«Σήμα» θα παίρνουν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που πληρούν τις προδιαγραφές που θέτουν οι διεθνείς, κοινοτικές και εθνικές διατάξεις σχετικά με τα χαρακτηριστικά, τις επισημάνσεις, την ασφάλεια και την προστασία του καταναλωτή. Επιπλέον, θα πρέπει από την παραγωγή ή την επεξεργασία τους να προκύπτει εγχώρια προστιθέμενη αξία.
Για τα φυσικά προϊόντα βασικό κριτήριο είναι η παραγωγή ή εκτροφή ή συγκομιδή -ανάλογα με το προϊόν- στην ελληνική επικράτεια. Για τα μεταποιημένα φυσικά προϊόντα, ποσοστό της μάζας των συστατικών ή της μάζας της βασικής πρώτης ύλης που χρησιμοποιείται πρέπει να προέρχεται από την Ελλάδα. Για τα λοιπά βιομηχανικά και βιοτεχνικά προϊόντα και υπηρεσίες κριτήριο απονομής του σήματος ορίζεται το ποσοστό του κόστους παραγωγής που πραγματοποιείται στη χώρα μας. Σε αυτό περιλαμβάνονται δαπάνες για την έρευνα και την ανάπτυξη του προϊόντος, όχι όμως και για προβολή, προώθηση ή διαφήμιση.
Οι ενδιαφερόμενοι για χρήση του «Σήματος» μπορούν να υποβάλουν αίτημα στην Επιτροπή Σήματος στη ΓΓ Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, ώστε να ετοιμαστεί ο σχετικός Κανονισμός Απονομής που θα περιλαμβάνει τα κριτήρια αλλά και τον μηχανισμό απονομής.
* Ακολουθούν απαντήσεις για το «Σήμα».
1. Τι είναι το Ελληνικό Σήμα;
Το σήμα ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών, ταυτοποιεί την ελληνική προστιθέμενη αξία προϊόντων και υπηρεσιών διαφόρων κατηγοριών.
Βρίσκεται στη διάθεση των επιχειρήσεων που παράγουν στη χώρα μας αλλά και των καταναλωτών σε όλον τον κόσμο που επιλέγουν την ελληνική γη, τα ελληνικά χέρια και το ελληνικό μυαλό.
Σκοπός του είναι η εδραίωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα προϊόντα που δηλώνονται ελληνικά και η αποφυγή φαινομένων παραπλάνησης τους, η προστασία των συμφερόντων των παραγωγών από απομιμήσεις και αθέμιτο ανταγωνισμό, καθώς και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Ταυτόχρονα μέσα από τη δράση αυτή προωθούνται τα τοπικά προϊόντα και η τοπική επιχειρηματικότητα, μέρος της οποίας αποτελούν οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις παραγωγών και μεταποιητών των ελληνικών προϊόντων.
2. Ποιό είναι το Νομικό Πλαίσιο για το Ελληνικό Σήμα;
Η πρωτοβουλία για την ανάπτυξη του Σήματος ξεκίνησε το 2010 με τη συγκρότηση ειδικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής. Έπειτα από αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις τόσο με τους ενδιαφερόμενους φορείς όσο και με την Κομισιόν και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, οι σχετικές διατάξεις υπερψηφίστηκαν από τη συντριπτική πλειοψηφία της ελληνικής Βουλής με το Ν. 4072/2012. Μια μικρή τροποποίηση επήλθε με το Νόμο 4155/2013.
Ρόλο να συντονίζει και να γνωμοδοτεί στον Υπουργό Ανάπτυξης για ό,τι έχει σχέση με το Σήμα έχει αναλάβει η Επιτροπή Ελληνικού Σήματος που προεδρεύεται από το Γενικό Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή και αποτελείται από εκπροσώπους φορέων της Κεντρικής Κυβέρνησης και της αγοράς.
