Αρνητικό αντίκτυπο προκάλεσαν στην κοινή γνώμη οι απόψεις της Εύας Καϊλή σχετικά με τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις στο Κατάρ σε πρόσφατη, σύντομη ομιλία της στο Ευρωκοινοβούλιο. Πολλοί διέκριναν σε αυτές αποχρώσεις χρηματισμού. Η ίδια δια του δικηγόρου της κ. Δημητρακόπουλου ισχυρίζεται ότι ταυτίζονται με τις θέσεις του κατ' εξοχήν αρμόδιου οργάνου, της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ - ILO). Και μάλλον έχει δίκιο.

Η ΔΟΕ και το Κατάρ θέσπισαν το 2017 ένα πρόγραμμα τεχνικής συνεργασίας το οποίο είχε ως αποτέλεσμα ένα ευρύ φάσμα εργασιακών μεταρρυθμίσεων. Όπως αναφέρει η Οργάνωση, οι μεταρρυθμίσεις περιλάμβαναν αλλαγές στο σύστημα χορηγιών απασχόλησης «kafala» -που σήμαινε ότι οι εργαζόμενοι δεν χρειάζονται πλέον την άδεια των εργοδοτών τους για να αλλάξουν δουλειά ή να εγκαταλείψουν τη χώρα- την καθιέρωση κατώτατου μισθού για όλους τους εργαζόμενους, μια διαδικτυακή πλατφόρμα καταγγελιών για την εργασία, ίδρυση εργατικών δικαστηρίων, σύσταση επιτροπών διαχείρισης εργαζομένων επιχειρήσεων με εκλεγμένους εκπροσώπους μεταναστών εργαζομένων και άλλα. Επιπλέον, βελτιώσεις στην ασφάλεια και την υγεία στην εργασία, συμπεριλαμβανομένων περαιτέρω περιορισμών στις ώρες εργασίας κατά τη διάρκεια της ημέρας για την καταπολέμηση του θερμικού στρες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Στις 4 Δεκεμβρίου ο Γενικός Διευθυντής της ΔΟΕ Gilbert F. Houngbo ολοκλήρωσε διήμερη επίσκεψη στο Κατάρ, όπου είχε συνομιλίες με ανώτερους κρατικούς αξιωματούχους και εκπροσώπους μεταναστών εργαζομένων, για θέματα όπως η ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων και προτύπων και η οικοδόμηση κοινωνικής δικαιοσύνης. Τα αποτελέσματα των συνομιλιών ώθησαν το κ. Houngbo να αναφωνήσει: «Επαινώ το κράτος του Κατάρ για την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια. Πολλά διδάγματα μπορούν να εξαχθούν από αυτές τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις για άλλες χώρες αλλά και για τις επιχειρήσεις της ΔΟΕ...». 

Η κ. Καϊλή ουσιαστικά επανέλαβε και μάλιστα στο πιό μετριοπαθές τις διαπιστώσεις του κ. Houngbo!

Όπως, όμως, διαφαίνεται ανάλογες με τις θέσεις της ΔΟΕ και της κ. Καϊλή σχετικά με το εργασιακό καθεστώς στο Κατάρ είναι και οι θέσεις υψηλόβαθμων παραγόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολλών ευρωβουλευτών.

Η κ. Καϊλή ισχυρίζεται ότι όλες οι ενέργειές της είχαν την συγκατάθεση της προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, του ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, την Ασφάλεια και την Άμυνα, Γιοζέπ Μπορέλ, και της Επιτρόπου Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον. Μάλιστα η κ. Μέτσολα την διόρισε αντιπρόσωπο σε επιτροπή που συνέστησε με στόχο την ανάπτυξη των σχέσεων της Ευρωβουλής με το Κατάρ, το Κουβέιτ και το Ομάν, επειδή ήταν αναπτυσσόμενες περιοχές.

Το ευρωκοινοβούλιο παρουσιάστηκε εξ' αρχής διχασμένο στο θέμα της καταπάτησης των εργασιακών δικαιωμάτων στο Κατάρ και τον φημολογούμενο θάνατο 6.500 εργαζομένων στα έργα του Μουντιάλ 2022 (το Κατάρ αναγνωρίζει μονοψήφιο αριθμό!). Ωστόσο σχετικά πρόσφατα (στις 23 Νοεμβρίου) κατάφερε να εκδώσει ένα ψήφισμα όπου καταφερόταν περισσότερο κατά της FIFA -την οποία μάλιστα χαρακτήριζε διεφθαρμένη- και λιγότερο κατά του Κατάρ. Μάλιστα προέτρεπε τις χώρες της ΕΕ, ιδιαίτερα αυτές με μεγάλα πρωταθλήματα ποδοσφαίρου όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, να ασκήσουν πιέσεις στην UEFA και στην FIFA με στόχο τη ριζική μεταρρύθμιση της δεύτερης!

Σχετικά με το Κατάρ, οι ευρωβουλευτές εξέφραζαν την ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη ΔΟΕ, η κυβέρνηση της χώρας πίστωσε 320 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε θύματα μισθολογικών καταχρήσεων μέσω του λεγόμενου «Ταμείου Υποστήριξης και Ασφαλίσεων των Εργαζομένων», αλλά και τη λύπη τους για το γεγονός ότι πολλοί εργαζόμενοι και οι οικογένειές τους αποκλείσθηκαν από το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου αυτού. Προσκαλούσαν, μάλιστα, τη FIFA να συμβάλει στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος αποκατάστασης για τις οικογένειες των εργαζομένων, ως αποζημίωση για τις συνθήκες που έχουν αντιμετωπίσει.

Τέλος, το Κοινοβούλιο δήλωνε ότι στηρίζει τις πρόσφατες προσπάθειες του Κατάρ για τη βελτίωση των συνθηκών και των δικαιωμάτων των εργαζομένων και ζητούσε την πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα ζητούσε να ενισχυθούν τα μέτρα για την ισότητα των φύλων και να εκλείψει η κακοποίηση μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. 

Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι οι θέσεις που διατύπωσε η κ. Καϊλή για το εργασιακό καθεστώς του Κατάρ είναι ταυτόσημες με αυτές της ΔΟΕ και τουλάχιστον κοντινές με αυτές υψηλόβαθμων στελεχών της ΕΕ και πολλών ευρωβουλευτών και δεν θα έπρεπε να ξενίζουν, ιδιαίτερα όσους αποστασιοποιούνται καθυστερημένα. Η ταύτιση αυτή σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί τεκμήριο αθωότητας της κ. Καϊλή. Αυτό είναι θέμα της δικαιοσύνης.