Δεν υπάρχει έλλειψη καινοτόμων ιδεών και επιχειρηματικού πνεύματος στην Ευρώπη. Ωστόσο, πολλές νέες επιχειρήσεις δεν καταφέρνουν να επιζήσουν πέραν των πρώτων κρίσιμων ετών ή δοκιμάζουν την τύχη τους σε κάποια τρίτη χώρα, αντί να αξιοποιήσουν το δυναμικό των 500 εκατομμυρίων καταναλωτών που διαθέτει η ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αποφασισμένη να αλλάξει την κατάσταση και να βοηθήσει τις νεοφυείς επιχειρήσεις να αναπτύξουν πλήρως τη δυναμική καινοτομίας και δημιουργίας θέσεων εργασίας που διαθέτουν.

Ο Aντιπρόεδρος κ. Γίρκι Κατάινεν, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε: «Οι σημερινές νεοφυείς επιχειρήσεις σε τοπικό επίπεδο μπορούν αύριο να έχουν παγκόσμια επιτυχία. Θέλουμε να βοηθήσουμε τις νεοφυείς επιχειρήσεις να παραμείνουν και να αναπτυχθούν στην Ευρώπη. Με την παροχή βοήθειας για να αντιμετωπίσουν - συχνά μη υπαρκτά - κανονιστικά εμπόδια, ώστε να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες της ενιαίας αγοράς. Με την παροχή μιας δεύτερης ευκαιρίας, χωρίς να στιγματίζονται αν η ιδέα τους δεν ήταν επιτυχής την πρώτη φορά. Και με τη βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, μέσω της τόνωσης των επενδύσεων σε ιδιωτικά επιχειρηματικά κεφάλαια.»

Η κ. Ελζμπιέτα Μπιενκόφσκα, Eπίτροπος αρμόδια για την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την επιχειρηματικότητα και τις ΜΜΕ, δήλωσε: «Σήμερα, οι νεοφυείς επιχειρήσεις δεν αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητες της ενιαίας αγοράς. Η σύσταση και η επέκταση μιας εταιρείας σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει γίνει απλούστερη. Η Ευρώπη πρέπει να αποτελεί τον τόπο πρώτης επιλογής για τη μετεξέλιξη μεγάλων επιχειρηματικών ιδεών σε επιτυχημένες επιχειρήσεις. Για την Ευρώπη, αυτό είναι θέμα απασχόλησης, καινοτομίας και ανταγωνιστικότητας».

Η πρωτοβουλία συνδυάζει σειρά υφιστάμενων και νέων δράσεων για τη δημιουργία ενός περισσότερο συνεκτικού πλαισίου, με σκοπό να επιτρέψει τη μεγέθυνση και τη δραστηριοποίηση νεοφυών επιχειρήσεων σε όλη την Ευρώπη, ιδίως:

• Βελτιωμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση: Η Επιτροπή και ο όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων εγκαινιάζουν ένα πανευρωπαϊκό ταμείο που θα επενδύει σε άλλα επενδυτικά ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων. Η ΕΕ θα παρέχει θεμελιώδεις επενδύσεις ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ, κατ’ ανώτατο όριο, και ο/οι διαχειριστής/-ές του ταμείου πρέπει να εξεύρουν τουλάχιστον το τριπλάσιο ποσό από ιδιωτικές πηγές, μοχλεύοντας τουλάχιστον 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε χρηματοδότηση επιχειρηματικών κεφαλαίων. Το ταμείο θα διοικείται από έναν ή περισσότερους επαγγελματίες και έμπειρους διαχειριστές ταμείων, εξασφαλίζοντας μια προσέγγιση με βάση την πραγματική αγορά. Το ταμείο θα συμπληρώνει τα υφιστάμενα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), το ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις COSME και το πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας και καινοτομίας «Ορίζοντας 2020».

• Δεύτερη ευκαιρία για επιχειρηματίες: Η Επιτροπή έχει υποβάλει νομοθετική πρόταση σχετικά με τη νομοθεσία περί αφερεγγυότητας. Η πρόταση θα επιτρέπει στις εταιρείες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες να αναδιαρθρώνονται έγκαιρα, ώστε να αποφεύγεται η πτώχευση και η απόλυση προσωπικού. Θα παρέχει επίσης την ευκαιρία σε έντιμους επιχειρηματίες να επωφεληθούν από μια δεύτερη ευκαιρία, χωρίς να υφίστανται κυρώσεις επειδή απέτυχαν σε προηγούμενο επιχειρηματικό εγχείρημα, καθώς θα απαλλάσσονται πλήρως από τα χρέη μετά από μέγιστη περίοδο 3 ετών.

