Μια κετογονική δίαιτα, δηλαδή μια δίαιτα πολύ χαμηλή σε υδατάνθρακες, μπορεί να αντιρροπήσει τον μειωμένο αριθμό αιμοπεταλίων που συχνά προκύπτει μετά από χημειοθεραπεία σύμφωνα με νέα μελέτη σε ποντίκια και άνδρες που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Science Translational Medicine.

Οι Καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας και Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα κύρια σημεία της μελέτης αυτής (https://www.science.org/doi/10.1126/scitranslmed.abn9061).

Συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι ποντίκια με καρκίνο παγκρέατος ή ήπατος που τρέφονταν με κετογονικές δίαιτες ήταν πιο ανθεκτικά στη θρομβοπενία που προκλήθηκε από χημειοθεραπεία με χρήση γεμσιταβίνης από τα αντίστοιχα πειραματόζωα που ελάμβαναν άλλες δίαιτες ελέγχου. Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι το β-υδροξυβουτυρικό, που παράγεται μετά από κετογονική διατροφή, ενεργοποίησε τα γονίδια που σχηματίζουν αιμοπετάλια ενθαρρύνοντας ακριβώς την ακετυλίωση ιστόνης στα κύτταρα του μυελού των οστών που ονομάζονται μεγακαρυοκύτταρα.

Στη συνέχεια, η ομάδα εξέτασε τις επιδράσεις μιας κετογονικής δίαιτας στα αιμοπετάλια σε ανθρώπους, σε 5 υγιείς άνδρες εθελοντές. Ακολουθώντας μια αυστηρή κετογονική δίαιτα για 7 ημέρες, αύξησαν οι άντρες αυτοί μέτρια τον αριθμό των λειτουργικών αιμοπεταλίων κατά περίπου 1,1 φορές σε σύγκριση με μια κανονική δίαιτα. Δεν επηρεάστηκαν το εύρος κατανομής αιμοπεταλίων, ο μέσος όγκος αιμοπεταλίων ή ο αριθμός των ερυθρών ή λευκών αιμοσφαιρίων. 

Τέλος, οι ερευνητές μελέτησαν αναδρομικά 28 άνδρες με καρκίνο, οι οποίοι ελάμβαναν συμβατική χημειοθεραπεία είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία. Ένας κετογονικός διατροφικός τρόπος ζωής που περιελάμβανε χαμηλά ποσοστά υδατανθράκων, μέτρια ποσοστά πρωτεΐνης και υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά αναφέρθηκε από 11 ασθενείς, ενώ ένας συμβατικός διατροφικός τρόπος ζωής από τους υπόλοιπους 17. Παρά το γεγονός ότι οι ομάδες ήταν συγκρίσιμες ως προς την ηλικία και το φύλο, τα άτομα που ακολουθούσαν την κετογονική δίαιτα είχαν σημαντικά υψηλότερο αριθμό αιμοπεταλίων από τα άλλα. Η επαγόμενη από τη χημειοθεραπεία θρομβοπενία δεν εμφανίστηκε σε κανένα από τα άτομα που ακολουθούσαν κετογονική δίαιτα έναντι 11,8% αυτών που ακολουθούσαν συμβατική δίαιτα. Δεν παρατηρήθηκαν διαφορές στους υπόλοιπους τύπους κυττάρων αίματος.

Χαμηλοί αριθμοί αιμοπεταλίων εμφανίζονται σε 1 στους 10 ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία για καρκίνο, θέτοντας τους σε αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών ειδικά κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης αλλά και αυξημένη πιθανότητα αιμορραγίας γενικότερα. Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής, που περιέχει 3 πειραματικές και κλινικές υπομελέτες, καταδεικνύουν τις πιθανές προληπτικές και θεραπευτικές δυνατότητες της κετογονικής δίαιτας στην επαγόμενη από τη χημειοθεραπεία θρομβοπενία.