Αθήνα 21.8.07, 16:02
Στοιχεία πανελλαδικής ποσοτικής έρευνας για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» (ΕΠΑΝ) του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, την οποία πραγματοποίησε η εταιρεία Κάπα Research, έδωσε στην δημοσιότητα το υπουεγείο Ανάπτυξης.

Από την έρευνα προκύπτουν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων του ΕΠΑΝ, την επάρκεια των μηχανισμών και των δομών υλοποίησης και διαχείρισης του Προγράμματος, καθώς και για ορισμένες αδυναμίες που σχετίζονται με τις διαδικασίες εφαρμογής του. Αδυναμίες τις οποίες ήδη, η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του ΕΠΑΝ (ΕΥΔ-ΕΠΑΝ) μελετά, ώστε να τις αντιμετωπίσει ενόψει της επόμενης Προγραμματικής Περιόδου.

Η έρευνα, η οποία έγινε με αφορμή την ολοκλήρωση της Προγραμματικής Περιόδου 2000-2006 (δηλαδή του Γ’ ΚΠΣ) και την έναρξη της νέας Περιόδου 2007-2013, διενεργήθηκε σε δείγμα 5.026 επιχειρήσεων, από όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομίας (μεταποίηση, εμπόριο, παροχή υπηρεσιών, τουρισμός κλπ.). Οι 3.022 από αυτές (δηλαδή το 60,1%) προέρχονται από καταλόγους επιχειρήσεων των οποίων η επενδυτική πρόταση στο ΕΠΑΝ είτε εντάχθηκε, είτε απορρίφθηκε, ενώ οι 2.004 (δηλαδή το 39,9%) ελήφθησαν από τυχαίο δείγμα. Οι επιχειρήσεις του συνολικού δείγματος της έρευνας ήταν στην πλειονότητά τους μικρομεσαίες, αφού αυτές αποτελούν και το κοινό-στόχο (target group) προς το οποίο, κατά κύριο λόγο, απευθύνεται το ΕΠΑΝ. Επιπλέον, το 37,3% των επιχειρήσεων προέρχεται από την Αττική και το υπόλοιπο από την Περιφέρεια, το 82,7% απασχολούν από 0 έως 9 άτομα, και το 14,5% από 10 έως 49. Τέλος, το 82,6% των επιχειρήσεων έχει ετήσιο τζίρο μικρότερο των 2 εκ.€, το δε 11,8% από 2 έως 10 εκ.€.

Μεταξύ των συμπερασμάτων της έρευνας ξεχωρίζουν τα εξής:
- Το 63,5% των 5.026 επιχειρήσεων θεωρεί ότι, σε γενικές γραμμές, τα πράγματα στον κλάδο τους εξελίσσονται, σήμερα, με τρόπο που τους επιτρέπει να είναι κερδοφόρες.
- Το 79,1% των επιχειρήσεων απάντησε ότι γνωρίζει πως στο πλαίσιο του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης λειτουργεί το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» (ΕΠΑΝ).
- Όσον αφορά την ερώτηση για το ποιοι πιστεύουν ότι είναι οι βασικοί στόχοι του ΕΠΑΝ, πρώτος αξιολογήθηκε, με ποσοστό 48,9%, η ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δεύτερος, με ποσοστό 39,1%, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, τρίτος η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, με ποσοστό 39%, και τέταρτος η ενίσχυση της καινοτομίας, με 19,3%.
- Το 83,5% όσων απάντησαν στην έρευνα γνώριζαν ότι την ευθύνη υλοποίησης του Προγράμματος έχει το υπουργείο Ανάπτυξης.
- Επίσης σχεδόν το 83% των επιχειρήσεων, που γνώριζαν την ύπαρξη του ΕΠΑΝ, ενδιαφέρθηκαν να καταθέσουν πρόταση ενίσχυσής τους από αυτό.
- Όσοι από τους συμμετέχοντες στην έρευνα δεν ενδιαφέρθηκαν (μόλις το 15,9%) προέταξαν ως αιτιολογίες: το γεγονός της μη υπαγωγής τους σε καμία κατηγορία από αυτές που ενισχύονταν (ποσοστό 16,5%), τη γραφειοκρατία (ποσοστό 15,4%), την έλλειψη ενδιαφέροντος για τις επιδοτήσεις (14,5%).
- Στην ερώτηση για ποιό λόγο η επιχείρηση, αν και ενδιαφέρθηκε, δεν κατέθεσε πρόταση, οι συμμετέχοντες εστίασαν: στην από μέρους τους καθυστέρηση πληροφόρησης για την προκήρυξη (22,1%), στη μη κάλυψη των επιμέρους προϋποθέσεων συμμετοχής (21,2%), στη μη επιλεξιμότητα της δραστηριότητας της επιχείρησης (11,3%), στην έλλειψη χρόνου συλλογής των απαιτούμενων δικαιολογητικών (10,4%), στη γραφειοκρατία (9,5%).
- Ωστόσο, το 89,6% των ερωτηθέντων, από τους γενικούς καταλόγους του δείγματος των επιχειρήσεων (δηλαδή από τις 2.004 επιχειρήσεις), που γνωρίζουν το Ε.Π.ΑΝ., αλλά δεν κατέθεσαν πρόταση ενίσχυσης, θεωρούν πολύ ή αρκετά πιθανό να διερευνήσουν, στο μέλλον, τη δυνατότητα ενίσχυσης/επιδότησης της επιχείρησής τους από κάποια Δράση του ΕΠΑΝ.
- Παράλληλα, το 71,9% των επιχειρήσεων που κατέθεσαν πρόταση ενίσχυσης και η οποία απορρίφθηκε, σκοπεύουν να υποβάλουν νέα πρόταση χρηματοδότησης κατά την αρχόμενη Προγραμματική Περίοδο 2007-2013.
- Όσον αφορά τους φορείς διαχείρισης των επενδυτικών προτάσεων των επιχειρήσεων:
· το 65% των ερωτώμενων απαντά ότι είναι (πολύ ή αρκετά) ικανοποιημένο με την εξυπηρέτηση που του παρείχε η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας,
· από δε τον ΕΟΜΜΕΧ το 71,5%.

