενία της  ετήσιας συνάντησης των επτά χωρών, τη διερεύνηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης κοινών προγραμμάτων από κοινοτικούς πόρους, καθώς επίσης και την προώθηση του ρόλου των Εμβληματικών Κοινοτήτων στη διαφύλαξη και διάδοση όλων των πτυχών της Μεσογειακής Διατροφής. 

Σύμφωνα με την ελληνική πρόταση, το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ)  που διαθέτει την αναγκαία επιστημονική και ερευνητική εμπειρογνωμοσύνη, ορίζεται ως το συντονιστικό σημείο (coordination point), προκειμένου οι επτά χώρες να αναλάβουν κοινές δράσεις και πρωτοβουλίες, τόσο για τη διαφύλαξη, όσο και για τη διάδοση των αξιών της Μεσογειακής Διατροφής.

Υπενθυμίζεται ότι με στόχο την ανάδειξη της Μεσογειακής Διατροφής το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, σε συνεργασία με την ελληνική πρεσβεία στις Βρυξέλλες και τη διοργανώτρια εμπορικών εκθέσεων Μέσσε Ντίσελντορφ (Messe Dusseldorf), διοργάνωσαν στις 19 Φεβρουαρίου του 2014 στις Βρυξέλλες  εκδήλωση για τη Μεσογειακή Διατροφή, στο πλαίσιο της οποίας ανακοινώθηκε και η διοργάνωση της 1ης Διεθνούς Έκθεσης Μεσογειακών Προϊόντων Διατροφής (“International Trade Fair for Food from the Mediterranean Countries”), η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας  από τις 21 έως τις 23 Σεπτεμβρίου του 2014 και τη διοργανώνει η Messe Dusseldorf, με στόχο την καθιέρωση της ετήσιας διοργάνωσής της, προκειμένου να υποστηριχθεί το συγκεκριμένο μοντέλο διατροφής που ταυτόχρονα έχει και μεγάλη παραγωγική σημασία. 

Τέλος, οι επτά χώρες συμφώνησαν να οριστεί η 16η Νοεμβρίου ως Εμβληματική Ημέρα Μεσογειακής Διατροφής και υιοθέτησαν, μετά από πρόταση της Πορτογαλίας, σχετικό λογότυπο.

 

Στο πλαίσιο του συλλογικού πνεύματος και του κοινού πολιτιστικού αγαθού της Μεσογειακής Διατροφής που μοιράζονται οι επτά χώρες συμφωνήθηκε, ακόμη, η ανάπτυξη ενός πλαισίου για τη δημιουργία «Λευκής Βίβλου» για τη Μεσογειακή Διατροφή από την Ιταλική πλευρά. Σημαντική, επίσης, είναι η ανάθεση στην Κύπρο και την Πορτογαλία της διαμόρφωσης πρότασης για την καθιέρωση ετήσιου φεστιβάλ Μεσογειακής Διατροφής, που θα πραγματοποιείται κατά προτίμηση σε μη Μεσογειακές χώρες, προκειμένου να διαδοθεί η Μεσογειακή Διατροφή, ως πολιτιστική κληρονομιά αλλά και ως  διατροφικό μοντέλο. Ένας υγιεινός τρόπος διατροφής, που περιλαμβάνει  κυρίως  την κατανάλωση ελαιολάδου, φρούτων και λαχανικών, οσπρίων και δημητριακών, που στηρίζεται σε μια βιώσιμη γεωργία, η οποία σέβεται το περιβάλλον, τους φυσικούς πόρους  και τον άνθρωπο.

Με αφορμή την επιτυχία της ανάληψης του συντονιστικού ρόλου της Μεσογειακής Διατροφής από την Ελλάδα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Αθανάσιος Τσαυτάρης, δήλωσε: «Η ανάληψη του συντονιστικού ρόλου της Μεσογειακής Διατροφής από την Ελλάδα για πρώτη φορά, μετά από την αναγνώρισή της ως Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας από την UNESCO αποτελεί μια επιτυχία μακρόχρονων και σκληρών διαπραγματεύσεων του ΥπΑΑΤ. Μια επιτυχία που σηματοδοτεί την έναρξη συντονισμένων δράσεων και πρωτοβουλιών και από τις επτά χώρες, με στόχο τη διατήρηση και τη διάδοση των αξιών της Μεσογειακής Διατροφής. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια κοινή επιτυχία, καθώς μπαίνουν τα θεμέλια για τη δημιουργία μιας ισχυρής και γόνιμης διακρατικής συνεργασίας.

Ως Υπουργείο και ως Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε., αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία, όπως γνωρίζετε, στην Ευρωπαϊκή γεωργική ποικιλομορφία, η οποία και μας απασχόλησε στην Άτυπη Συνάντηση Υπουργών Γεωργίας που  πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. 

Μία χαρακτηριστική πτυχή  αυτής της  γεωργικής βιοποικιλότητας της Ε.Ε. είναι και η Μεσογειακή Διατροφή, ως αποτέλεσμα μιας αειφόρου γεωργίας, στην οποία κεντρικό ρόλο έχουν τόσο οι γεωργοί, όσο και οι τοπικές κοινωνίες, διαμορφώνοντας κοινές παραδόσεις, ήθη και έθιμα συνδεδεμένα με την αγροτική παραγωγή, αλλά και διατηρώντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε τόπου.

Επομένως, στο πλαίσιο του στόχου μας να μετατρέψουμε την Ευρωπαϊκή γεωργική ποικιλότητα σε συγκριτικό πλεονέκτημα, αλλά και να στηρίξουμε τα ποιοτικά, υγιεινά και ασφαλή γεωργικά μας προϊόντα, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες που μας δίνονται από την ανάληψη του συντονιστικού ρόλου της Μεσογειακής Διατροφής. 

Τα ποιοτικά ελληνικά αγροτικά προϊόντα, όπως για παράδειγμα το ελαιόλαδό μας, τα κρασιά μας, τα οπωροκηπευτικά μας, τα ψάρια μας, τα τυριά μας κ.ά. που βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας των εξαγωγών μας, μπορούν  να χρησιμεύσουν ως «καταλύτης» για τη διάχυση της Μεσογειακής Διατροφής και τη διάδοση της πληροφορίας και της γνώσης. 

Η σημασία της Μεσογειακής Διατροφής και ιδιαίτερα της ελληνικής διατροφής είναι τεράστια, καθώς έχει ευεργετικές επιδράσεις και στην υγεία και στη μακροζωία, στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και στην ποιότητα ζωής, όπως έχει καταδειχθεί από σχετικές επιστημονικές έρευνες. Άρρηκτα συνδεδεμένες είναι οι  ρίζες της Μεσογειακής Διατροφής, σε σχέση  με τον πολιτισμό, την παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα, καθώς επίσης και με κοινωνικούς θεσμούς όπως η οικογένεια, οι φιλικοί δεσμοί, η κοινωνικοποίηση, η φιλοξενία, γνωρίσματα που συνδέουν και αποτελούν κοινό γνώρισμα των λαών της Μεσογείου».