Το Κοινοβούλιο έδωσε τη συγκατάθεσή του για μια νέα οδηγία που αναμένεται να βελτιώσει την εμπορική σήμανση των προϊόντων και θα απαγορεύει τη χρήση παραπλανητικών περιβαλλοντικών ισχυρισμών.

Η οδηγία, η οποία εγκρίθηκε χθες με 593 ψήφους υπέρ, 21 κατά και 14 αποχές, αποσκοπεί στην καλύτερη προστασία των καταναλωτών από την παραπλανητική διαφήμιση και τους βοηθά να λαμβάνουν καλύτερες αποφάσεις όσον αφορά τα προϊόντα που αγοράζουν. Για να επιτευχθεί αυτό, θα προστεθούν στον κατάλογο των απαγορευμένων εμπορικών πρακτικών της ΕΕ ορισμένες προβληματικές τακτικές μάρκετινγκ που σχετίζονται με την προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας («greenwashing») και την πρόωρη αχρήστευση των προϊόντων.

Το σημαντικότερο είναι ότι οι νέοι κανόνες καθιστούν πιο σαφείς και πιο αξιόπιστες τις πληροφορίες που αναγράφονται στα προϊόντα, απαγορεύοντας τη χρήση γενικόλογων περιβαλλοντικών ισχυρισμών όπως «φιλικό προς το περιβάλλον», «φυσικό», «βιοδιασπώμενο», «φιλικό προς το κλίμα» ή «οικολογικό», όταν αυτοί δεν αποδεικνύονται με στοιχεία.

Η νέα οδηγία ρυθμίζει επίσης τη χρήση των σημάτων βιωσιμότητας, δεδομένης της σύγχυσης που επικρατεί μεταξύ των καταναλωτών λόγω της πληθώρας τέτοιων σημάτων, τα οποία δεν είναι εύκολα συγκρίσιμα. Στο μέλλον, στην ΕΕ θα επιτρέπονται μόνο σήματα βιωσιμότητας που βασίζονται σε επίσημα συστήματα πιστοποίησης ή θεσπίζονται από δημόσιες αρχές.

Επιπλέον, η οδηγία θα απαγορεύσει να προβάλλονται ισχυρισμοί ότι ένα προϊόν έχει ουδέτερο, μειωμένο ή θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, επειδή χρησιμοποιεί συστήματα «αντιστάθμισης εκπομπών».

Άλλος σημαντικός στόχος της νέας οδηγίας είναι να δίνουν οι κατασκευαστές και οι καταναλωτές μεγαλύτερη έμφαση στην ανθεκτικότητα των προϊόντων. Στο εξής θα πρέπει να είναι πιο ευδιάκριτες οι πληροφορίες που αφορούν την εγγύηση ενός προϊόντος, ενώ θεσπίζεται και ένα νέο, εναρμονισμένο σήμα που θα επιτρέπει στα προϊόντα με μεγαλύτερη διάρκεια εγγύησης να ξεχωρίζουν περισσότερο.

Οι νέοι κανόνες θα απαγορεύσουν επίσης να προβάλλονται αβάσιμοι ισχυρισμοί περί της ανθεκτικότητας ενός προϊόντος (π.χ. ότι ένα πλυντήριο θα αντέξει 5.000 κύκλους πλυσίματος, αν κάτι τέτοιο δεν ισχύει σε κανονικές συνθήκες), να προτρέπονται οι καταναλωτές να αντικαθιστούν τα αναλώσιμά τους πιο νωρίς από ό,τι είναι απολύτως αναγκαίο (όπως π.χ. συμβαίνει συχνά με τα μελάνια εκτυπωτών) και να παρουσιάζονται προϊόντα ως επισκευάσιμα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι.

Η εισηγήτρια του Κοινοβουλίου Biljana Borzan (Σοσιαλιστές, Κροατία) δήλωσε: «Με τη νομοθεσία αυτή θα αλλάξει την καθημερινή ζωή όλων των Ευρωπαίων. Θα απομακρυνθούμε από την νοοτροπία της αντικατάστασης αγαθών, θα καταστήσουμε το μάρκετινγκ πιο διαφανές και θα καταπολεμήσουμε την πρόωρη απαξίωση των προϊόντων. Οι καταναλωτές θα είναι σε θέση να επιλέξουν προϊόντα που είναι πιο ανθεκτικά, επισκευάσιμα και βιώσιμα χάρη σε αξιόπιστες ετικέτες και διαφημίσεις. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι εταιρείες δεν μπορούν πλέον να ξεγελάσουν τους καταναλωτές λέγοντας ότι τα πλαστικά μπουκάλια τους είναι καλά επειδή η εταιρεία φυτεύει δέντρα κάπου, ή να λένε ότι κάτι είναι βιώσιμο χωρίς να εξηγούν πώς. Αυτή είναι μια μεγάλη νίκη για όλους μας».

Η οδηγία πρέπει πλέον να λάβει την τελική έγκριση από το Συμβούλιο, μετά την οποία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Στη συνέχεια τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους 24 μήνες για να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο.

Στόχος είναι η νέα οδηγία να τεθεί σε εφαρμογή μαζί με την οδηγία για τους οικολογικούς ισχυρισμούς, η οποία συζητείται αυτό τον καιρό στην αρμόδια επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η επικείμενη οδηγία για τους οικολογικούς ισχυρισμούς θα είναι πιο συγκεκριμένη και θα ρυθμίζει πιο λεπτομερώς τους όρους για τη χρήση των περιβαλλοντικών ισχυρισμών.