Αθήνα 23.4.2008, 22:01
Με δύο αποφάσεις του, που παρουσιάζονται παρακάτω, το υπουργείο Πολιτισμού ρυθμίζει θέματα σχετικά με την καταλληλότητα των αρχαιοπωλείων ή των καταστημάτων εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων και τη λειτουργία αυτών, καθώς και δημοπρασιών αρχαίων ή νεότερων κινητών μνημείων.

Στην πρώτη απόφαση αναφέρεται -μεταξύ άλλων- και ο τρόπος απόκτησης άδειας άσκησης δραστηριοτήτων αρχαιοπώλη ή εμπόρου νεότερων κινητών μνημείων, ενώ στη δεύτερη περιγράφεται το καθεστώς που διέπει την οργάνωση δημοπρασιών.

* Ακολουθούν οι δύο αποφάσεις.

Απόφαση Αριθμ ΥΠΠΟ/ΔΟΕΠΥ/ΤΟΠΥΝΣ/34668 (2)
Καταλληλότητα και λειτουργία αρχαιοπωλείων ή καταστημάτων εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α. του άρθρου 32, παράγραφος 11 του ν. 3028/2002 «Για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς» (ΦΕΚ Α΄ 153).
β. του π.δ. 191/2003 «Οργανισμός του Υπουργείου Πολιτισμού» (ΦΕΚ Α΄ 146).
2. Του άρθρου 90 του Kώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (ΦΕΚ Α΄ 98).
3. Το γεγονός ότι με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Πεδίο Εφαρμογής
Η παρούσα ρυθμίζει θέματα σχετικά με την καταλληλότητα των αρχαιοπωλείων ή των καταστημάτων εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων και τη λειτουργία αυτών εντός της Ελληνικής Επικράτειας.

Άρθρο 2
Έννοια όρων
Για τους σκοπούς της παρούσας:
1. Αρχαιοπώλης είναι το πρόσωπο που κατά σύστημα είτε αποκτά την κατοχή ή την κυριότητα κινητών αρχαίων που έχουν αποκτηθεί νομίμως με σκοπό την περαιτέρω μεταβίβασή τους, είτε μεσολαβεί στη μεταβίβασή τους, είτε μεσολαβεί στη μεταβίβαση της κατοχής ή της κυριότητας αυτών.
2. Έμπορος νεότερων κινητών μνημείων είναι το πρόσωπο που κατά σύστημα είτε αποκτά την κυριότητα νεότερων κινητών μνημείων που έχουν αποκτηθεί νομίμως με σκοπό την περαιτέρω μεταβίβασή τους είτε μεσολαβεί στη μεταβίβασή τους.
3. Αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού για την εποπτεία και τον έλεγχο της καταλληλότητας και της λειτουργίας των αρχαιοπωλείων είναι η Εφορεία Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών που είναι Ειδική Περιφερειακή Υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
4. Αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού για την εποπτεία και τον έλεγχο της καταλληλότητας και της λειτουργίας καταστημάτων εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων, είναι η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
5. Οι ως άνω Υπηρεσίες είναι αρμόδιες για την τήρηση και την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 3028/2002, καθώς και των όρων της παρούσας από τους αρχαιοπώλες ή τους εμπόρους νεότερων κινητών μνημείων.