3. Είναι συμβατή η χρήση εθνικού σήματος με το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο;
Το Ελληνικό Σήμα, είναι κρατικό, απονέμεται όμως προαιρετικά εφόσον αυτό ζητηθεί από τις επιχειρήσεις. Συνεπώς δεν αποτελεί εμπόδιο ή παράβαση κανόνων ανταγωνισμού. Επίσης δεν συνδέεται με ισχυρισμό ποιότητας παρά μόνο με την εθνικότητα της προστιθέμενης αξίας. Στην πραγματικότητα, η ελληνική νομοθεσία αποτελεί μια καινοτομία στην Ευρώπη και αποτελεί πρότυπο που άλλες χώρες σχεδιάζουν να υιοθετήσουν.
4. Γιατί ενδιαφέρει το Ελληνικό Σήμα μια επιχείρηση;
Η υιοθέτηση του Ελληνικού Σήματος πιστοποιεί με ασφάλεια το προϊόν ή την υπηρεσία για την ελληνικότητα τους. Οι φορείς του Σήματος θα επωφελούνται από την αναγνωρισιμότητα του τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας.
Δίνεται η δυνατότητα για τους παραγωγούς, είτε στον πρωτογενή τομέα είτε στη μεταποίηση, ή στις υπηρεσίες, να προωθούν εφόσον το επιθυμούν την ελληνικότητα τους. Δικαιούχοι του σήματος είναι επιχειρήσεις που επενδύουν στην ελληνική παραγωγή ανεξαρτήτως ιδιοκτησιακού καθεστώτος.
5. Ποιο είναι το Ελληνικό Σήμα;
Σύμφωνα με τη με αριθμ. 67382/ 4/12/2014 απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας «Σήμα Ελληνικών Προϊόντων και Υπηρεσιών» (το βλέπετε παρακάτω).
6. Πως εκδίδονται οι Κανονισµοί Απονοµής Ελληνικού Σήµατος;
(Ν.4155/2013)
Κάθε παραγωγικός φορέας ή ομάδα επιχειρήσεων, προτείνει στην Επιτροπή Ελληνικού Σήματος (με βάση υπόδειγμα http://gge.gov.gr/?p=11960), σχέδιο Κανονισμού για κάθε κλάδο. Στη συνέχεια εκδίδεται η σχετική ΚΥΑ του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, και του κατά περίπτωση αρµόδιου Υπουργού.
Ο Κανονισµός περιλαμβάνει τα κριτήρια απονομής αλλά και τη μεθοδολογία πιστοποίησης, ελέγχου κλπ.
7. Ποια είναι τα κριτήρια για την απονομή του Ελληνικού Σήματος;
Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες: α) τα φυσικά προϊόντα, β) τα µεταποιηµένα φυσικά προϊόντα και γ) τα λοιπά (βιοµηχανικά – βιοτεχνικά) προϊόντα και υπηρεσίες.
• Για την απονοµή του σήµατος, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές που θέτουν οι διεθνείς, κοινοτικές και εθνικές διατάξεις σχετικά µε τα χαρακτηριστικά, τις επισηµάνσεις, την ασφάλεια και προστασία του καταναλωτή. Επίσης, θα πρέπει από την παραγωγή ή την επεξεργασία τους να προκύπτει εγχώρια προστιθέµενη αξία.
• Ειδικά για τα φυσικά προϊόντα (αγροτικά, κτηνοτροφικά προϊόντα, πρώτες ύλες), ως βασικό κριτήριο για την απονοµή του Σήµατος ορίζεται η παραγωγή ή εκτροφή ή η συγκοµιδή, ανάλογα µε το προϊόν, στην Ελληνική Επικράτεια.
• Στα µεταποιηµένα φυσικά προϊόντα, για την απονοµή του σήµατος, πρέπει ποσοστό της µάζας των συστατικών τους ή της µάζας της βασικής πρώτης ύλης που χρησιµοποιείται να προέρχεται από την Ελλάδα.
• Με τον κανονισµό απονοµής καθορίζεται, για κάθε κατηγορία προϊόντος, συγκεκριµένα το ποσοστό επί της µάζας του κάθε επί µέρους συστατικού ή της βασικής πρώτης ύλης.