• Απλούστερη υποβολή φορολογικής δήλωσης: Η Επιτροπή επεξεργάζεται επίσης σειρά φορολογικών απλουστεύσεων, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης πρότασης για την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ), η οποία προβλέπει τη στήριξη μικρών και καινοτόμων εταιρειών που επιθυμούν να επεκτείνουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους εκτός συνόρων. Άλλες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν σχέδια για την απλούστευση του συστήματος ΦΠΑ της ΕΕ και τη διεύρυνση της προσεχούς καθοδήγησης για τις βέλτιστες πρακτικές στα φορολογικά συστήματα των κρατών μελών που αφορούν τα επιχειρηματικά κεφάλαια.

Η πρωτοβουλία δίνει επίσης έμφαση στην παροχή βοήθειας για την αντιμετώπιση κανονιστικών απαιτήσεων, στη βελτίωση της υποστήριξης της καινοτομίας μέσω μεταρρυθμίσεων στο πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και στη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος στο οποίο οι νεοφυείς επιχειρήσεις θα μπορούν να συνδέονται με δυνητικούς εταίρους, όπως επενδυτές, επιχειρηματικούς εταίρους, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Οι μεταρρυθμίσεις στο «Ορίζοντας 2020» αποτελούν τα πρώτα βήματα προς ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας και περιλαμβάνουν τον αναπροσανατολισμό 1,6 δισ. ευρώ για την παροχή στήριξης από κάτω προς τα πάνω για πρωτοποριακά σχέδια καινοτομίας από νεοφυείς επιχειρήσεις που έχουν δυνατότητες ανάπτυξης. Το δίκτυο Startup Europe θα ενισχυθεί, ώστε να συνδέει συνεργατικούς σχηματισμούς και περιβάλλοντα σε όλη την Ευρώπη. Το 2017 η Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για μια ενιαία ψηφιακή πύλη που θα παρέχει εύκολη επιγραμμική πρόσβαση σε πληροφορίες, διαδικασίες, υποστήριξη και συμβουλές σχετικά με την ενιαία αγορά για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Το δίκτυο Enterprise Europe Network (EEN) - μέσω των συμβούλων για τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις - παρέχει ειδικές συμβουλευτικές υπηρεσίες για νεοφυείς επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με ευκαιρίες χρηματοδότησης, συμπράξεις και τρόπους πρόσβασης σε διασυνοριακές δημόσιες συμβάσεις. Η Επιτροπή θα εγκρίνει δέσμη μέτρων για τη στήριξη της χρήσης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας από τις ΜΜΕ και θα προβεί σε ενέργειες για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των νεοφυών επιχειρήσεων στις ευρωπαϊκές δημόσιες συμβάσεις, ύψους 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ.

Τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή έχει προτείνει ορισμένες πολιτικές, όπως η Ένωση Κεφαλαιαγορών, η στρατηγική για την ενιαία αγορά, και η ενιαία ψηφιακή αγορά, προκειμένου να επωφεληθούν οι νεοφυείς επιχειρήσεις στην Ευρώπη. Από κοινού με τις δράσεις των κρατών μελών, αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν διάφορες επιχειρήσεις με δεσπόζουσα θέση στην αγορά, όπως οι Spotify, Klarna, Adyen, Blockchain, Jobandtalent, N26, Algolia, Intercom, Cabify ή Deliveroo.

Η πρωτοβουλία εξετάζει τρία βασικά εμπόδια για τη σύσταση και την επέκταση επιχείρησης στην Ευρώπη, τα οποία εντοπίστηκαν κατά την πρόσφατη δημόσια διαβούλευση:

• Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους επιχειρηματίες όσον αφορά τη σύσταση ή την επέκταση επιχείρησης.

• Η συμμόρφωση με κανονιστικές και διοικητικές απαιτήσεις απορροφά πάρα πολλή ενέργεια από την ανάπτυξη της επιχείρησης - ιδιαίτερα σε διασυνοριακές αγορές.

• Η σύνδεση με σωστούς επιχειρηματικούς εταίρους, αγορές και ειδικευμένους εργαζομένους, παρά την ύπαρξη 500 εκατομμυρίων ατόμων στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, είναι ακόμη πολύ δύσκολη.