Αθήνα 2.10.2011, 10:43

Εγκρίθηκε απόψε από το Υπουργικό Συμβούλιο η πρόταση για το μέτρο της εργασιακής εφεδρείας στο δημόσιο τομέα.

Συνοπτικά, η πρόταση προβλέπει τα εξής:

- Το έτος 2011 στην εφεδρεία προβλέπεται τελικά να περάσουν συνολικά 30.000 υπαλλήλοι, εκ των οποίων 18.000 - 20.000 άνω των 60 ετών, που απέχουν γύρω στα δύο χρόνια από τη σύνταξη, και 7.000 - 8.000 οργανισμών που καταργούνται, συγχωνεύονται, περιορίζονται ή έχουν πλεονάζον προσωπικό. 

- Για τα έτη 2012 - 2013 προβλέπεται διαδικασία αξιολόγησης της διάρθρωσης, των αρμοδιοτήτων και του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών, με στόχο την μείωση των υπηρεσιών κατά περίπου 30%. Το πλεονάζον προσωπικό που θα προκύψει και δεν θα είναι δυνατόν να απορροφηθεί παραγωγικά σε άλλες θέσεις στο δημόσιο τομέα, θα ενταχθεί σε καθεστώς εφεδρείας και σε προγράμματα επανακατάρτισης και εναλλακτικής κοινωνικής απασχόλησης.

Το συνολικό δημοσιονομικό όφελος από το μέτρο εκτιμάται ότι θα είναι το 2011 γύρω 300 εκατ. ευρώ.

Αναλυτικά, η πρόταση έχει ως εξής:

Εργασιακή εφεδρεία
Η παρούσα πρόταση για το μέτρο της εργασιακής εφεδρείας είναι αποτέλεσμα πολύωρων συνεδριάσεων της Διυπουργικής Επιτροπής, που συγκροτήθηκε για το σκοπό αυτό, με τη συμμετοχή του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομικών, των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Εσωτερικών, Παιδείας, Εργασίας, του υφυπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικών. Είναι, επίσης, το αποτέλεσμα μακρών και δύσκολων διαπραγματεύσεων με την Τρόικα, η οποία επέμενε στην άποψη ότι η εργασιακή εφεδρεία έπρεπε να είναι προθάλαμος απολύσεων και όχι προσυνταξιοδοτικό καθεστώς. Κατά τις συζητήσεις με τη Τρόικα παρουσιάστηκαν διάφορες πιθανές λύσεις μεταξύ των οποίων και η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας, πρόταση που η Κυβέρνηση δήλωσε έτοιμη να αποδεχθεί σε περίπτωση συμφωνίας της Τρόικα.

Η πρόταση που τελικά διαμορφώσαμε είναι η ηπιότερη δυνατή εκδοχή ως προς τις κοινωνικές επιπτώσεις, ενώ παράλληλα τηρεί τις δεσμεύσεις του Μνημονίου: α) για ένταξη 30.000 εργαζομένων του δημόσιου τομέα, β) εξοικονόμηση, εντός του 2012, 300 εκ. ευρώ, και γ) ολοκλήρωση της διαδικασίας έως τα τέλη του 2011.

Ειδικότερα, η πρόταση διαρθρώνεται σε δύο φάσεις και επτά διαφορετικές αλλά συμπληρωματικές δράσεις:

Φάση Α΄ (2011)
Δράση 1η: Όλοι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο, και σε ΝΠΔΔ και σε ΝΠΙΔ του δημόσιου τομέα, με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, οι οποίοι κατά τους επόμενους 12-24 μήνες αποκτούν δικαίωμα εξόδου με πλήρη σύνταξη, τίθενται σε καθεστώς εφεδρείας. Μετά το τέλος της περιόδου εφεδρείας οι εργαζόμενοι συνταξιοδοτούνται με πλήρη σύνταξη, το επίπεδο της οποίας δε θίγεται από το καθεστώς της εργασιακής εφεδρείας.

Δράση 2η: Οι υπάλληλοι του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ με σχέση δημοσίου δικαίου, οι οποίοι κατά τους επόμενους 12-24 μήνες αποκτούν δικαίωμα εξόδου με πλήρη σύνταξη, τίθενται σε προσυνταξιοδοτικό καθεστώς, αφού προηγουμένως τερματιστεί η υπαλληλική σχέση τους με κατάργηση των οργανικών θέσεων που κατέχουν. Μετά την ολοκλήρωση της προσυνταξιοδοτικής περιόδου, οι παραπάνω υπάλληλοι λαμβάνουν πλήρη σύνταξη, το επίπεδο της οποίας δεν θίγεται από τη περίοδο του προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος.
Από τις ανωτέρω δύο δράσεις εκτιμάται ότι μπορεί να συγκεντρωθεί αριθμός 18-20.000 εργαζομένων.

Δράση 3η: Οι εργαζόμενοι στους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα που καταργούνται, και μέρος των εργαζομένων των κατηγοριών ΥΕ και ΔΕ των φορέων που απορροφώνται, συγχωνεύονται ή περιορίζονται, τίθενται σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας. Η διαδικασία τελεί υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Οι εργαζόμενοι που διαθέτουν τις αναγκαίες προϋποθέσεις, επαναπροσλαμβάνονται το ταχύτερο δυνατόν με βάση τα όσα προβλέπονται στο σχετικό ΠΔ. Θα δημιουργηθούν ειδικά προγράμματα επανακατάρτισης, στο πλαίσιο του ΟΑΕΔ, για όσους εργαζόμενους παραμείνουν στο καθεστώς εφεδρείας.
Από τη δράση αυτή εκτιμάται ότι μπορεί να συγκεντρωθεί αριθμός περίπου 1.000 εργαζομένων.