• Με τον κανονισµό µπορεί να εισάγονται εξαιρέσεις από το κριτήριο αυτό στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) για πρώτες ύλες που δεν υπάρχουν ή δεν είναι δυνατόν να παραχθούν στην Ελληνική Επικράτεια ή παράγονται σε µη επαρκείς ποσότητες,
β) για προϊόντα, η ελληνικότητα των οποίων συνίσταται στον παραδοσιακό ή τον ιδιαίτερο τρόπο παρασκευής και επεξεργασίας τους,
γ) επίσης, µπορεί να εισάγονται προσωρινές εξαιρέσεις από το κριτήριο, εφόσον παρουσιάζεται έλλειψη σε συγκεκριµένη πρώτη ύλη, που οφείλεται σε αντικειµενικά, έκτακτα και εξαιρετικά γεγονότα, όπως ενδεικτικά φυσικές καταστροφές ή κακές καιρικές συνθήκες.
• Για τα λοιπά (βιοµηχανικά – βιοτεχνικά) προϊόντα και υπηρεσίες, ως βασικό κριτήριο απονοµής ορίζεται το ποσοστό του κόστους παραγωγής που πραγµατοποιείται στην Ελληνική Επικράτεια, όπως αυτό εξειδικεύεται µε τον κανονισµό απονοµής για κάθε προϊόν ή υπηρεσία.
• Στο κόστος παραγωγής περιλαµβάνονται δαπάνες που αφορούν στην έρευνα και την ανάπτυξη του προϊόντος ή της υπηρεσίας, ενώ αποκλείονται όσες αφορούν την προώθηση, προβολή και διαφήµιση του προϊόντος.
8. Θα πληρώνουν οι επιχειρήσεις κάποιο τέλος, για να λάβουν το σήμα;
Ανάλογα με τον κανονισμό και με τον φορέα απονομής αυτό ποικίλει.
9. Για ποια προϊόντα ή υπηρεσίες υπάρχει ήδη Κανονισμός απονομής Ελληνικού Σήματος;
Υπάρχουν ήδη κανονισμοί για τα γαλακτοκομικά και τα αλκοολούχα ποτά. Στο διαδικτυακό τόπο της ΓΓΕ Κατηγορία /Ελληνικό Σήμα /Κανονισμοί http://gge.gov.gr/?cat=59 θα βρείτε τους Κανονισμούς για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που έχουν ήδη εκδοθεί.
10. ∆ιαδικασία απονοµής Ελληνικού Σήµατος
Για την απονοµή του δικαιώµατος χρήσης του Σήµατος ο ενδιαφερόµενος υποβάλλει αίτηση – υπεύθυνη δήλωση, έντυπα ή ηλεκτρονικά, και καταβάλλει τα οριζόµενα κατά περίπτωση τέλη στον φορέα που είναι αρµόδιος σύµφωνα µε τους Κανονισµούς του άρθρου 187 για την απονοµή του Σήµατος.
11. Για πόσο διάστημα μπορώ να αποκτήσω το Ελληνικό Σήμα;
Το δικαίωµα χρήσης του Σήµατος απονέµεται για αόριστη διάρκεια. Ο δικαιούχος οφείλει καθΆ όλη την διάρκεια χρήσης του να συµµορφώνεται µε τις προϋποθέσεις χορήγησής του, όπως κάθε φορά ισχύουν.
Η τήρηση των προϋποθέσεων χρήσης του Σήµατος διασφαλίζεται µε έκτακτους ελέγχους που διενεργεί ο Φορέας απονοµής του Σήµατος. Ο δικαιούχος καταβάλλει κατΆ έτος τέλος χρήσης, άλλως το δικαίωµά του αυτοδικαίως ανακαλείται. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδοµών, Μεταφορών και ∆ικτύων ρυθµίζονται κάθε θέµα σχετικό µε την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου και το ύψος του τέλους χρήσης.