Άρθρο 3
Αρχαιοπώλες ή έμποροι νεότερων κινητών μνημείων και λειτουργία των καταστημάτων τους
1. Για την άσκηση των δραστηριοτήτων του αρχαιοπώλη ή του εμπόρου νεότερων κινητών, απαιτείται ειδική άδεια. Η άσκηση των δραστηριοτήτων αυτών χωρίς άδεια, αποτελεί ποινικό αδίκημα, τιμωρούμενο με φυλάκιση, σύμφωνα με το άρθρο 60 του ν. 3028/2002.
2. Η άδεια αρχαιοπώλη ή εμπόρου νεότερων κινητών μνημείων, χορηγείται, ύστερα από αίτηση του ενδιαφερόμενου, σε φυσικά ή Νομικά Πρόσωπα τα οποία:
α) έχουν σχετική επαγγελματική εμπειρία.
β) διαθέτουν κατάλληλο χώρο καταστήματος και αποθήκης, που βρίσκεται σε πόλεις, όπου εδρεύουν υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού αρμόδιες για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η αίτηση για χορήγηση αδείας αρχαιοπώλη ή εμπόρου νεότερων κινητών μνημείων συνοδεύεται από i) τον τίτλο κτήσης ή παραχώρησης ακινήτου ή το μισθωτήριο
συμβόλαιο του ακινήτου, όπου θα στεγάζεται το εν λόγω αρχαιοπωλείο ή το κατάστημα νεότερων κινητών μνημείων. Σε περίπτωση στέγασης σε πολυκατοικία απαιτείται η προσκόμιση του Κανονισμού αυτής, από τον οποίο να προκύπτει ότι επιτρέπεται η εγκατάσταση καταστήματος, ii) διάγραμμα κάτοψης του διατιθέμενου χώρου και των αποθηκών, κλίμακας 1/50 σε δύο αντίγραφα, με τις διαστάσεις των χώρων και την επεξήγηση του προορισμού τους, θεωρημένο από διπλωματούχο μηχανικό, ο οποίος πιστοποιεί ότι πληρούνται οι τεχνικές προδιαγραφές, όπως αυτές ορίζονται στην παρούσα, iii) ονομαστική κατάσταση του τυχόν υπάρχοντος προσωπικού, iv) υπεύθυνη δήλωση στην οποία θα αναφέρεται ότι ο αιτών, και σε περίπτωση νομικού προσώπου οι διοικητές ή τα μέλη των οργάνων διοίκησης αυτού, δεν έχει αναγνωρισθεί ως συλλέκτης μνημείων και δεν ασκεί επάγγελμα που σχετίζεται ή σχετιζόταν με την προστασία μνημείων, ότι δεν έχει καταδικασθεί αμετάκλητα για κακούργημα ή παράβαση της νομοθεσίας για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς ή για πλαστογραφία, δωροδοκία, κλοπή, υπεξαίρεση ή αποδοχή προϊόντων εγκλήματος και v) πλήρες αντίγραφο Δελτίου Ποινικού Μητρώου.
4. Στην είσοδο των αρχαιοπωλείων ή των καταστημάτων εμπορίας νεότερων Κινητών μνημείων αναρτάται υποχρεωτικά ειδικό σήμα, το οποίο χορηγείται από την αρμόδια Υπηρεσία.
5. Σε περίπτωση μεταστέγασης αρχαιοπωλείου ή καταστήματος εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων ή ουσιώδους επέμβασης σε αυτό υποβάλλεται προηγούμενη αίτηση για έγκρισή της, η οποία χορηγείται εφόσον το κατάστημα πληροί όλους τους όρους καταλληλότητας της παρούσας. Μεταστέγαση ή ουσιώδης επέμβαση στο κατάστημα που στεγάζει αρχαιοπωλείο ή κατάστημα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων χωρίς προηγούμενη έγκριση, συνεπάγεται την ανάκληση της άδειας χωρίς άλλες διατυπώσεις.
6. Οι αρχαιοπώλες και οι έμποροι νεότερων κινητών μνημείων οφείλουν να γνωστοποιούν χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στην αρμόδια Υπηρεσία τον ακριβή τόπο φύλαξης του μνημείου, κάθε μετακίνησή τους στην οποία προτίθενται να προβούν, κάθε γεγονός που είναι δυνατόν να το θέσει σε κίνδυνο, καθώς και τυχόν απώλειά του.
7. Οι αρχαιοπώλες και οι έμποροι νεότερων κινητών μνημείων οφείλουν να ακολουθούν τις υποδείξεις της Υπηρεσίας, να διευκολύνουν την άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση των υπαλλήλων των αρμοδίων Υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού στις εγκαταστάσεις τους και να διευκολύνουν τη φωτογράφηση και τη μελέτη των μνημείων από ειδικά εξουσιοδοτημένους από την Υπηρεσία επιστήμονες.
8. Οι εγκαταστάσεις που στεγάζουν αρχαιοπωλεία ή καταστήματα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων πρέπει να πληρούν όλους τους κανόνες καλής διατήρησης και ασφάλειας των κινητών μνημείων. Αν ένα ή περισσότερα των κινητών μνημείων διατρέχει άμεσο κίνδυνο φθοράς, απώλειας ή καταστροφής από οποιονδήποτε λόγο, η Υπηρεσία υποχρεούται να υποδείξει τη λήψη των αναγκαίων μέτρων προς αποτροπή του κινδύνου. Αν ο αρχαιοπώλης ή ο έμπορος νεότερων κινητών μνημείων αμελεί ή καθυστερεί, πέραν του ευλόγου χρόνου, στη λήψη των μέτρων αυτών, η Υπηρεσία μπορεί να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα ή να αποφασίσει τη μεταφορά του κινητού μνημείου προς φύλαξη σε Δημόσιο Μουσείο ή άλλο κατάλληλο χώρο, μέχρις ότου εκλείψει οριστικά ο κίνδυνος, καταλογίζοντας τις σχετικές δαπάνες στον αρχαιοπώλη ή τον έμπορο νεότερων κινητών μνημείων.
Οι δαπάνες αυτές εισπράττονται κατά τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).
9. Ο αρχαιοπώλης ή ο έμπορος νεότερων κινητών μνημείων οφείλει να τηρεί βιβλίο θεωρημένο από την Υπηρεσία στο οποίο καταχωρίζει τα κινητά μνημεία αμέσως μετά την είσοδό τους στο κατάστημα. Η κα ταχώρηση περιλαμβάνει την περιγραφή, τη φωτογραφία και την προέλευση του μνημείου, τα στοιχεία του προηγούμενου κατόχου ή κυρίου του μνημείου και του προσώπου στο οποίο μεταβιβάζεται, τα στοιχεία της άδειας κατοχής αρχαίου, την τιμή και την ημερομηνία της μεταβίβασης. Τα στοιχεία αυτά γνωστοποιούνται το αργότερο εντός δέκα (10) ημερών στην Υπηρεσία.
10. Τα νόμιμα παραστατικά στοιχεία που εκδίδονται από αρχαιοπώλες ή εμπόρους νεότερων κινητών μνημείων σε κάθε μεταβίβαση κυριότητας ή κατοχής μνημείου, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 32 του ν. 3028/2002, πρέπει απαραιτήτως να περιλαμβάνουν:
α) τον αριθμό καταγραφής του μνημείου
β) συνοπτική περιγραφή του μνημείου
γ) τα στοιχεία του αγοραστή
δ) τιμή πώλησης του μνημείου
ε) μνεία ότι τα μνημεία δεν είναι δυνατόν να εξαχθούν από τη Χώρα χωρίς άδεια ή ότι είναι δυνατή η εξαγωγή τους σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 34 του ν. 3028/2002.
11. Σε περίπτωση μεταβίβασης της κατοχής αρχαίου κινητού μνημείου που χρονολογείται έως και το 1453, ο αρχαιοπώλης οφείλει να ενημερώσει εγγράφως τον αγοραστή ότι υποχρεούται να δηλώσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση την αγορά του μνημείου στην αρμόδια Υπηρεσία και να ζητήσει άδεια κατοχής, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 23 του ν. 3028/2002.
Σε περίπτωση μεταβίβασης της κυριότητας κινητού μνημείου μεταγενέστερου του 1453, που χρονολογείται έως και το 1830 και αποτελεί εύρημα ανασκαφών ή άλλης αρχαιολογικής έρευνας ή που αποσπάσθηκε από ακίνητο μνημείο, καθώς και θρησκευτικών εικόνων και λειτουργικών αντικειμένων της ίδιας περιόδου ή χαρακτηρισμένων ως μνημείων ομοειδών κινητών πολιτιστικών αγαθών, ο αρχαιοπώλης, ή ο έμπορος νεότερων κινητών μνημείων οφείλει να ενημερώσει εγγράφως τον αγοραστή ότι υποχρεούται να υποβάλει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση δήλωση στην αρμόδια Υπηρεσία για τον τρόπο με τον οποίον περιήλθαν σε αυτόν τα κινητά μνημεία και για τα στοιχεία του προηγούμενου κατόχου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 24 του ν. 3028/2002.