Δράση 4η: Τερματισμός του προνομιακού καθεστώτος που έχει δοθεί σε δημοσίους υπαλλήλους και λοιπούς εργαζομένους που έχουν ήδη δικαίωμα πλήρους σύνταξης να παραμείνουν στην ενεργό υπηρεσία, παρατείνοντας το ηλικιακό όριο υποχρεωτικής αποχώρησης (δε θα ενταχθούν σε εφεδρεία αλλά σε άμεση συνταξιοδότηση).

Δράση 5η: Προβλέπεται ταχεία διαδικασία εντοπισμού υπηρεσιακών μονάδων φορέων της κεντρικής κυβέρνησης που δεν έχουν λόγο ύπαρξης ή διαθέτουν πολύ μεγάλο ποσοστό πλεονάζοντος προσωπικού. Η αξιολόγηση θα γίνει υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ, με νομοθετημένα αντικειμενικά κριτήρια που εφαρμόζονται αυτόματα. Από το προσωπικό που υπηρετεί σε αυτές τις υπηρεσιακές μονάδες, θα ζητηθεί να αποδεχθεί μετάθεση σε άλλες υπηρεσίες ή, αλλιώς, να ενταχθεί σε καθεστώς εφεδρείας λόγω κατάργησης της οργανικής θέσης του.

Δράση 6η: Συνεχίζεται με εντατικό ρυθμό η αναδιάρθρωση ΝΠΙΔ και ΝΠΔΔ που καταργούνται ή συγχωνεύονται. Για τους εργαζόμενους στους φορείς αυτούς θα ισχύσουν τα προβλεπόμενα στη δράση 3.
Από τις δράσεις 5 και 6 εκτιμάται ότι μπορεί να συγκεντρωθεί αριθμός περίπου 6-7.000 εργαζομένων.

Φάση Β' (2012-13)
Δράση 7η: Οργανώνεται διαδικασία αξιολόγησης της διάρθρωσης, των αρμοδιοτήτων και του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών, στο πλαίσιο των ευρημάτων της πρόσφατης μελέτης του ΟΟΣΑ για την ελληνική δημόσια διοίκηση, με στόχο τη μείωση των υφιστάμενων υπηρεσιακών μονάδων (όχι των θέσεων του υπηρετούντος προσωπικού) κατά περίπου 30%. Η αξιολόγηση θα γίνει με αξιοποίηση της Τεχνικής Βοήθειας της Ε.Ε., με τη συμμετοχή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων και του ΟΟΣΑ. Ειδικά ως προς την αξιολόγηση του προσωπικού, η διαδικασία τελεί υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Το πλεονάζον προσωπικό που θα προκύψει και δεν θα είναι δυνατόν να απορροφηθεί παραγωγικά σε άλλες θέσεις στο δημόσιο τομέα, θα ενταχθεί σε καθεστώς εφεδρείας και σε προγράμματα επανακατάρτισης και εναλλακτικής κοινωνικής απασχόλησης.

Τα κύρια οφέλη από τις πιο πάνω δράσεις είναι ότι διασφαλίζονται άμεσα οργανωτικά, λειτουργικά και δημοσιονομικά αποτελέσματα προς τη κατεύθυνση του στρατηγικού στόχου που είναι ο περιορισμός του κράτους και η μείωση της δημόσιας δαπάνης, ενώ παράλληλα για το μεγαλύτερο αριθμό των υπαγομένων στο νέο καθεστώς, η εφεδρεία δεν οδηγεί στην αβεβαιότητα της ανεργίας αλλά στη σιγουριά της συνταξιοδότησης. Επίσης, οι δράσεις αυτές δεν προκαλούν εκτεταμένη αναστάτωση στο προσωπικό της Δημόσιας Διοίκησης και του ευρύτερου δημόσιου τομέα γιατί είναι εστιασμένες, κλιμακούμενες και εξελίσσονται κάτω από πολλαπλές εγγυήσεις διαφάνειας και αξιοκρατίας. Τέλος δεν απαιτεί (για τη συντριπτική πλειονότητα) καταβολή αποζημίωσης απόλυσης, που δημοσιονομικά θα ήταν ιδιαίτερα δυσμενής. Είναι δε προφανές, ότι οι υπαγόμενοι σε καθεστώς εφεδρείας θα μπορούν να συμπληρώνουν το εισόδημά τους δραστηριοποιούμενοι στον ιδιωτικό τομέα.

Αντίθετα με τα ανωτέρω, η πρόταση της ΝΔ, που επίσης μελετήθηκε και συνεκτιμήθηκε:
- αφορά εξαρχής το διπλάσιο τουλάχιστον αριθμό εργαζομένων (60.000 αντί για 30.000),
- θέτει τους εργαζόμενους σε μακροχρόνια εφεδρεία (που μπορεί να έχει και αόριστη διάρκεια), δηλαδή τους θέτει σε καθεστώς απαξίωσης και αβεβαιότητας,
- εντάσσει σε καθεστώς εφεδρείας, και μάλιστα μαζικά, εργαζόμενους νέων και παραγωγικών ηλικιών,
- στερεί τη δημόσια διοίκηση από έμπειρα στελέχη χωρίς διάκριση,
- ενώ η υποτιθέμενη δημοσιονομική ωφέλεια προκύπτει από την αφαίρεση επιδομάτων, που ούτως ή άλλως καταργούνται στο πλαίσιο του νέου ενιαίου μισθολογίου.