Αθήνα 15.5.2012, 18:03
Το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει την έκθεση «Από τον Picasso στον Koons. Κοσμήματα καλλιτεχνών» στο Κεντρικό Κτήριο στην Αθήνα, από τις 16 Μαΐου έως τις 2 Σεπτεμβρίου 2012.
Η έκθεση περιλαμβάνει πάνω από 200 κοσμήματα που υπογράφουν οι σημαντικότεροι καλλιτέχνες του 20ού αιώνα: Arman, César, Giorgio de Chirico, Jean Cocteau, André Derain, Julio Gonzalez, Keith Haring, Fernand Léger, Roy Lichtenstein, Yoko Ono, Man Ray, Niki de Saint-Phalle και Bernar Venet είναι μόνο κάποια από τα ονόματα που αντιπροσωπεύονται στην έκθεση.
Ο Georges Braque, η Louise Bourgeois, ο Max Ernst, ο Lucio Fontana, ο Anish Kapoor, ο Yves Klein, ο Jeff Koons και ο Pablo Picasso είναι κάποιοι από τους γνωστότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Δεν είναι όμως εξ ίσου γνωστά τα έργα απαράμιλλης ομορφιάς που οι καλλιτέχνες αυτοί δημιούργησαν με τη μορφή κοσμημάτων.
Έργα δάνεισαν οι: Magdalena Abanakowicz, Naomi & Stephen Antonakos, Corice Arman, Margareta von Bartha, Marc & Sara Benda, Anne de Boismilon, Stéphanie Busuttil, Pierre-Alain Challier, Christian Scheffel Gallery, Elisabetta Cipriani, Horacio Cordero, Didier Antiques, Marina Filippini Marie Haddou, Ingrid Jochheim, Bill Katz, Sofia LeWitt, Louisa Guinness Gallery, Germana Matta, Danielle Morellet, Marie-Madeleine Opalka, Μαρία Δημητριάδη - Μέδουσα Αίθουσα Τέχνης, Θεόδωρος, γλύπτης, Λία Καναγκίνη, Ισμήνη Καπάνταη, Μαρίνα Καρέλλα, Milene Μάλτου Μίλτος Μιχαηλίδης, Ειρήνη Μολφέση, Μάγδα Μπαλτογιάννη, Λίνα Μπέμπη, Θεόδωρος Παπαδόπουλος, Μερόπη Πρέκα, Νάκης Ταστσιόγλου, Μαρία Τσελέντη, Μαρίζα Φασιανού, Ελένη Φιλιποπούλου, Οίκος Zolotas.
Η έκθεση, που επιμελείται η Diane Venet, παρουσιάζει έργα μιας πλειάδας εικαστικών καλλιτεχνών που σχεδίασαν εκπληκτικά κοσμήματα, τα οποία είτε ανακαλούν στη μνήμη το εικαστικό τους λεξιλόγιο είτε συνιστούν μια εντυπωσιακή απόκλιση από την καλλιτεχνική τους πορεία.
Τα ευφάνταστα αυτά έργα δεν προορίστηκαν ποτέ για μαζική παραγωγή, αλλά αποτέλεσαν μάλλον μοναδικά κομμάτια ή αναπαράχθηκαν σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, κυρίως ως προσωπικά δώρα των καλλιτεχνών προς συγγενείς και φίλους. Αποκαλύπτουν με τον τρόπο αυτό ταυτόχρονα μια ιδιαίτερη όψη της προσωπικής ζωής των δημιουργών τους.
Με βασικό πυρήνα την προσωπική συλλογή της επιμελήτριας Diane Venet, αλλά και με σημαντικά δάνεια τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, η έκθεση έχει ως στόχο να θέσει εκ νέου το ζήτημα της σύνδεσης της αργυροχοΐας με τις πλαστικές τέχνες.