Από τους υπόλοιπους Ενδιάμεσους Φορείς Διαχείρισης:
· Το ποσοστό ικανοποίησης από την ΕΛΑΝΕΤ (Αττική και Νησιά Αιγαίου) είναι 82,3%,
· Από το ΚΕΠΑ-ΑΝΕΜ (Κεντρική και Δυτική Μακεδονία) 75%,
· Από τη Διαχειριστική Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων (Πελοπόννησος, Δυτική Ελλάδα, Ήπειρος, Ιόνια Νησιά) 70,7%,
· Από την ΑΕΔΕΠ (Θεσσαλίας) 74,9%,
· Από το ΔΕΣΜΟ (Ανατολική Μακεδονία και Θράκη) 68,1%,
· Από την ΑΝΔΙΑ (Στερεάς Ελλάδος) 77,1%,
· Από την Αναπτυξιακή Κρήτης 87,8%.
· Από το Ταμείο Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων το ποσοστό ικανοποίησης είναι 64,3%.

Οι Δράσεις εμπορίου και παροχής υπηρεσιών υλοποιήθηκαν υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, οι δε Δράσεις ενίσχυσης ιδιωτικών ενεργειακών επενδύσεων, υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας του Υπουργείου Ανάπτυξης.

- Όσον αφορά στη θετική συμβολή του ΕΠΑΝ στη λειτουργία των επιχειρήσεών τους, το 86,4% όσων υλοποίησαν το επενδυτικό τους σχέδιο, πιστεύει ότι αυτό συνέβαλε στη βελτίωση του επιπέδου των παρεχόμενων υπηρεσιών, το 86,2% ότι συνέβαλε στη βελτίωση της εικόνας της επιχείρησης, το 84,7% ότι αναβάθμισε τεχνολογικά την εταιρεία του, το 79,3% ότι ενίσχυσε την ανταγωνιστικότητα, το 75,3% ότι αύξησε την παραγωγικότητα, το 73,6% ότι βελτίωσε την ποιότητα των προϊόντων κ.λπ.
- Το 82% όσων υλοποίησαν τα επενδυτικά τους σχέδια, στο πλαίσιο του ΕΠΑΝ, απαντούν «ναι» και «μάλλον ναι» στην ερώτηση αν σκέφτονται να καταθέσουν στο μέλλον και νέα πρόταση για να επιδοτηθούν.
- Το 80,6% των ερωτώμενων αξιολόγησε θετικά και μάλλον θετικά τις δράσεις του υπουργείου Ανάπτυξης στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας.
- Τέλος, το 86,4% πιστεύει ότι τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης έχουν ωφελήσει (πολύ ή αρκετά) την ελληνική οικονομία, ενώ το 88,2% πιστεύει ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενίσχυσε την επιχειρηματικότητα στη Χώρα μας.

Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας, και μάλιστα σε ένα τόσο μεγάλο δείγμα, δείχνει ότι οι επιχειρήσεις στη συντριπτική τους πλειονότητα και γνωρίζουν και ωφελήθηκαν από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα». Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι τόσο αυτές που υλοποίησαν κάποιο επενδυτικό σχέδιο στο πλαίσιο του ΕΠΑΝ, όσο και αυτές των οποίων η πρότασή τους για επιδότηση απορρίφθηκε, εκφράζουν την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν σε μελλοντικές προκηρύξεις.

Η υψηλή αναγνωρισιμότητα του Προγράμματος και η, καταγραφείσα στην έρευνα, ωφελιμότητά του για τη λειτουργία των επιχειρήσεων που εντάχθηκαν σε αυτό, αυξάνει την ευθύνη των φορέων υλοποίησης και διαχείρισής του προς όφελος της επιχειρηματικής κοινότητας και της ελληνικής οικονομίας.

Τα συμπεράσματα της εν λόγω έρευνας πρόκειται να ληφθούν υπόψη κατά την εφαρμογή του νέου Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» του υπουργείου Ανάπτυξης, για την Περίοδο 2007-2013, καθώς και για τη βελτίωση της λειτουργίας των φορέων υλοποίησης του Προγράμματος.