Κ. Μίχαλος

«Χαίρομαι ιδιαίτερα που συμμετέχω στην αποψινή εκδήλωση.  Η προώθηση της νεανικής επιχειρηματικότητας είναι ένα μεγάλο ζητούμενο για τη χώρα μας σήμερα. Σε μια εποχή όπου η ανεργία των νέων κυμαίνεται σταθερά πάνω από το 50%. Σε μια εποχή όπου η ελληνική οικονομία έχει ανάγκη από νέες ιδέες, νέα επιχειρηματικά μοντέλα, νέα, καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, προκειμένου να βρει ξανά το δρόμο της ανάπτυξης. 

Έχουμε από τη μια χιλιάδες νέους ανθρώπους, μια ολόκληρη γενιά, με υψηλά προσόντα, με ταλέντο και ικανότητες. Παιδιά που βλέπουν τα όνειρα και τις φιλοδοξίες τους να γκρεμίζονται, μέσα σε μια αγορά που φυτοζωεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της ύφεσης. 

Κι έχουμε από την άλλη μια οικονομία που για να επιβιώσει και να αναπτυχθεί πρέπει ουσιαστικά να επανεφεύρει τον εαυτό της. Πρέπει να στηριχθεί στις δυνάμεις της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, πρέπει να εστιάσει στην καινοτομία, στη γνώση, στην εξωστρέφεια. 

Χρειαζόμαστε νέες επιχειρήσεις, οι οποίες θα παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας. Επιχειρήσεις που θα αξιοποιήσουν τα προσόντα των νέων ανθρώπων. Επιχειρήσεις που θα μπορέσουν να ανθίσουν, να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. 

Το σημείο όπου τέμνονται τα δύο αυτά θεμελιώδη ζητούμενα – η αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και ο αναπροσανατολισμός της ελληνικής οικονομίας – είναι η νεανική επιχειρηματικότητα.  

Η επιχειρηματικότητα είναι η λύση. Το θέμα είναι πως θα ωθήσουμε τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση. Και η προσπάθεια θα πρέπει να είναι κοινή. Θα πρέπει να εμπλέκει τους πάντες: την Πολιτεία, την επιχειρηματική κοινότητα και βεβαίως την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως άλλωστε και τα Επιμελητήρια, είναι αυτοί που βρίσκονται πιο κοντά στις τοπικές κοινωνίες. Έχουν άμεση γνώση των προβλημάτων, αλλά και των δυνατοτήτων τους.   

Οφείλουν, λοιπόν, να έχουν και άποψη και ρόλο στην προσπάθεια για την προώθηση της νεανικής επιχειρηματικότητας και στην απομάκρυνση των εμποδίων που σήμερα αντιμετωπίζει. 

Ποια είναι αυτά τα εμπόδια; Είναι πολλά και γνωστά: 

- η δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση

- η έλλειψη καθοδήγησης στα πρώτα κρίσιμα βήματα της επιχείρησης

- το πολύπλοκο διοικητικό περιβάλλον

- ο στιγματισμός της επιχειρηματικής αποτυχίας

Εμπόδιο είναι επίσης η ύπαρξη μιας κουλτούρας που αποθαρρύνει τη δημιουργική επιχειρηματικότητα. Μιας κουλτούρας που εχθρεύεται την ιδιωτική πρωτοβουλία και περιχαρακώνει τις φιλοδοξίες των νέων σε μια στενά νοούμενη «επαγγελματική εξασφάλιση και αποκατάσταση». Μέχρι πριν λίγα χρόνια, όλες σχεδόν οι έρευνες έδειχναν ότι η ένταξη στο δημόσιο ήταν πρώτη επιλογή καριέρας για την πλειοψηφία των φοιτητών και σπουδαστών. 

Χρειάζεται, λοιπόν, δουλειά τόσο για την απομάκρυνση των δομικών εμποδίων, όσο και σε επίπεδο νοοτροπίας. 