Άρθρο 4
Καταλληλότητα κτηριακών εγκαταστάσεων αρχαιοπωλείων ή των καταστημάτων εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων
1. Αρχαιοπωλεία ή καταστήματα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων είναι τα κτήρια ή τμήματα κτηρίων που χρησιμοποιούνται ως καταστήματα για την έκθεση, την πώληση και την αποθήκευση αρχαίων και νεότερων κινητών μνημείων. Τα αρχαιοπωλεία ή τα καταστήματα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων, καθώς και οι αποθήκες αυτών, θα πρέπει να βρίσκονται σε πόλεις, όπου εδρεύουν Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, αρμόδιες για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
2. Οι χώροι και οι αποθήκες των αρχαιοπωλείων ή των καταστημάτων εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων, εφόσον από άλλες διατάξεις δεν επιβάλλονται αυστηρότερες προϋποθέσεις, πρέπει να έχουν:
α) συνολικό εμβαδόν τουλάχιστον 50 τμ.
β) ελάχιστο εσωτερικό ελεύθερο ύψος, τουλάχιστον 2,50 μ.
γ) κατάλληλο σύστημα ασφαλείας (συναγερμό κλπ.).
δ) εγκαταστάσεις πυρόσβεσης και πυροπροστασίας, σύμφωνα με εγκεκριμένη μελέτη πυρόσβεσης από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
3. Οι προθήκες και τα ερμάρια των αρχαιοπωλείων ή καταστημάτων εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων, στα οποία εκτίθενται τα κινητά μνημεία πρέπει να πληρούν τους όρους και τους κανόνες καλής διατήρησης και ασφάλειας, ιδίως δε να φέρουν προστατευτικό τζάμι, να κλειδώνουν με κλειδαριές ασφαλείας και να φέρουν σύστημα φωτισμού και σταθερής ρύθμισης του επιπέδου υγρασίας.
4. Τα αρχαιοπωλεία ή τα καταστήματα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων και οι αποθηκευτικοί χώροι αυτών πρέπει: α) να έχουν άψογη καθαριότητα β)να επιτρέπουν τον κατάλληλο καθαρισμό και απολύμανση και γ) να διαθέτουν τα κατάλληλα και επαρκή μέσα φωτισμού και κλιματισμού, ώστε να πληρούνται οι όροι και οι κανόνες καλής διατήρησης και ασφάλειας των κινητών μνημείων.
5. Τα αρχαιοπωλεία ή τα καταστήματα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων και οι αποθήκες αυτών δεν επιτρέπεται να στεγάζονται σε υπόγειο χώρο.
6. Δεν επιτρέπεται η χρήση και η τοποθέτηση εύφλεκτων υλών στους χώρους που στεγάζουν αρχαιοπωλεία ή καταστήματα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων, καθώς και στις αποθήκες αυτών.
7. Η πρόσβαση στα αρχαιοπωλεία ή τα καταστήματα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων θα πρέπει να είναι δυνατή σε Άτομα με Αναπηρία.

