Την περασμένη Τετάρτη, οι επιτροπές Πολιτικών Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Γυναικών ενέκριναν αλλαγές σε μια προτεινόμενη οδηγία για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας.

Βασιζόμενοι στην πρόταση της Επιτροπής για ποινικό ορισμό του βιασμού με βάση την απουσία συναίνεσης, οι ευρωβουλευτές επιδιώκουν να προσθέσουν τον φόβο και τον εκφοβισμό στον κατάλογο των παραγόντων που εμποδίζουν την ελεύθερη λήψη αποφάσεων. Η συγκατάθεση πρέπει να αξιολογηθεί λαμβάνοντας υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες, λένε οι ευρωβουλευτές και προτείνουν συμπληρωματικούς ποινικούς κανόνες για τη σεξουαλική επίθεση (δηλαδή κάθε μη συναινετική σεξουαλική πράξη που δεν μπορεί να οριστεί ως βιασμός), ενώ ζητούν νομοθεσία της ΕΕ για τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων μεταξύ των φύλων, την αναγκαστική στείρωση, τον εξαναγκαστικό γάμο και τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία.

Οι ευρωβουλευτές θέλουν να διευρυνθεί ο κατάλογος των επιβαρυντικών περιστάσεων ώστε να περιλαμβάνει:

- το καθεστώς διαμονής του θύματος, την εγκυμοσύνη, την αγωνία, το θύμα εμπορίας ανθρώπων ή τη ζωή σε εγκαταστάσεις συνταξιοδότησης, παιδιών ή αιτούντων άσυλο·

- ιδιαίτερα απάνθρωπες, ταπεινωτικές ή ταπεινωτικές πράξεις·

- αδικήματα που έχουν ως αποτέλεσμα το θάνατο ή την αυτοκτονία εξαρτώμενων ατόμων·

- εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά δημόσιου προσώπου, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

- επιδιώκει να δημιουργήσει κέρδη ή κέρδη·

- πρόθεση διατήρησης ή αποκατάστασης της «τιμής»· και

- πρόθεση να τιμωρηθούν τα θύματα για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό ή άλλα χαρακτηριστικά της ταυτότητάς τους.

Το σχέδιο έκθεσης ασχολείται επίσης με διαδικτυακές μορφές βίας και παρενόχλησης. Οι ευρωβουλευτές απαιτούν έναν διευρυμένο ορισμό του «οικείου υλικού» που δεν επιτρέπεται να κοινοποιείται χωρίς συγκατάθεση, ώστε να περιλαμβάνει γυμνές εικόνες ή βίντεο που δεν έχουν σεξουαλικό χαρακτήρα. Η αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων σε αυτό το πλαίσιο χωρίς συγκατάθεση θα πρέπει να τιμωρείται και θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική βλάβη. Η αποστολή αυτόκλητου υλικού που απεικονίζει γεννητικά όργανα θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως παρενόχληση στον κυβερνοχώρο, προσθέτουν οι ευρωβουλευτές.

Καλύτερη υποστήριξη

Τα κράτη μέλη πρέπει να εγγυηθούν δωρεάν νομική βοήθεια στα θύματα, σε γλώσσα που κατανοούν, να συλλέγουν αποδεικτικά στοιχεία το συντομότερο δυνατό και να τους παρέχουν εξειδικευμένη υποστήριξη. Τα θύματα της κυβερνοβίας θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένες αξιολογήσεις για τον εντοπισμό των αναγκών προστασίας τους, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές.

Η Frances Fitzgerald (ΕΛΚ, Ιρλανδία), επικεφαλής ευρωβουλευτής για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα των Φύλων, δήλωσε: «Το μη συναινετικό σεξ, δηλαδή ο βιασμός, πρέπει να περιλαμβάνεται σε οποιαδήποτε οδηγία για τη βία κατά των γυναικών. Με τα ποσοστά βίας κατά των γυναικών να συνεχίζουν να αύξηση μετά τον COVID-19, θα ήταν ακατανόητο για τις γυναίκες να ακούσουν από τις κυβερνήσεις τους ότι ο βιασμός δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στη νομοθεσία για την καταπολέμηση αυτού του φρικτού φαινομένου. Το Κοινοβούλιο θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα των γυναικών να είναι ασφαλή οπουδήποτε στην Ευρώπη – καλούμε τα κράτη μέλη να κάνει το ίδιο».

Η Evin Incir (S&D, Σουηδία), επικεφαλής ευρωβουλευτής για την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων δήλωσε: «Με αυτήν την ιστορική οδηγία, απελευθερώνουμε μια ισχυρή δύναμη για αλλαγή. Τα γυναικεία σώματα δεν μπορούν να αρπάξουν, και αρνούμαστε να ανεχτούμε οποιαδήποτε παραβίαση της αυτονομίας και της αξιοπρέπειάς τους. Είναι καιρός να προχωρήσουμε από τα λόγια στη δράση για την υπεράσπιση των γυναικών και των κοριτσιών σε όλη την Ένωσή μας. Η θέση μας είναι σαφής. τα κράτη μέλη πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει οδηγία χωρίς παραγράφους συναίνεσης. Μόνο ένα ναι είναι ναι!».

Το σχέδιο έκθεσης εγκρίθηκε με 71 ψήφους υπέρ, 5 κατά και 7 αποχές, ενώ το σχέδιο απόφασης για έναρξη διοργανικών διαπραγματεύσεων εγκρίθηκε με 72 ψήφους υπέρ, 6 κατά και 5 αποχές.

Οι συνομιλίες με το Συμβούλιο σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας θα ξεκινήσουν μόλις εγκριθεί το σχέδιο διαπραγματευτικής εντολής από την ολομέλεια της Βουλής –αναμένεται στη σύνοδο ολομέλειας στις 10-13 Ιουλίου. Τα κράτη μέλη συμφώνησαν για τη θέση τους στις 9 Ιουνίου.