Οι δυσκολίες πρόσβασης, οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα και η ανάγκη για περισσότερες ευκαιρίες στην εργασία, τον πολιτισμό και τον αθλητισμό αναλύθηκαν σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου της πρωτοβουλίας «The Upfront Initiative» που υποστηρίζει και προωθεί την ισότητα, τη συμπερίληψη, την ποικιλομορφία και την ορατότητα στον εργασιακό χώρο και διοργανώνεται για τρίτη συνεχή χρονιά, στις 14 Μαρτίου 2024 στο Ωδείο Αθηνών, υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Η Γεωργία Καλτσή, παραολυμπιακή αθλήτρια ξιφασκίας και καλαθοσφαίρισης ανέλυσε την έννοια του “inspiration porn” και πώς κάποιες εταιρείες εκμεταλλεύονται τα άτομα με την αναπηρία για να καλύψουν ανάγκες μάρκετινγκ. 

«Πολλοί έχουμε βρεθεί σε καταστάσεις inspiration porn, άτομα με αναπηρία να  χρησιμοποιούνται ως αντικείμενο για προωθητικές δράσεις. Έχω βρεθεί σε δράσεις που δινόταν έμφαση στο γεγονός ότι είμαι ανάπηρη και δινόταν βαρύτητα στην εικόνα του αμαξιδίου, γιατί ήθελαν να καλύψουν ανάγκες μάρκετινγκ. Ένιωσα σαν αντικείμενο εκείνη τη στιγμή. Τώρα όμως αυτό αλλάζει, το όνομά μου πλέον μπαίνει μπροστά από την ιδιότητα ότι είμαι ανάπηρο άτομο. Μάλιστα μια εταιρεία με κάλεσε να μετέχω σε μία προσπάθεια ως inspiration porn, αλλά δεν τους βγήκε γιατί είμαι πλέον αναγνωρίσιμη». 

«Εμείς δεν κυνηγάμε τη συμπερίληψη αλλά την ένταξη» τόνισε ο Σπύρος Νταντανίδης, συνιδρυτής της Cool Crips και κινηματογραφιστής. «Θέλουμε να γίνουμε κομμάτι της κοινωνίας με τους δικούς μας όρους. Όπως φτάσαμε σε αυτή τη σκηνή για να μιλήσουμε στο πάνελ, έτσι θέλουμε να φτάνουμε σε μία δουλειά που μας ενδιαφέρει. Συμπερίληψη είναι οι ανάπηροι να λαμβάνουν από κοινού αποφάσεις όχι μόνο στα θέματα που τους αφορούν, αλλά σε γενικότερα θέματα, όπως τα εργασιακά, το συνταξιοδοτικό κλπ» είπε παραδεχόμενος παράλληλα ότι η τέχνη είναι από τους χώρους όπου υπάρχουν οι μεγαλύτερες δυσκολίες πρόσβασης στα άτομα με αναπηρία, και ως θεατές και ως εργαζόμενοι.

Την ανάγκη για ενημερωμένες  παραστάσεις της αναπηρίας στην τέχνη και τον πολιτισμό υπογράμμισε ο Χρίστος Παπαμιχαήλ, καλλιτέχνης και διευθυντής της liminal-Πρόσβαση στον Πολιτισμό που εξέφρασε την εκτίμηση ότι «με αυτό τον τρόπο μπορούν αποτελεσματικά να αλλάξουν τα πράγματα».  «Τα πράγματα αλλάζουν αλλά αργά» προσέθεσε. 

«Πάθαμε Αντώνη» είπε ο Γιώργος Σιφνιός, senior brand director South East Europe της Αdidas, περιγράφοντας την πρόσληψη ενός ατόμου με νοητική αναπηρία από τον όμιλο της  Αdidas, πρόσληψη που έγινε στο πλαίσιο της απόφασης της εταιρείας για συμπερίληψη, απόφαση που ελήφθη το 2022. 

«Συνεργαστήκαμε με τον οργανισμό “Μαργαρίτα”, ήταν ένα απίστευτο ταξίδι. Το αποτέλεσμα ήταν ότι “πάθαμε Αντώνη”. Ο Αντώνης δουλεύει από το Νοέμβριο στο factory outlet στη Μεσογείων. Η εμπειρία είναι απίστευτη, βελτιώθηκε η συνοχή της ομάδας, γιατί δημιουργούνται νέοι κώδικες που προάγουν όλο το σύνολο. Ο Αντώνης ξεκίνησε από το stockroom του καταστήματος και τώρα μετέχει και στις πωλήσεις, με υψηλές επιδόσεις. »

«Ο μεγαλύτερος μύθος για την αναπηρία είναι ότι πηγάζει από τα σώματα μάς» είπε ο Γρηγόρης Χρυσικός, συνιδρυτής της Cool Crips. «Για να το καταλάβουμε, πρέπει να διαχωρίσουμε τη βλάβη από την αναπηρία. Αναπηρία είναι ο αποκλεισμός που βιώνουμε. Η αναπηρία είναι σχετική: εγώ είμαι λιγότερο ανάπηρος στο Βερολίνο και τη Βαρκελώνη από ότι στην Αθήνα» εξήγησε και παράλληλα πρότεινε να γίνεται χρήση του όρου «ανάπηρο άτομο» και όχι «άτομο με αναπηρία». Συμπλήρωσε επίσης ότι αντίστοιχους αποκλεισμούς βιώνει κάθε κοινότητα που παρεκκλίνει από τα κυρίαρχα πρότυπα.

Τη συζήτηση συντόνισαν η Χρυσέλλα Λαγαρία, Co-Founder και Διευθύντρια της Black Light και ο Θοδωρής Τσάτσος, Ψυχολόγος - Εκπαιδευτής, Black Light.

Η Χρυσέλλα Λαγαρία σημείωσε ότι ο τίτλος της συζήτησης ««Αν και ανάπηρος, τα καταφέρνει» είναι μία φράση που ακούγεται πολλές φορές. «Μας βρίσκει εκεί που δεν το περιμένουμε» είπε χαρακτηριστικά «είναι μία φράση κλισέ, καταλαβαίνω ότι είναι αυτοματοποιημένη, αλλά μειώνει τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεται» είπε.  

Ο Θοδωρής Τσάτσος, σημείωσε ότι οι αρτιμελείς άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι παράγουν στερεότυπα. «Εμείς προσπαθούμε να καταδείξουμε ότι τέτοιες παραδοχές δεν ανήκουν στην κοινή γνώση, είναι στερεότυπα που πρέπει να υπερκεράσουμε».