Άρθρο 5
Μεθοδολογία ελέγχου και εφαρμογής
1. Η άδεια αρχαιοπώλη ή εμπόρου νεώτερων κινητών μνημείων χορηγείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 3028/2002 και της παρούσας.
2. Ο έλεγχος τήρησης των διατάξεων του ν. 3028/2002 και της παρούσας πραγματοποιείται από την αρμόδια κατά περίπτωση Υπηρεσία, η οποία μετά τη χορήγηση της άδειας αρχαιοπώλη ή εμπόρου νεότερων κινητών μνημείων προβαίνει σε τακτική Επιθεώρηση τουλάχι− στον μια φορά κάθε έτος, εκτάκτως δε οσάκις κρίνει τούτο σκόπιμο.

Άρθρο 6
Μεταβατικές και τελικές διατάξεις
1. Εντός πέντε (5) ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσας τα ήδη λειτουργούντα αρχαιοπωλεία ή τα καταστήματα εμπορίας νεότερων κινητών μνημείων πρέπει να προσαρμοσθούν στις ρυθμίσεις της παρούσας.
2. Η χορηγούμενη άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού ουδέποτε αναπληρώνει τις τυχόν απαιτούμενες άδειες άλλων Αρχών.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 11 Απριλίου 2008

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΜΙΧΑΗΛ − ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΙΑΠΗΣ

Απόφαση Αριθμ. ΥΠΠΟ/ΔΟΕΠΥ/ΤΟΠΥΝΣ/34674 (3)
Διεξαγωγή Δημοπρασιών κινητών μνημείων

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) του άρθρου 32, παράγραφος 11 ν. 3028/2002 «Για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς» (ΦΕΚ Α΄ 153).
β) Του άρθρου 63 της Κωδικοποίησης της νομοθεσίας για την κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (ΦΕΚ Α΄ 98).
γ) του π.δ. 191/2003 «Οργανισμός Υπουργείου Πολιτισμού» (ΦΕΚ Α΄ 146).
2. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Η παρούσα εφαρμόζεται σε δημοπρασίες αρχαίων ή νεότερων κινητών μνημείων που διεξάγονται από φορείς διοργάνωσης δημοπρασιών εντός της ελληνικής επικράτειας.

Άρθρο 2
Για τους σκοπούς της παρούσας:
Α. Δημοπρασία θεωρείται η δημόσια εκποίηση της κυριότητος ή κατοχής κινητών μνημείων.
Β. «Φορέας διεξαγωγής δημοπρασίας», είναι ο εγκατεστημένος φορέας παροχής υπηρεσιών δημοπρασίας, ο οποίος στα πλαίσια της οικονομικής του δραστηριότητας, θέτει ένα αρχαίο ή νεότερο κινητό μνημείο σε δημοπρασία, με σκοπό την παράδοσή του στον πλειοδότη.
Γ. «Εντολέας του φορέα διεξαγωγής δημοπρασίας», είναι το πρόσωπο που παραδίδει ένα κινητό μνημείο σε φορέα διεξαγωγής δημοπρασίας, βάσει σύμβασης παραγγελίας για τη μεταβίβασή του με δημοπρασία, στην οποία προβλέπεται ότι i) ο φορέας διεξαγωγής της δημοπρασίας προτείνει το κινητό μνημείο προς πώληση στη δημοπρασία ιδίω ονόματι, αλλά για λογαριασμό του εντολέα, ii) ο φορέας διεξαγωγής της δημοπρασίας παραδίδει το μνημείο, ιδίω ονόματι, αλλά για λογαριασμό του εντολέα, στον πλειοδότη στον οποίο κατακυρώθηκε το μνημείο.
Δ. Ως «αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού», στην οποία απευθύνονται οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων (αρχαιοπωλών ή εμπόρων νεωτέρων μνημείων ή τρίτων προσώπων) για έκδοση αδείας (για άσκηση δραστηριότητας και αδείας) για τη διενέργεια δημοπρασίας εντός της ελληνικής επικράτειας, καθορίζεται: α) η Εφορεία Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, όταν η διεξαγωγή δημοπρασίας αφορά σε αρχαία κινητά μνημεία και β) η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, όταν η διεξαγωγή δημοπρασίας αφορά σε νεότερα κινητά μνημεία. Σε περίπτωση δημοπρασίας αρχαίων κινητών μνημείων και νεωτέρων κινητών μνημείων αρμόδιες τυγχάνουν και οι δύο, ως άνω, Υπηρεσίες, ανάλογα και στο μέτρο της θεματικής
τους αρμοδιότητος.
Οι ως άνω υπηρεσίες είναι αρμόδιες για την τήρηση και την εφαρμογή των όρων της παρούσας.

Άρθρο 3
Κινητά μνημεία σε δημοπρασία
1 Τα αρχαία ή τα νεότερα κινητά μνημεία, των οποίων η κυριότητα ή η κατοχή μεταβιβάζεται με δημοπρασία, πρέπει να έχουν αποκτηθεί νομίμως από τους κυρίους ή τους κατόχους αυτών.
Η κυριότητα κινητών αρχαίων μνημείων, που χρονολογούνται μέχρι του έτους 1453, καθώς και αυτών που προέρχονται από ανασκαφές ή άλλες αρχαιολογικές έρευνες ανεξάρτητα από τη χρονολόγησή τους, ως ανήκοντα αποκλειστικά στο δημόσιο, δεν μπορεί να καταστεί αντικείμενο δημοπρασίας. Αντικείμενο δημοπρασίας μπορεί να καταστεί μόνον η κατοχή αυτών. Εξαίρεση υπάρχει για τα νομίμως εκ του εξωτερικού εισαγόμενα μνημεία.