Σε επίπεδο πολιτικών παρεμβάσεων, οι προτεραιότητες είναι σαφείς:

- Επένδυση στην παροχή καθοδήγησης, ή mentoring σύμφωνα με τη διεθνή ορολογία. Η χρηματοδότηση επιχειρηματικών σχεδίων, χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση σε θέματα επιχειρηματικής διοίκησης και χρηματοοικονομικής διαχείρισης σπάνια πιάνει τόπο. Χρειάζεται, επομένως, άμεση σύνδεση της χρηματοδότησης με αποτελεσματικούς μηχανισμούς καθοδήγησης και εκπαίδευσης. 

- Ένα άλλο ζητούμενο είναι η πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Σε μια περίοδο όπου η πρόσβαση σε τραπεζικές πιστώσεις είναι εξαιρετικά δύσκολη, πρέπει να δοθούν κίνητρα για την ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών κεφαλαίων: κίνητρα σε εταιρείες διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων (private equity) σε εταιρείες επιχειρηματικών συμμετοχών, αλλά και σε σχήματα μαζικής χρηματοδότησης – το λεγόμενο crowdfunding. 

- Εξίσου σημαντική είναι η εξασφάλιση χρηματοδότησης χαμηλού κόστους για νεοφυείς επιχειρήσεις, μέσα από προγράμματα επιδότησης επιτοκίων και με την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών για την αξιοποίησή τους. 

- Χρειάζονται επίσης, στοχευμένα τραπεζικά δάνεια για νεοφυείς επιχειρήσεις, με ειδικά προγράμματα από τις τράπεζες. 

- Χρειάζεται παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων, τα οποία θα συνδέονται είτε με τη δημιουργία θέσεων εργασίας, είτε με τη φύση της δραστηριότητας εφόσον συνδέεται με τους τομείς της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας. Ως κίνητρο μπορεί επίσης να λειτουργήσει η διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε κρατικές προμήθειες. 

- Χρειάζεται να δημιουργηθούν τοπικοί πυρήνες επιχειρηματικότητας, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και το δυναμικό κάθε περιοχής. Και με συνεργασία μεταξύ της τοπικής αυτοδιοίκησης, τοπικών επιχειρηματικών φορέων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά και της κοινωνίας των πολιτών. 

- Τέλος, χρειάζεται ένα ευνοϊκότερο φορολογικό και ρυθμιστικό πλαίσιο. Δεν θα κουραστούμε να το επαναλαμβάνουμε: δεν μπορούμε να μιλάμε για δημιουργία επιχειρήσεων, όταν η συνολική φορολογική επιβάρυνση της επιχείρησης σήμερα στην Ελλάδα ξεπερνά το 50% των εσόδων της! Με αυτή τη φορολογία, θα χάσουμε και αυτές που ήδη υπάρχουν. Ας το καταλάβουν επιτέλους όλοι: για να αντλήσει πόρους το κράτος, πρέπει κάποιος να τους παράγει. Για να αναδιανεμηθεί ο εθνικός πλούτος, θα πρέπει κάποιοι να τον δημιουργήσουν. Για να υπάρξει δίκαιη ανάπτυξη, θα πρέπει να δημιουργήσουμε συνθήκες ανάπτυξης. 

Τέλος, εξίσου κρίσιμη για την ενθάρρυνση της νεανικής επιχειρηματικότητας είναι η δημιουργία μιας ευνοϊκής κουλτούρας. Η δημιουργία ενός θετικού αφηγήματος, με προβολή των αξιών της επιχειρηματικότητας. Με ανάδειξη προτύπων από το χώρο της επιχειρηματικότητας, όπως γίνεται όλα αυτά τα χρόνια για το χώρο του αθλητισμού, των τεχνών κτλ. 

Και σε αυτό το επίπεδο οφείλουμε να δουλέψουμε όλοι μαζί. Αξιοποιώντας τις δυνατότητες και το ρόλο μας. 

