Αθήνα 15.11.2008, 20:32
Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπως η τωρινή, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους και το ανθρώπινο δυναμικό τους. Οι μαζικές απολύσεις μπορούν να αποβούν ζημιογόνες μεσοπρόθεσμα.

Αυτό ήταν ένα από τα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν κατά τη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης από ανώτερα στελέχη διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού των μεγαλυτέρων επιχειρήσεων, που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΙΜΑΔ)  της ΕΕΔΕ, σε συνεργασία με την PricewaterhouseCoopers στην Ελλάδα (PwC).

Η συζήτηση με θέμα «Οικονομική κρίση και ο ρόλος των Διευθυντών Ανθρώπινου Δυναμικού στο ελληνικό επιχειρησιακό περιβάλλον», πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στα γραφεία της PwC. Συμμετείχαν 15 ανώτατα και ανώτερα στελέχη των διευθύνσεων ανθρώπινου δυναμικού ορισμένων από τις μεγαλύτερες εταιρείες από διάφορους κλάδους της αγοράς, όπως των Τηλεπικοινωνιών, του Τουρισμού, του Τραπεζικού και Χρηματοοικονομικού, της Υγείας, της Ενέργειας, των ΜΜΕ, των Μεταφορών, καθώς και των Συμβουλευτικών Υπηρεσιών.

Καλωσορίζοντας τους προσκεκλημένους, ο Πρόεδρος του ΙΜΑΔ κ. Πέτρος Γιαννουλόπουλος αναφέρθηκε στις επιπτώσεις της παγκόσμια οικονομικής κρίσης, καθώς και στην καίρια σημασία του ρόλου των διευθυντικών στελεχών της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού.

Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της PricewaterhouseCoopers στην Ελλάδα, κ. Χρίστος Σιάτης, υπογράμμισε ότι σήμερα οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους και να δουν την κατάσταση μέσα από ένα μακροχρόνιο πρίσμα. «Υπάρχει και η άλλη πλευρά που υποστηρίζει ότι οι πολλές απολύσεις μπορεί να ζημιώσουν τις επιχειρήσεις μεσοπρόθεσμα,» υποστήριξε ο κ. Σιάτης. Συγκεκριμένα, αν μία επιχείρηση στερηθεί έμπειρους ανθρώπους και το ηθικό αυτών που παραμένουν είναι χαμηλό, θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγικότητα και στη λειτουργία της. Παράλληλα, σε περίοδο ανάκαμψης, θα χρειαστεί να προσλάβει νέα στελέχη και για να τα εκπαιδεύσει θα πρέπει να επενδύσει ξανά σε χρόνο και χρήμα.

Στο σημείο αυτό, ο κ. Γιαννουλόπουλος συμπλήρωσε ότι οι διευθυντές Ανθρώπινου Δυναμικού έχουν το σημαντικό ρόλο του συμβούλου της διοίκησης, που με σύνεση και τεκμηριωμένα επιχειρήματα βοηθά την επιχείρηση να διατηρήσει το ανθρώπινο κεφάλαιό της. Από την άλλη πλευρά, ο κ. Α. Χατζηαντωνάς, Partner της PricewaterhouseCoopers Solutions SA, υποστήριξε ότι υπάρχει έλλειψη στελεχών με εμπειρία και συνεχίζει να υφίσταται μεγάλη διάσταση ανάμεσα σε προσφορά και ζήτηση στην αγορά εργασίας. Σύμφωνα με τις έρευνες της PwC, ακόμα και σε περίοδο κρίσης, οι επιχειρηματίες δηλώνουν ότι υπάρχει ανάγκη προσέλκυσης και συγκράτησης των κατάλληλων στελεχών.

Η συζήτηση εστίασε σε πολλά φλέγοντα θέματα της επικαιρότητας. Αξίζει να αναφέρουμε μερικά συμπεράσματα και ορισμένες απόψεις και ανησυχίες που εκφράστηκαν από όλους τους παρευρισκόμενους.

Για την κατάσταση στην αγορά
• Δυστυχώς πολλές εταιρείες με αφορμή την κρίση, προχωρούν σε «εκκαθαρίσεις» προσωπικού, που θα έπρεπε να είχαν γίνει εδώ και πολύ καιρό.
• Το πρόβλημα του downsizing παρουσιάζεται πιο έντονο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από ότι στις μεγαλύτερες.
• Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις δημιουργούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, προϋποθέσεις ανεργίας ενισχύοντας ένα κλίμα έντασης και ανασφάλειας.
• Ο Τουρισμός έρχεται αντιμέτωπος με δυσκολίες και καθώς αποτελεί ζωτικό κλάδο για την ελληνική οικονομία, επηρεάζει και άλλους κλάδους της αγοράς. Μία από τις αναμενόμενες επιπτώσεις στους απασχολούμενους στον Τουρισμό θα είναι η μείωση του χρόνου και του αριθμού των εποχιακών προσλήψεων.  Όμως το άμεσο μέλλον είναι απρόβλεπτο και μπορεί να υπάρξει ξαφνική ανάκαμψη. Κατά συνέπεια οι τουριστικές επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι ευέλικτες και προετοιμασμένες για όλα τα ενδεχόμενα. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν θα πρέπει να επηρεαστεί αρνητικά το επίπεδο της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.
• Άλλοι κλάδοι, όπως οι Τηλεπικοινωνίες, επηρεάζονται λιγότερο, ενώ δημιουργούνται και ευκαιρίες όπως, πχ, στον κλάδο της Υγείας. Στον κλάδο αυτό υπάρχει έλλειψη κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού.

Για το ρόλο των Διευθυντών Ανθρώπινου Δυναμικού
• Στο υπάρχον κλίμα ανησυχίας, τα στελέχη Ανθρώπινου Δυναμικού καλούνται να διαχειριστούν την κατάσταση με ψυχραιμία και ρεαλισμό.
• Μείωση προσωπικού πρέπει να γίνεται μόνον όπου είναι απαραίτητο. Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές μέθοδοι διαχείρισης και ουσιαστικού περιορισμού των εξόδων.
• Σημαντική είναι η ενδυνάμωση των μεσαίων στελεχών και η εκπαίδευση. Ιδιαιτέρως για τον τραπεζικό κλάδο η εκπαίδευση αποκτά μεγάλη αξία, καθώς οι περισσότερες τράπεζες τείνουν πλέον να εστιάζουν περισσότερο στην ποιότητα της σχέσης με τους πελάτες τους.
• Σε στιγμές ανασφάλειας, το ηθικό και η απόδοση των εργαζομένων πέφτουν. Εδώ ο ρόλος των Διευθυντών Ανθρώπινου Δυναμικού είναι κρίσιμος, καθώς πρέπει να παρακινήσουν και να υποστηρίξουν ηθικά τους συναδέλφους τους, έτσι ώστε αυτοί να βελτιώσουν ακόμα περισσότερο την απόδοσή τους.
• Αναθεωρούνται τα προγράμματα κινήτρων για τους εργαζόμενους και τα στελέχη.

Για τις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες
• Οι σύμβουλοι επιχειρήσεων καλούνται να δημιουργήσουν νέες υπηρεσίες, προσαρμοσμένες με ευελιξία στη νέα κατάσταση της αγοράς, όπως για παράδειγμα προγράμματα υποστήριξης υπαλλήλων. Η ζήτηση για τέτοια προγράμματα θα αυξηθεί και οι σύμβουλοι θα παρέχουν βοήθεια σε νέους τομείς, επιπλέον των παραδοσιακών δραστηριοτήτων τους.