Άρθρο 4
Γενικές αρχές διεξαγωγής δημοπρασιών
1. Οι φορείς διεξαγωγής δημοπρασιών απαγορεύεται να αποκτούν και να θέτουν σε δημοπρασία κινητά μνημεία για τα οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι προέρχονται από κλοπή, παράνομη ανασκαφή ή άλλη παράνομη ενέργεια, όπως νομιμοποίηση εσόδων από παράνομη δραστηριότητα, ή ότι έχουν αποκτηθεί ή εξαχθεί κατά παράβαση της νομοθεσίας του κράτους προέλευσής
τους και οφείλουν να ενημερώνουν χωρίς υπαίτια καθυστέρηση την Υπηρεσία για κάθε τέτοια προσφορά.
Ένδειξη ότι το υπό δημοπρασία μνημείο αποτελεί προϊ− όν παράνομης ενέργειας αποτελεί και το γεγονός ότι η ορισθείσα από τον εντολέα τιμή πώλησης υπολείπεται καταδήλως της αγοραίας αξίας ή όταν ο εντολέας - πωλητής ζητά την πληρωμή του μόνον σε μετρητά.
2. Για τους φορείς διεξαγωγής δημοπρασιών της κοινωνίας της πληροφορίας εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ. 131/2003 (Α΄ 116), όπως εκάστοτε ισχύει.
3. Οι φορείς διεξαγωγής δημοπρασιών τελούν υπό τον έλεγχο της Υπηρεσίας και οφείλουν να διευκολύνουν την επιθεώρηση των καταστημάτων και των αποθηκών στις οποίες φυλάσσονται τα προς δημοπρασία κινητά μνημεία.
4. Οι φορείς διεξαγωγής των δημοπρασιών οφείλουν να τηρούν Ειδικό Βιβλίο Δημοπρασιών, θεωρημένο από την υπηρεσία, στο οποίο καταχωρίζουν τα κινητά μνημεία αμέσως μετά την εισαγωγή τους στο κατάστημα. Η καταχώρηση περιλαμβάνει την περιγραφή, τη φωτογραφία και την προέλευση του μνημείου, τα στοιχεία του εντολέα του φορέα διεξαγωγής δημοπρασίας και του πλειοδότη, αποδεικτικά στοιχεία κτήσης ή εισαγωγής, τυχόν άδεια κατοχής αρχαίου, την τιμή και την ημερομηνία της κατακύρωσης. Τα στοιχεία αυτά γνωστοποιούνται χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στην Υπηρεσία.
5. Μετά την κατακύρωση του κινητού μνημείου ή μετά το πέρας της δημοπρασίας, εξουσιοδοτημένος κατά νόμο υπάλληλος της Υπηρεσίας καταθέτει έγγραφο με το οποίο το Δημόσιο δηλώνει ότι προτίθεται να ασκήσει δικαίωμα προτιμήσεως εντός προθεσμίας δέκα (10) ημερών (άρθρο 28 παρ. 5 και 6 ν. 3028/2002). Το έγγραφο προσδιορίζει το συγκεκριμένο ή τα συγκεκριμένα κινητά μνημεία, επί των οποίων προτίθεται το Δημόσιο να ασκήσει το δικαίωμα προτιμήσεως. Η προτίμηση γίνεται στην τιμή κατακυρώσεως του κινητού μνημείου. Αν εντός του 10 ημέρου δεν ασκηθεί το δικαίωμα προτιμήσεως δια της καταβολής του τιμήματος της κατακυρώσεως, το κατατεθέν έγγραφο προτιμήσεως παύει να ισχύει.
6. Μετά τη διενέργεια της δημοπρασίας αρχαίου κινητού μνημείου που χρονολογείται έως και το 1453, οι φορείς διεξαγωγής δημοπρασιών οφείλουν να ενημερώσουν τον πλειοδότη ότι πρέπει να υποβάλει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση προς την κατά τόπον αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού αίτηση για χορήγηση αδείας κατοχής κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 23 του ν. 3028/2002.
7. Σε κάθε περίπτωση, για τη μεταβίβαση της κατοχής ή της κυριότητας κινητού μνημείου με δημοπρασία, πρέπει να εκδίδονται τα νόμιμα παραστατικά στοιχεία, στα οποία αναγράφεται ότι τα παραπάνω κινητά δεν είναι δυνατόν να εξαχθούν από τη χώρα χωρίς άδεια ή ότι είναι δυνατή η εξαγωγή τους σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 34 του ν. 3028/2002.