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, εργάζεται με συνέπεια τα τελευταία χρόνια για την προώθηση της νεοφυούς και νεανικής επιχειρηματικότητας. Τόσο μέσω αυτόνομων πρωτοβουλιών, όσο και σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. 

Γνωρίζετε για τη Θερμοκοιτίδα Υποστήριξης Νεοφυών Επιχειρήσεων, που λειτούργησε με φορέα υλοποίησης του ΕΒΕΑ, στο πλαίσιο του προγράμματος «Έργο Αθήνα». 

Η Θερμοκοιτίδα αποτέλεσε για 18 μήνες ένα «φυτώριο» επιχειρηματικότητας. Ένα φυτώριο στο οποίο μπόρεσαν να ανθίσουν νέες, καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες. Ιδέες που βρήκαν όχι απλώς ένα φιλόξενο χώρο, αλλά και ουσιαστική ενθάρρυνση, στήριξη και καθοδήγηση.  

Σκοπός μας ήταν να συμβάλουμε όχι μόνο στη μείωση του απαιτούμενου αρχικού κεφαλαίου, αλλά κυρίως στην υπέρβαση μιας σειράς εμποδίων και προβλημάτων που οι νεοφυείς επιχειρήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν. Και που εξαιτίας τους, έχουμε δει ως τώρα πολλές εξαιρετικές ιδέες να μην προχωρούν.  

Εκτός, λοιπόν, εκτός από τη φιλοξενία και την παροχή γραμματειακής υποστήριξης, δημιουργήσαμε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα υπηρεσιών: διάγνωση αναγκών και παροχή δωρεάν εξατομικευμένης συμβουλευτικής υποστήριξης, δράσεις επιμόρφωσης, ενημέρωσης και δικτύωσης, αλλά και υποστήριξη στην αναζήτηση επενδυτών. 

Στο διάστημα λειτουργίας της Θερμοκοιτίδας είχαμε τη χαρά να δούμε αυτές τις υπηρεσίες να πιάνουν τόπο. Είδαμε τη θερμοκοιτίδα να παίρνει ζωή από τις 42 επιχειρηματικές ομάδες που εντάχθηκαν στους δύο κύκλους του έργου. Να παίρνει ζωή από το ταλέντο, τις ιδέες, τον ενθουσιασμό και τις φιλοδοξίες νέων ανθρώπων, οι οποίοι επέλεξαν να αντισταθούν στο κλίμα μιζέριας. Ανθρώπων που επέλεξαν να μην εγκαταλείψουν την Ελλάδα, αλλά και να μη συμβιβαστούν με λογικές της ήσσονος προσπάθειας. 

Είμαστε υπερήφανοι γιατί το ΕΒΕΑ ήταν το πρώτο Επιμελητήριο που ανέλαβε και υλοποίησε μια τέτοια πρωτοβουλία. Η οποία – οφείλω να επισημάνω – δεν είναι η μόνη. Έχουμε αναπτύξει ένα ευρύτερο πλέγμα υπηρεσιών για τη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας. Μεταξύ αυτών είναι το Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων, που διευκολύνει τη διασύνδεση μεταξύ έμπειρων και πετυχημένων επιχειρηματιών του Ελλαδικού χώρου, με καινοτόμες υφιστάμενες ή υπό σύσταση επιχειρήσεις. 

Οι δράσεις αυτές επιβεβαιώνουν ότι οι τοπικοί φορείς, οι τοπικές κοινωνίες μπορούν και πρέπει να έχουν ουσιαστικό ρόλο στην προσπάθεια εξόδου της χώρας από την κρίση. 

Η συνεργασία της Επιμελητηριακής Κοινότητας και της Τοπική Αυτοδιοίκησης, μπορεί να συμβάλει ενεργά στην ανάδειξη και στην αξιοποίηση των δημιουργικών δυνάμεων της χώρας. Μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ευκαιριών για τη νέα γενιά, αλλά και στην ανάδειξη ενός νέου, υγιούς μοντέλου ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. 

Είμαστε ευτυχείς που, μέσα από τη συνεργασία μας, κάνουμε ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση».