Αθήνα 5.3.2012, 14:02

Τις αλλαγές και καινοτομίες που επέρχονται στο πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων με σχετικό νομοσχέδιο, παρουσίασε σήμερα στη Βουλή ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Δημήτρης Ρέππας. To μονοσχέδιο υπερψηφίστηκε επί της αρχής με τη στήριξη ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ.

Σύμφωνα με το ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου, οι αλλαγές έχουν να κάνουν με τα εξής:

Τι ίσχυε: Σε αυτοδίκαιη αργία ετίθετο υπάλληλος που: α) είχε στερηθεί την προσωπική του ελευθερία ύστερα από ένταλμα προσωρινής κράτησης  ή δικαστική απόφαση έστω και αν απολύθηκε με εγγύηση και β) στην περίπτωση που του είχε επιβληθεί η ποινή της οριστικής παύσης. (Α 103 παρ. 1 ΥΚ).
Τι αλλάζει: Σε αυτοδίκαιη αργία τίθεται πλέον ο υπάλληλος που: α) διώκεται ποινικά για αδικήματα με έντονη κοινωνική απαξία (πχ δωροδοκία, υπεξαίρεση, ασέλγεια σε βάρος ανηλίκου, ασέλγεια με κατάχρηση εξουσίας, παραπτώματα σχετικά με την παιδική πορνογραφία), β) στερήθηκε την προσωρινή του ελευθερία ύστερα από πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια απόφαση ποινικού δικαστηρίου ή ένταλμα προσωρινής κράτησης και γ) του επιβλήθηκε η πειθαρχική ποινή της οριστικής παύσης ή της προσωρινής παύσης άνω των 6 μηνών μέχρι να τελεσιδικήσει η απόφαση (Α103 παρ. 1 ΣΝ).

Τι ίσχυε: Σε δυνητική αργία ετίθετο ο υπάλληλος μόνο στις περιπτώσεις  που είχε ασκηθεί ποινική δίωξη για αδίκημα το οποίο επισύρει την έκπτωση από την υπηρεσία. Ειδικά για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος προβλεπόταν ότι ο υπάλληλος μπορεί να τεθεί σε αργία εφόσον είχε παραπεμφθεί στο ακροατήριο για το αδίκημα αυτό. Επίσης στην περίπτωση  που είχε ασκηθεί πειθαρχική δίωξη για παράπτωμα το οποίο μπορεί να επισύρει την ποινή της οριστικής παύσης και στην περίπτωση που υπήρχε βάσιμη υπόνοια για άτακτη διαχείριση (Α 104 παρ.1 ΥΚ).
Τι αλλάζει: Σε δυνητική αργία, πέραν της περίπτωσης που έχει ασκηθεί εναντίον του ποινική δίωξη για αδίκημα το οποίο μπορεί να επιφέρει την έκπτωση από την υπηρεσία και προκειμένου για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος εφόσον έχει παραπεμφθεί στο ακροατήριο, τίθεται επίσης ο υπάλληλος που: α) διώκεται πειθαρχικά για οποιοδήποτε πειθαρχικό παράπτωμα  υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, β) υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις εναντίον του για άτακτη διαχείριση, οι οποίες στηρίζονται σε έκθεση της προϊσταμένης αρχής ή του αρμόδιου επιθεωρητή και γ) εκδόθηκε ένταλμα προσωρινής κράτησης και ήρθη η προσωρινή κράτηση ή αντικαταστάθηκε με προσωρινούς όρους (Α104 παρ. 1 ΣΝ)

Τι ίσχυε: Συνέπειες αργίας: καταβαλλόταν το ½ των αποδοχών ( Α105 παρ. 2 ΥΚ).
Τι αλλάζει: Συνέπειες αργίας: καταβάλλεται το 1/3 ή ¼ των αποδοχών ( Α105 παρ. 2 ΣΝ).

Τι ίσχυε: Πειθαρχική ποινή:
α) του προστίμου ήταν οι αποδοχές έως 3 μήνες. 
β) της προσωρινής παύσης μπορούσε να είναι έως 6 μήνες.
γ) του υποβιβασμού μπορούσε να είναι έως ένα βαθμό ( Α109 ΥΚ).
Τι αλλάζει: Θέσπιση μεγαλύτερης κλιμάκωσης στις πειθαρχικές ποινές:
α) του προστίμου είναι οι αποδοχές έως σε 12 μήνες.
β) της προσωρινής παύσης μπορεί να φτάσει μέχρι τους 12 μήνες.
γ) του υποβιβασμού μπορεί να φτάσει τους δύο βαθμούς ( Α109 ΣΝ).

Τι ίσχυε: Α) 5 έτη (από την ημερομηνία διάπραξης) ήταν η παραγραφή για τα παραπτώματα:
α) της άρνησης αναγνώρισης Συντάγματος/δημοκρατίας
β) της παράβαση καθήκοντος κατά τον ΠΚ
γ) της  απόκτησης οικονομικού οφέλους
γ) της σοβαρής απείθειας
δ) της αδικαιολόγητης αποχής από την εκτέλεση των καθηκόντων
Β) 7 έτη συνολικά ήταν η παραγραφή για τα παραπάνω παραπτώματα μαζί με τη διακοπή λόγω κλήσης σε απολογία ή λόγω παραπομπής στο πειθαρχικό.
Γ) 2 έτη (από την ημερομηνία διάπραξης) ήταν η παραγραφή για τα λοιπά πειθαρχικά παραπτώματα,
Δ) 3 έτη συνολικά ήταν η παραγραφή για τα λοιπά παραπτώματα μαζί με τη διακοπή λόγω κλήσης σε απολογία ή λόγω παραπομπής στο πειθαρχικό (112 ΥΚ).
Τι αλλάζει: Αυξάνονται τα χρονικά όρια παραγραφής
Α) 7 έτη (από την ημερομηνία διάπραξης)   είναι η παραγραφή για τα παραπτώματα:
α) της άρνησης αναγνώρισης Συντάγματος/δημοκρατίας
β) της παράβαση καθήκοντος κατά τον ΠΚ
γ) της  απόκτησης οικονομικού οφέλους
γ) της σοβαρής απείθειας
δ) της αδικαιολόγητης αποχής από την εκτέλεση των καθηκόντων
Β) 10 έτη συνολικά είναι η παραγραφή για τα παραπάνω παραπτώματα μαζί με τη διακοπή λόγω κλήσης σε απολογία ή λόγω παραπομπής στο πειθαρχικό.
Γ) 5 έτη (από την ημερομηνία διάπραξης) είναι η παραγραφή για τα λοιπά πειθαρχικά παραπτώματα
Δ) 7 έτη συνολικά ήταν η παραγραφή για τα λοιπά παραπτώματα μαζί με τη διακοπή λόγω κλήσης σε απολογία ή λόγω παραπομπής στο πειθαρχικό (Α112 ΣΝ)

Τι ίσχυε: Οι προθεσμίες ολοκλήρωσης της πειθαρχικής διαδικασίας και της έκδοσης πειθαρχικής απόφασης ήταν 3 μήνες από την κλήση σε απολογία ή 6 μήνες από την παραπομπή ενώπιον του πειθαρχικού συμβουλίου.
Τι αλλάζει: Συντομεύονται οι προθεσμίες ολοκλήρωσης: Οι προθεσμίες ολοκλήρωσης της πειθαρχικής διαδικασίας και της έκδοσης πειθαρχικής απόφασης γίνονται 2 μήνες από την κλήση σε απολογία ή 4 μήνες από την παραπομπή ενώπιον του πειθαρχικού συμβουλίου.

Τι ίσχυε: Πριν η πειθαρχική ποινή της προσωρινής παύσης μαζί με τον υποβιβασμό και την οριστική παύση ήταν μη άμεσα εκτελεστέες (το υπηρεσιακό συμβούλιο δεν μπορούσε να αποφασίσει την άμεση εκτέλεσή τους) Α141 ΥΚ.
Τι αλλάζει: Το πειθαρχικό συμβούλιο μπορεί πλέον να αποφασίζει την άμεση εκτέλεση και της ποινής της προσωρινής παύσης ( Α141 ΣΝ).

Τι ίσχυε: Α) 5 έτη ήταν ο χρόνος διαγραφής της πειθαρχικής ποινής του προστίμου. Β) 10 έτη ήταν ο χρόνος διαγραφής όλων των υπολοίπων πειθαρχικών ποινών εκτός της ποινής της οριστικής παύσης που δεν διαγράφεται (Α145 ΥΚ).
Τι αλλάζει: Αυξάνεται ο χρόνος διαγραφής: Α) 8 έτη είναι ο χρόνος διαγραφής της πειθαρχικής ποινής του προστίμου. Β) δεν διαγράφονται ποτέ οι πειθαρχικές ποινές της (οριστικής και) προσωρινής παύσης, καθώς και του υποβιβασμού (Α145 ΣΝ).

Τι ίσχυε: Συμμετοχή 2 εκπροσώπων της ΑΔΕΔΥ στο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο (και για τους Δήμους) Α163Α ΥΚ. 
Τι αλλάζει: Μη συμμετοχή αιρετών υπαλλήλων στο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο (όταν το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο επιλαμβάνεται υπόθεσης που αφορά υπάλληλο Περιφέρειας, στη σύνθεσή του μετέχει προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης της Περιφέρειας Αττικής, διασφαλίζοντας τη διοικητική αυτοτέλεια των ΟΤΑ που καθιερώνεται με το Α102 παρ. 2 του Συντάγματος. Συγκροτείται τρίτο τμήμα του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου για τις πειθαρχικές υποθέσεις των υπαλλήλων των δήμων και των νπδδ αυτών (Α 146 Α ΣΝ).