Η αργυροχοΐα και η καλλιτεχνική δημιουργία ακολουθούν παράλληλες διαδρομές για αιώνες. Τον 16ο αιώνα όμως οι διαδρομές αυτές θα πάρουν διαφορετικές κατευθύνσεις. Ζωγράφοι και γλύπτες αρχίζουν τότε να θεωρούνται καλλιτέχνες, ενώ οι χρυσοχόοι, παρά τη δεξιοτεχνία τους, εξακολουθούν να συγκαταλέγονται στους τεχνίτες. Έκτοτε, οι δύο αυτοί κλάδοι θα εξελιχθούν αυτόνομα, ακολουθώντας ο καθένας τις δικές του τεχνικές εξελίξεις και αισθητικές ανατροπές. Τον 20ό αι. το χάσμα μεταξύ των δύο αυτών τύπων καλλιτεχνικής παραγωγής μοιάζει αγεφύρωτο. Οι πλαστικές τέχνες ανοίγονται στο άυλο, το εφήμερο, το εννοιολογικό, χαρακτηριστικά που μοιάζουν εντελώς ξένα στο κόσμημα, ενώ ο χρυσοχόος παραμένει πιστός στην υπηρεσία των υλικών του, καθώς η αξία της εργασίας του μετριέται πολύ συχνά σε καράτια.
Τα κοσμήματα όμως των Miquel Barceló, Pol Bury, Alexander Calder, Leonor Fini, Robert Indiana και Wilfredo Lam που παρουσιάζονται, μεταξύ άλλων, στην έκθεση δίνουν το έναυσμα για να ξεκινήσει μια γόνιμη συζήτηση για το σημείο τομής της γλυπτικής, της ζωγραφικής και της αργυροχοΐας που συνιστά η δημιουργία τους.
Το νέο αυτό πεδίο, τα «κοσμήματα καλλιτεχνών», αποτελεί για τους εικαστικούς δημιουργούς μια θαυμάσια πρόκληση να επινοήσουν μια πολύ μικρότερη εκδοχή των διασημότερων αριστουργημάτων τους.
Η έκθεση προσφέρει μια νέα ματιά τόσο στο κόσμημα όσο και στην καλλιτεχνική δημιουργία, μια ματιά που γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στο καθιερωμένο εικαστικό λεξιλόγιο των καλλιτεχνών και τους περιορισμούς που θέτει η αργυροχοΐα: το μέγεθος, το βάρος, τη λειτουργικότητα. Ελληνική συμμετοχή Με πρωτοβουλία της επιμελήτριας Diane Venet, η έκθεση θα πλαισιωθεί από κοσμήματα σχεδιασμένα από Έλληνες καλλιτέχνες. Δίνεται έτσι η ευκαιρία στο ελληνικό κοινό να γνωρίσει μια ιδιαίτερη πτυχή του έργου γνωστών και αγαπητών Ελλήνων καλλιτεχνών σε διάλογο με τα μεγαλύτερα ονόματα της σύγχρονης τέχνης. Από τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα και τον Αλέκο Φασιανό στον Νάκη Ταστσιόγλου και στον Γιώργο Γυπαράκη, η έκθεση παρουσιάζει τις δημιουργίες 21 Ελλήνων εικαστικών, γλυπτών και ζωγράφων, και τους πειραματισμούς τους με τη φόρμα του κοσμήματος. Τρεις μάλιστα από αυτούς -ο Μίλτος Μιχαηλίδης, η Λίνα Μπέμπη και ο Νάκης Ταστσιόγλου- ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της επιμελήτριας, δημιούργησαν ειδικά για την έκθεση από μια εικαστική εγκατάσταση, σε διάλογο με τα εκτεθειμένα κοσμήματα.
Η έκδοση Με την ευκαιρία της έκθεσης το Μουσείο Μπενάκη εκδίδει έναν μικρό τόμο, που περιλαμβάνει μια επιλογή από τα έργα της συλλογής της Diane Venet καθώς και από ένα αντιπροσωπευτικό κόσμημα όλων των Ελλήνων καλλιτεχνών που συμμετέχουν στην έκθεση.
Παράλληλα, θα είναι διαθέσιμος στο Πωλητήριο του Μουσείου Μπενάκη ο αγγλικός κατάλογος της έκθεσης, που εκδόθηκε με την ευκαιρία της παρουσίασης της συλλογής στο Museum of Art and Design της Νέας Υόρκης: From Picasso to Koons. The artist as jeweler, εκδ. Skira-Flammarion, επιμ.: Diane Venet, κείμενα: Diane Venet, Barbara Rose, Adrien Goetz.