Άρθρο 5
Χορήγηση άδειας για τη διοργάνωση δημοπρασιών
1. Για τη διοργάνωση δημοπρασιών κινητών μνημείων, απαιτείται άδεια της Υπηρεσίας που χορηγείται για συγκεκριμένο κάθε φορά κατάλογο αντικειμένων.
2. Η αίτηση για τη διενέργεια δημοπρασίας υποβάλλεται στην αρμόδια κατά περίπτωση υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού τουλάχιστον δύο (2) μήνες πριν τη
διενέργεια της δημοπρασίας.
Την αίτηση συνοδεύουν: i) κατάλογος των κινητών μνημείων που τίθενται προς δημοπρασία, ii) φωτογραφίες αυτών, iii) αναλυτική αναφορά στην προέλευση των αντικειμένων, iv) τα στοιχεία του εντολέα του φορέα διεξαγωγής δημοπρασίας, v) τα στοιχεία της άδειας κατοχής αρχαίου, vi) σύμβαση παραγγελίας−εντολής του κυρίου ή κατόχου του κινητού μνημείου για τη δημοπρασία αυτού.
3. Μετά την υποβολή της αίτησης για την χορήγηση αδείας για τη διοργάνωση δημοπρασίας, ελέγχεται από την Υπηρεσία η συνδρομή των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων του αιτούντος σύμφωνα με το άρθρο 9 της παρούσας και διενεργείται αυτοψία του χώρου που προορίζεται για χώρος διεξαγωγής της δημοπρασίας, ο οποίος πρέπει να τηρεί όλους τους κανόνες καλής συντήρησης και ασφαλείας, να φέρει συναγερμό και να φυλάσσεται επαρκώς. Στη συνέχεια αρμόδιος υπάλληλος της Υπηρεσίας, με ειδικότητα σχετική με το προς πώληση κινητό μνημείο, μπορεί να προβεί στην επιστημονική εξέταση, φωτογράφηση και καταγραφή του κινητού μνημείου το ταχύτερο δυνατό. Ο αιτών οφείλει να διευκολύνει την άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση του αρμοδίου υπαλλήλου του Υπουργείου Πολιτισμού σε αυτό. Μετά την επιστημονική εξέταση και φωτογράφηση του αντικειμένου, ο αρμόδιος υπάλληλος του Υπουργείου Πολιτισμού συντάσσει έκθεση που υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού.
4. Μετά την ολοκλήρωση της παραπάνω διαδικασίας χορηγείται άδεια για διενέργεια δημοπρασίας για συγκεκριμένο κάθε φορά κατάλογο αντικειμένων. Αντίγραφο της άδειας κοινοποιείται στο Τμήμα Μη Δημοσίων Αρχαιολογικών Μουσείων και Συλλογών, Αρχαιοπωλείων και Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας της Διεύθυνσης Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού.
5. Η χορηγούμενη άδεια διεξαγωγής δημοπρασίας από το Υπουργείο Πολιτισμού, ουδέποτε αναπληρώνει τις τυχόν απαιτούμενες άδειες άλλων αρχών.

Άρθρο 6
Περιεχόμενο σύμβασης παραγγελίας − εντολής για διενέργεια δημοπρασίας
Η σύμβαση για τη διενέργεια δημοπρασίας πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα:
α) Ρήτρα εφαρμογής του ελληνικού δικαίου, καθώς και ειδική μνεία στις διατάξεις των παρ. 5 και 6 του άρθρου 28 του ν. 3028/2002.
β) Τα πλήρη στοιχεία, τόσον του φορέα διεξαγωγής και του εντολέα – πωλητή, όσον και τις διευθύνσεις αυτών.
γ) Τα προς δημοπράτηση αντικείμενα με ακριβή περιγραφή αυτών.
δ) Την τυχόν τιμή πώλησης που έχει ορισθεί από τον εντολέα – πωλητή.
ε) Τον τόπο και το χρόνο διενέργειας της δημοπρασίας.
στ) Τον τρόπο και το χρόνο μεταφοράς του κινητού μνημείου από και προς το χώρο της δημοπρασίας.
ζ) τον τρόπο πληρωμής μετά την κατακύρωση στον πλειοδότη.

Άρθρο 7
Φορείς διεξαγωγής δημοπρασιών
Δημοπρασίες μπορεί να διενεργούν υπό την τήρηση των διατάξεων της παρούσης αποφάσεως και του ν. 3028/2002, οι αρχαιοπώλες και οι έμποροι νεοτέρων κινητών μνημείων, καθώς και άλλα φυσικά ή Νομικά Πρόσωπα.

Άρθρο 8
Δημοπρασία αρχαιοπωλών ή εμπόρων νεωτέρων μνημείων
Η δημοπρασία που διενεργείται από τους αρχαιοπώλες ή εμπόρους νεοτέρων κινητών μνημείων πραγματοποιείται στο κατάστημα αυτών, ή και εκτός του καταστήματος, αλλά στην έδρα αυτού. Όταν η δημοπρασία δεν γίνεται στο κατάστημα του αρχαιοπώλη ή του εμπόρου νεοτέρων κινητών μνημείων, διενεργείται από την Υπηρεσία αυτοψία του χώρου που προσδιορίζεται για χώρος διεξαγωγής της δημοπρασίας, ο οποίος πρέπει να τηρεί όλους τους κανόνες καλής συντήρησης και ασφαλείας.
Στην δημοπρασία εκτίθενται μνημεία που ανήκουν στους αρχαιοπώλες ή εμπόρους νεοτέρων κινητών μνημείων ή και σε τρίτους, οι οποίοι δίδουν προς αυτούς εντολή δημοπρατήσεως.