Τι ίσχυε: Πριν η καταδικαστική απόφαση, εφόσον ο υπάλληλος δεν υπηρετούσε πλέον, παρέμενε ανεκτέλεστη. 
Τι αλλάζει: Η καταδικαστική πειθαρχική απόφαση παράγει για τον υπάλληλο που δεν υπηρετεί πλέον, σοβαρές δυσμενείς συνέπειες σε οικονομικό επίπεδο αφού κάθε πειθαρχική ποινή ανώτερη του προστίμου μετατρέπεται, ανάλογα με τη βαρύτητα, σε ποινή προστίμου αποδοχών έως 12 μηνών με δυνατότητα επιβολής και διοικητικής κύρωσης (Α113 παρ.2 ΣΝ).

Καινοτομίες
Σύμφωνα πάντα με το υπουργείο, οι καινοτομιες του νομοσχεδίου αφορούν τα εξής:
- Άρθρο 107: Αποκλειστικός προσδιορισμός των πειθαρχικών παραπτωμάτων και όχι ενδεικτική αναφορά αυτών  ώστε να διασφαλίζεται ο υπάλληλος από αυθαίρετες κρίσεις και να επικρατεί ασφάλεια δικαίου.

- Άρθρο 109: Αναμόρφωση του καταλόγου των πειθαρχικών ποινών με πρόβλεψη νέων (στέρηση του δικαιώματος συμμετοχής σε διαδικασία επιλογής προϊσταμένων οργανικής μονάδας από 1-5 έτη, αφαίρεση της άσκησης των καθηκόντων προϊσταμένου οργανικής μονάδας).

- Άρθρο 109, παρ. 3: Θεσμοθετείται η δυνατότητα επιβολής, επιπλέον της πειθαρχικής ποινής, διοικητικής κύρωσης 3.000 -30.000 ευρώ ή 10.000-100.000 ευρώ (όταν πρόκειται για παραπτώματα με οικονομικό αντικείμενο).

- Άρθρο 109, παρ. 5: Τίθεται για πρώτη φορά ως όριο η χαμηλότερη πειθαρχική ποινή που μπορεί να επιβληθεί για πειθαρχικό παράπτωμα (π.χ. για το παράπτωμα της σοβαρής απείθειας δεν μπορεί να επιβληθεί ποινή χαμηλότερη του υποβιβασμού). Με τον τρόπο αυτό περιορίζεται θεμιτά η ευχέρεια του πειθαρχικού οργάνου κατά την επιμέτρηση της ποινής.

- Άρθρο 112, παρ 1: Εισάγεται ειδική ρύθμιση για το παράπτωμα της  απόκτησης οικονομικού οφέλους ώστε η παραγραφή να αρχίζει από την ημερομηνία που ο πειθαρχικώς προϊστάμενος έλαβε γνώση της πράξης.

- Άρθρο 140, παρ. 2: Ως προς την έκδοση πειθαρχικής απόφασης προβλέπεται ρητά η υποχρέωση των μελών του πειθαρχικού συμβουλίου που μειοψηφούν ως προς την ενοχή του διωκόμενου θεωρώντας τον αθώο, να ψηφίσουν ως προς την ποινή, αποκλείοντας την περίπτωση παροχής από αυτούς λευκής ψήφου ή της αποχής τους από τη δεύτερη ψηφοφορία. 

- Άρθρο 146Β: Σύσταση των πρωτοβάθμιων πειθαρχικών συμβουλίων ως διακριτών οργάνων με αποκλειστική αρμοδιότητα την άσκηση πειθαρχικής εξουσίας στους δημοσίους υπαλλήλους. Ποιοτική αναβάθμιση αυτών μέσω της συμμετοχής σε αυτά ανώτερων δικαστικών λειτουργών και μελών του ΝΣΚ, που διαθέτουν ειδικές νομικές γνώσεις και εμπειρία ώστε να παρέχουν εχέγγυα ορθής διεξαγωγής της διαδικασίας και επαρκούς αντιμετώπισης των νομικών ζητημάτων που αναφύονται κατά την εξέταση των πειθαρχικών παραπτωμάτων.

- Άρθρο 146, Α, Β: Μη συμμετοχή αιρετών υπαλλήλων στα πειθαρχικά συμβούλια. Οι προϊστάμενοι διευθύνσεων που μετέχουν σε αυτά δεν προέρχονται από τις υπηρεσίες που υπάγονται στην αρμοδιότητά τους, γεγονός που ενισχύει την αμεροληψία και ουδετερότητα των οργάνων).

- Άρθρο 146, παρ. 1: Δυνατότητα σύστασης κοινών πειθαρχικών συμβουλίων για κάποιους φορείς ώστε να εξοικονομηθούν πόροι.

- Άρθρο 4ο, παρ. 2 και άρθρο 2ο, παρ. 3.: Υπαγωγή και του προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στο Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό  Συμβούλιο.