* Ακολουθεί κατάλογος με τα ονόματα των καλλιτεχνών.
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ
1. Magdalena Abakanowicz 2. Valerio Adami 3. Stephen Antonakos 4. Karel Appel 5. Ron Arad 6. Arman 7. Hans Arp 8. Kader Attia 9. Enrico Baj 10. Giacomo Balla 11. Miquel Barceló 12. Laurent Baude 13. Ben 14. Pierrette Bloch 15. Louise Bourgeois 16. Georges Braque 17. James Brown 18. Pol Bury 19. Alexander Calder 20. Anthony Caro 21. César 22. John Chamberlain 23. Dinos Chapman 24. Miguel Chevalier 25. Nisa Chevènement 26. Giorgio de Chirico 27. Jean Cocteau 28. Horacio Cordero 29. Corneille 30. Michael Craig-Martin 31. Wim Delvoye 32. André Derain 33. Max Ernst 34. Henri Etienne-Martin 35. Jean-Claude Farhi 36. Leonor Fini 37. Lucio Fontana 38. Laura Ford 39. Doriana & Massimiliano Fuksas 40. Kendel Geers 41. Alberto Giacometti 42. Julio González 43. Anthony Gormley 44. Alberto Guzman 45. Raymond Hains 46. Nigel Hall 47. Keith Haring 48. Damien Hirst 49. Gottfried Honegger 50. Rebecca Horn 51. Annabelle d’Huart 52. Kenny Hunter 53. Robert Indiana 54. Ilya Kabakov 55. Anish Kapoor 56. Yves Klein 57. Jeff Koons 58. Gyula Kosice 59. Yayoi Kusama 60. Wifredo Lam 61. Jean-Jacques Lebel 62. Hubert LeGall 63. Fernand Léger 64. Julio Le Park 65. Sol LeWitt 66. Roy Lichtenstein 67. Claudius Linossier 68. Jacques Lipschitz 69. Federica Marangoni 70. Marisol 71. Bruno Martinazzi 72. Roberto Matta 73. Fausto Melotti 74. Yue Minjun 75. François Morellet 76. Forest Myers 77. Brigitte Nahon 78. David Nash 79. Lowell Nesbitt 80. Louise Nevelson 81. Tim Noble 82. Michele Oka Doner 83. Yoko Ono 84. Roman Opalka 85. Meret Oppenheim 86. Orlan 87. Mimmo Paladino 88. Giuseppe Penone 89. Grayson Perry 90. Pablo Picasso 91. Jaume Plensa 92. Fabrizio Plessi 93. Amaldo Pomodoro 94. Giò Pomodoro 95. Marc Quinn 96. Arne Quinze 97. Robert Rauschenberg & studio 98. Man Ray 99. George Rickey 100. Mimmo Rotella 101. Tom Sachs 102. Niki de Saint-Phalle 103. Kenny Scharf 104. Gino Severini 105. Santiago Sierra 106. Jesus Rafael Soto 107. Daniel Spoerri 108. Frank Stella 109. Takis 110. Dorothea Tanning 111. Sam Taylor-Wood 112. Tunga 113. Günther Uecker 114. DeWain Valentine 115. Victor Vasarely 116. Bernar Venet 117. Jacques Villeglé 118. Sue Webster 119. Tapio Wirkkala 120. Jack Youngerman 121. Beat Zoderer 122. Αχιλλέας Απέργης 123. Σοφία Βάρη 124. Γιώργος Γυπαράκης 125. Γιάννης Δημητράκης 126. Θόδωρος, γλύπτης 127. Νίκη Καναγκίνη 128. Βάσος Καπάνταης 129. Κώστας Κουλεντιανός 130. Milene Μάλτου 131. Μίλτος Μιχαηλίδης 132. Ιάσων Μολφέσης 133. Λίνα Μπέμπη 134. Πάρις Πρέκας 135. Βασίλης Σκυλάκος 136. Νάκης Ταστσιόγλου 137. Αλέκος Φασιανός 138. Ελένη Φιλιποπούλου 139. Φιλόλαος 140. Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας
|