Άρθρο 9
Δημοπρασία από άλλα φυσικά ή Νομικά Πρόσωπα
1. Όταν η διοργάνωση δημοπρασιών αρχαίων ή νεότερων κινητών μνημείων δεν γίνεται από αρχαιοπώλες ή εμπόρους νεότερων κινητών μνημείων, για τη διενέργεια δημοπρασίας απαιτείται ειδική άδεια της Υπηρεσίας, η οποία είναι προσωπική και αμεταβίβαστη.
2. Η άδεια της προηγούμενης παραγράφου χορηγείται από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, σε φυσικά ή Νομικά Πρόσωπα, ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου εφόσον,
α) έχουν σχετική επαγγελματική εμπειρία, που αποδεικνύεται ιδίως από τη διετή τουλάχιστον ενασχόλησή τους με το χώρο των δημοπρασιών έργων τέχνης,
β) διαθέτουν έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό,
γ) ακολουθούν κώδικες δεοντολογίας που συνάδουν με την κείμενη νομοθεσία, καθώς και τις διεθνείς πρακτικές που ακολουθούνται στη διενέργεια δημοπρασιών αρχαίων και νεότερων κινητών μνημείων,
δ) διαθέτουν κατάλληλο χώρο καταστήματος και αποθήκευσης που βρίσκεται σε πόλεις όπου εδρεύουν υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, αρμόδιες για την προστασία των προς δημοπρασία κινητών μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς,
ε) δεν είναι Υπάλληλοι του Υπουργείου Πολιτισμού, ή μέλη των αναγνωρισμένων μουσείων που ανήκουν στο Δημόσιο, ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (δεν έχουν τα κωλύματα της παρ. 12 του άρθρου 32 του ν. 3028/2002), δεν έχουν αναγνωρισθεί ως συλλέκτες μνημείων και δεν ασκούν επάγγελμα που σχετίζεται ή σχετιζόταν με την προστασία μνημείων και
στ) παρέχουν τα εχέγγυα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του διοργανωτή δημοπρασιών. Τα εχέγγυα αυτά δεν παρέχει ο αιτών ιδίως αν έχει καταδικασθεί αμετάκλητα για κακούργημα ή παράβαση της νομοθεσίας για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς ή για πλαστογραφία, δωροδοκία, κλοπή, υπεξαίρεση ή αποδοχή προϊόντων εγκλήματος. Το κώλυμα υπάρχει και για όσο χρόνο εκκρεμεί η ποινική δίωξη για μια από τις παραπάνω πράξεις. Η αίτηση μπορεί επίσης να απορριφθεί αν διατάχθηκε η αναστολή εκτέλεσης της ποινής που επιβλήθηκε για μια από τις παραπάνω πράξεις ή εάν η ποινική δίωξη για μια από αυτές τις πράξεις έπαυσε οριστικά λόγω παραγραφής. Αν ο αιτών είναι Νομικό Πρόσωπο, το κώλυμα πρέπει να μην συντρέχει στο πρόσωπο των διοικητών ή των μελών των οργάνων διοίκησής τους.
3. Σε περίπτωση που φορέας διεξαγωγής δημοπρασιών είναι Νομικό Πρόσωπο, ορίζεται τουλάχιστον ένας Υπεύθυνος διεξαγωγής δημοπρασίας, ο οποίος απαιτείται να έχει τα ακόλουθα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα:
i) πτυχίο ή δίπλωμα Τμήματος οποιουδήποτε ΑΕΙ της ημεδαπής ή των ισοτίμων σχολών της αλλοδαπής, κατά προτίμηση του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ή του Τμήματος Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού ή
ii) διετή τουλάχιστον απασχόληση σε επιχείρηση δι− οργάνωσης δημοπρασιών πολιτιστικών αγαθών.

Άρθρο 10
Κυρώσεις
1. Αν κατά το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της χορηγήσεως της αδείας και της ημέρας διεξαγωγής της δημοπρασίας ή και κατά την διάρκεια της δημοπρασίας, ελλείπει μία από τις προϋποθέσεις χορηγήσεως της αδείας, ή διαπιστωθεί ασυμφωνία μεταξύ των κινητών μνημείων, που περιλαμβάνονται στον κατάλογο που κατατέθηκε στην Υπηρεσία και αυτών που εκτίθενται σε δημοπρασία, η άδεια ανακαλείται από την Υπηρεσία.
2. Δημοπρασία που γίνεται χωρίς την προηγουμένη προ δύο (2) μηνών υποβολή αιτήσεως διεξαγωγής, μαζί με τον κατάλογο των κινητών, είναι άκυρη και τα ούτω μεταβιβασθέντα κινητά μνημεία αναλαμβάνονται χωρίς διατυπώσεις από το Δημόσιο.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Aθήνα, 11 Απριλίου 2008

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΜΙΧΑΗΛ − ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΙΑΠΗΣ