Αθήνα 5.10.2012, 4:21

Ξεκινά στις 15 Οκτωβρίου η υποβολή αιτήσεων από συνταξιούχους που επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα «κατ’ οίκον φροντίδα συνταξιούχων» που θα υλοποιήσει το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ.

Οι αιτήσεις θα κατατίθενται στα κατά τόπους Υποκαταστήματα και Παραρτήματα του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ. Με νεότερη ανακοίνωση θα γνωστοποιηθούν και άλλα σημεία για την υποβολή των αιτήσεων (π.χ ανταποκριτές του ΟΓΑ, ΚΕΠ κ.λπ.). Αναλυτικές οδηγίες για την υποβολή των αιτήσεων και των απαιτούμενων δικαιολογητικών αναφέρονται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος.

Το πρόγραμμα
Με τις διατάξεις του άρθρου 138 του 4052/01.03.2012 θεσμοθετήθηκε η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου προγράμματος με τίτλο «Πρόγραμμα κατ` οίκον φροντίδας Συνταξιούχων» για την κάλυψη των αναγκών της κατ` οίκον φροντίδας συνταξιούχων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόσκαιρα ή μόνιμα προβλήματα υγείας ή αναπηρίας που καθιστούν δυσχερή την αυτόνομη διαβίωσή τους.

Το πρόγραμμα καλύπτει τους συνταξιούχους όλων των φορέων κύριας ασφάλισης της χώρας, με σκοπό την κατοχύρωση συνθηκών αυτόνομης διαβίωσης των ηλικιωμένων και των ανάπηρων συνταξιούχων στην κατοικία τους, ώστε να εξασφαλιστεί η παραμονή τους στο οικείο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, να αποφευχθεί η παραπομπή τους σε μονάδες κλειστής φροντίδας και να προληφθούν καταστάσεις κοινωνικού αποκλεισμού. 

Σκοπός του είναι η κατοχύρωση συνθηκών αυτόνομης διαβίωσης των ηλικιωμένων και των ανάπηρων συνταξιούχων στην κατοικία τους, ώστε να εξασφαλιστεί η παραμονή τους στο οικείο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, να αποφευχθεί η παραπομπή τους σε μονάδες κλειστής φροντίδας και να προληφθούν καταστάσεις κοινωνικού αποκλεισμού.

Στο περιεχόμενο του προγράμματος περιλαμβάνονται:
- η καταπολέμηση της εξάρτησης ηλικιωμένων και αναπήρων με την οργάνωση και τη συστηματική παροχή υπηρεσιών κοινωνικής εργασίας, ψυχοκοινωνικής στήριξης, νοσηλευτικής φροντίδας φυσικοθεραπείας, εργο θεραπείας και οικιακής βοήθειας κλπ.
- η ενημέρωση των Ωφελούμενων για τα δικαιώματά τους και την υποστήριξη κατά τις επαφές τους με αρμόδιες υπηρεσίες υγείας, κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας
- η διευκόλυνση των Ωφελούμενων για την συμμετοχή τους σε πολιτιστικές ψυχαγωγικές, κοινωνικές και θρησκευτικές δραστηριότητες.

Οι υπηρεσίες του προγράμματος προς τους δικαιούχους θα προσφέρονται από τους παρόχους του Προγράμματος οι οποίοι είναι επιχειρήσεις - νομικά πρόσωπα που θα επιλεγούν από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ στο προσεχές διάστημα. Οι Πάροχοι αυτοί θα συνάπτουν
ειδικές συμβάσεις με το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για την παροχή των υπηρεσιών αυτών έναντι καθορισμένης αμοιβής ανά ωφελούμενο.

Δικαιούχοι
Δικαιούχοι (ωφελούμενοι) του προγράμματος είναι:
- οι συνταξιούχοι λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου όλων των φορέων κυρίας ασφάλισης αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας (ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ, ΕΤΑΠ - ΜΜΕ, ΝΑΤ κ.λπ.)
- οι συνταξιούχοι λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου του Δημοσίου καθώς και
- οι συνταξιούχοι ανασφάλιστοι υπερήλικες του ΟΓΑ, οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόσκαιρα ή μόνιμα προβλήματα υγείας ή αναπηρίας και πληρούν σωρευτικά τα κριτήρια που αναφέρονται παρακάτω.

Κριτήρια
Τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν σωρευτικά οι δικαιούχοι κατά την πρώτη εφαρμογή του προγράμματος, προκειμένου να εγκριθεί η ένταξή τους στο πρόγραμμα είναι:
- Να έχουν κριθεί ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ανεξαρτήτου ορίου ηλικίας. Δηλαδή πρέπει να υπάρχει αναπηρία 67% και άνω πιστοποιημένη από αρμόδιο φορέα (ΚΕΠΑ ή άλλο φορέα εφόσον η σχετική απόφαση είναι σε ισχύ )
- Να διαβιούν μόνοι τους ή με σύζυγο ή άλλο πρόσωπο που πληροί τις λοιπές προϋποθέσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα. Δηλαδή ο σύζυγος ή το άλλο πρόσωπο να έχει ποσοστό αναπηρίας άνω του 67% και το ατομικό εισόδημά του να είναι κάτω των 7.715, 65 € ετησίως.
- Το συνολικό ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα να μην υπερβαίνει αυτό της χαμηλότερης εισοδηματικής κλίμακας, που προβλέπεται κάθε φορά για την παροχή του ΕΚΑΣ. Το ατομικό αυτό εισόδημα ανέρχεται σήμερα στο ποσό των 7.715, 65 € και το οικογενειακό στο διπλάσιο.
- Η κατάσταση της υγείας τους, λόγω ασθένειας (χρόνιας ή πρόσκαιρης), να καθιστά αδύνατη την αυτοεξυπηρέτησή τους ή δυσχερή την κάλυψη των καθημερινών τους αναγκών.
- Να μην λαμβάνουν επίδομα απολύτου αναπηρίας ή εξωϊδρυματικό επίδομα ή οποιοδήποτε άλλο επίδομα συμπαράστασης από τον ασφαλιστικό τους φορέα.
- Να μην διαβιούν σε μονάδες κλειστής φροντίδας κάθε νομικής μορφής ή σε νοσηλευτικές μονάδες του Εθνικού Συστήματος Υγείας ή του ιδιωτικού ωτομέα.

Σε επόμενο χρόνο, που θα γνωστοποιηθεί από το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, θα μπορούν να ενταχθούν ως ωφελούμενοι και οι συνταξιούχοι που έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον το 78ο έτος της ηλικίας τους και πληρούν σωρευτικά τα παραπάνω κριτήρια χωρίς να απαιτείται πιστοποιημένο ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.

Αιτήσεις
Για την συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα «Κατ’ Οίκον Φροντίδας Συνταξιούχων» οι ωφελούμενοι/δικαιούχοι του προγράμματος μπορούν να υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής στο Πρόγραμμα η οποία πρέπει να συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

Οι αιτήσεις των δικαιούχων θα γίνονται δεκτές από 15/10/2012 και μετά. Σε πρώτη φάση, οι αιτήσεις θα υποβάλλονται στα Υποκαταστήματα και τα Παραρτήματα του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ του τόπου κατοικίας του δικαιούχου. Με νεότερη ανακοίνωση θα γνωστοποιηθούν και άλλα σημεία για την υποβολή των αιτήσεων (π.χ ανταποκριτές του ΟΓΑ, ΚΕΠ κλπ).

Για την συμμετοχή του στο πρόγραμμα ο δικαιούχος (ωφελούμενος) πρέπει να συμπληρώσει και να υποβάλλει το έντυπο «Αίτηση Συμμετοχής Συνταξιούχου στο Πρόγραμμα-Δήλωση Στοιχείων Συνταξιούχου», το οποίο είναι διαθέσιμο από την ιστοσελίδα του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ καθώς και από τα Υποκαταστήματα και παραρτήματα του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ. Η αίτηση υποβάλλεται από τον ίδιο ή εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπό του.

Με την αίτηση συμμετοχής πρέπει να υποβληθούν και τα παρακάτω δικαιολογητικά:
1. Αντίγραφο ταυτότητας ή διαβατηρίου
2. Εκκαθαριστικό σημείωμα δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του προηγούμενου οικονομικού έτους (ήτοι του έτους 2011) ή Υπεύθυνη Δήλωση θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής, ότι νομίμως δεν υποβάλλεται φορολογική δήλωση.
3. Βιβλιάριο υγείας του οικείου ασφαλιστικού φορέα (αντίγραφα σελίδας/ων με τα προσωπικά στοιχεία Συνταξιούχου) από το οποίο να προκύπτει ο ΑΜΚΑ του συνταξιούχου καθώς και Αριθμός Μητρώου φορέα συνταξιοδότησης.
4. Απόφαση συνταξιοδότησης ή πρόσφατο εκκαθαριστικό πληρωμής συντάξεων.
5. Πιστοποιητικό αναπηρίας σε ισχύ. Η ύπαρξη ποσοστού αναπηρίας μπορεί να προκύπτει:
- είτε από πιστοποιητικό ΚΕΠΑ (που έχει εκδοθεί για συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας ή για οποιοδήποτε άλλο λόγο π.χ κοινωνικές παροχές ή
φορολογικές απαλλαγές κ.λ.π),
- είτε από απόφαση συνταξιοδότησης, εάν πρόκειται για συνταξιούχο λόγω αναπηρίας και στην απόφαση αναφέρεται το ποσοστό αναπηρίας.
- είτε από αποφάσεις και γνωματεύσεις αρμοδίων οργάνων (Υγειονομικών Επιτροπών) που έχουν εκδοθεί πριν από την λειτουργία του ΚΕΠΑ και εξακολουθούν να ισχύουν.
6. Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/1985 στην οποία ο αιτών αναφέρει ότι διαβιώνει μόνος/η ή με άλλο πρόσωπο το οποίο επίσης πληροί τις προϋποθέσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα. Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος δηλώσει ότι διαβιώνει με σύζυγο ή άλλο πρόσωπο πρέπει να προσκομίσει τα ίδια δικαιολογητικά για την απόδειξη του ποσοστού αναπηρίας και του ατομικού εισοδήματός του.

Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω δικαιολογητικά 1 έως 5 υποβάλλονται πρωτότυπα ή σε θεωρημένα αντίγραφα, ενώ οι Υπεύθυνες Δηλώσεις (2 και 6) απαιτείται να υποβληθούν με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής εφόσον δεν προσέρχεται ο ίδιος ο Συνταξιούχος για την υποβολή της αίτησης.

Αξιολόγηση
Τα αρμόδια όργανα των Υποκαταστημάτων/Παραρτήματων ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετά τον έλεγχο πληρότητας των απαιτούμενων δικαιολογητικών και των προϋποθέσεων υπαγωγής στο πρόγραμμα, θα εκδίδουν απόφαση ένταξης στο πρόγραμμα, εφόσον η αξιολόγηση είναι θετική η οποία θα γνωστοποιείται στον ωφελούμενο.

Επίσης σε κάθε ωφελούμενο θα γνωστοποιούνται με κάθε πρόσφορο τρόπο, οι συμβεβλημένοι με το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ Πάροχοι, που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του.

Επομένως η αξιολόγηση της αίτησης θα ολοκληρώνεται εφόσον υπάρχει Πάροχος που δραστηριοποιείται στην περιοχή του συνταξιούχου, με τον οποίο το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ έχει συνάψει σύμβαση.

Η διαδικασία έκδοσης των αποφάσεων υποστηρίζεται ηλεκτρονικά και το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ τηρεί ηλεκτρονικό αρχείο των ωφελουμένων, το οποίο περιλαμβάνει κατ΄ελάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία: το ονοματεπώνυμο και το πατρώνυμο του ωφελουμένου, τον ΑΦΜ του, τον Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του ωφελούμενου, φορέα συνταξιοδότησης και αριθμό μητρώου φορέα συνταξιούχου.

Συμφωνητικό
Η διαδικασία ένταξης των ωφελούμενων στο πρόγραμμα ολοκληρώνεται με την επιλογή Παρόχου. Ειδικότερα ο ωφελούμενος θα επιλέγει Πάροχο με τον οποίο το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ θα έχει συνάψει ειδική σύμβαση προσκομίζοντας την εγκριτική απόφαση ένταξής του στο Πρόγραμμα.

Σημειώνεται ότι τα στοιχεία των Παρόχων κάθε περιοχής θα γνωστοποιούνται στους δικαιούχους με την απόφαση ένταξής τους στο πρόγραμμα, με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ κλπ.

Μεταξύ του Ωφελούμενου και του Παρόχου θα συνάπτεται συμφωνητικό συνεργασίας για το είδος των υπηρεσιών (π.χ νοσηλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες κοινωνικού λειτουργού, οικιακής βοηθού) που θα παρασχεθούν καθώς και τον τρόπο παροχής τους. (π.χ. πλήθος επισκέψεων σε εβδομαδιαία βάση).

Το συμφωνητικό θα υπογράφεται σε 3 αντίτυπα, ένα για τον Ωφελούμενο, ένα για τον Πάροχο και ένα για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, που θα προσκομίζεται στο αρμόδιον Υποκατάστημα με την πρώτη υποβολή των δικαιολογητικών πληρωμής του Παρόχου. Για την υποστήριξη της διαδικασίας θα διατίθεται από την ιστοσελίδα του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ Σχέδιο «Συμφωνητικού συνεργασίας Ωφελούμενου - Παρόχου».

Μετά την υπογραφή του συμφωνητικού συνεργασίας ο Πάροχος θα καταχωρεί τον ωφελούμενο μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ στο λογαριασμό του και παράλληλα θα τον δεσμεύει ώστε να μην μπορεί να επιλεγεί από άλλο Πάροχο.

Ο ωφελούμενος έχει το δικαίωμα, εφόσον το επιθυμεί, να διακόψει τη συνεργασία του με τον Πάροχο. Στην περίπτωση αυτή ενημερώνει σχετικά τον Πάροχο με το έντυπο («Λύση Συμφωνίας με Πάροχο»), όπου αναφέρονται οι λόγοι διακοπής της συνεργασίας και ταυτόχρονα το κοινοποιεί στο αρμόδιο Υποκατάστημα. Στη συνέχεια ο Πάροχος έχει την υποχρέωση να καταχωρίσει στο λογαριασμό του στο Μητρώο Παρόχων τη διακοπή της συνεργασίας και την αποδέσμευση του ωφελούμενου.

Σε περίπτωση που ο Πάροχος δεν προβεί στην καταχώρηση της διακοπής της συνεργασίας με τον ωφελούμενο, τότε ο ωφελούμενος απευθύνεται στο αρμόδιο Υποκατάστημα ενημερώνοντάς το σχετικά για τη μη ανταπόκριση του Παρόχου. Ο αρμόδιος υπάλληλος αφού διερευνήσει το θέμα επικοινωνώντας με τον Πάροχο και διαπιστώσει ότι έλαβε γνώση ο Πάροχος αλλά δεν ανταποκρίθηκε, τότε καταχωρεί στο
σύστημα τη λύση της συνεργασίας του Ωφελούμενου με τον Πάροχο αποδεσμεύοντάς τον ωφελούμενο και συμπληρώνοντας την αιτιολογία της διακοπής της σχέσης. Με την ενέργεια αυτή ενημερώνονται αυτόματα μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων τόσο ο Πάροχος όσο και το Τμήμα Παρόχων της Διεύθυνσης Κατ΄ Οίκον Φροντίδας Συνταξιούχων.

Μεταβολές
Ο ωφελούμενος στο πλαίσιο των υποχρεώσεών του ως δικαιούχου του Προγράμματος "Κατ’ Οίκον Φροντίδα Συνταξιούχων" πρέπει να ενημερώνει το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ για οποιαδήποτε μεταβολή στα στοιχεία που τηρούνται στο Μητρώο Ωφελούμενων, καθώς και στις προϋποθέσεις και τα κριτήρια ένταξής του στο Πρόγραμμα.

Ειδικότερα, ο ωφελούμενος συμπληρώνει το σχετικό έντυπο της «Αίτηση Μεταβολής Στοιχείων Ωφελούμενου», το οποίο αποστέλλει μαζί με τυχόν δικαιολογητικά τεκμηρίωσης της μεταβολής(κατά περίπτωση). Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο μητρώο και μπορεί να είναι αντικείμενο μεταβολής είναι τα ακόλουθα:
- Στοιχεία του Ωφελούμενου όπως διεύθυνση κατοικίας, στοιχεία επικοινωνίας, κ.λπ.
- Στοιχεία που σχετίζονται και τεκμηριώνουν τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο Πρόγραμμα και συγκεκριμένα:
  - Ποσοστό % Αναπηρίας (π.χ. ανανέωση πιστοποιητικού αναπηρίας)
  - Ποσό εισοδήματος,
  - Οικογενειακή κατάσταση (ο Δικαιούχος διαβιεί μόνος του ή με σύζυγο ή άλλο πρόσωπο που πληροί τα κριτήρια συμμετοχής

Διακοπή
Το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ διακόπτει τη συμμετοχή του ωφελούμενου στο πρόγραμμα με έκδοση απόφασης διακοπής, στις περιπτώσεις που:
- από τα δικαιολογητικά του Ωφελούμενου προκύπτει η ανάγκη διακοπής της συμμετοχής του στο Πρόγραμμα (δηλαδή, ο Ωφελούμενος δεν πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο Πρόγραμμα).
- από διασταυρώσεις με άλλα πληροφοριακά συστήματα (ΟΠΣ ΙΚΑ, προκύπτει ότι ο ωφελούμενος δεν πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο Πρόγραμμα.
- από τη διενέργεια ελέγχων από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σε περιοδική βάση διαπιστωθεί ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συμμετοχής στο Πρόγραμμα.

Υποχρεώσεις
Σύμφωνα με το άρθρο 3 της με αρ. πρωτ . Φ.80000/8786/10784/11-04-2012 Υπουργικής Απόφασης, ωφελούμενος υποχρεούται στην αρχή κάθε έτους να προσκομίζει στο ΙΚΑ - ΕΤΑΜ τα απαραίτητα δικαιολογητικά από τα οποία προκύπτει ότι συνεχίζει να πληροί τις προϋποθέσεις και παραμένει δικαιούχος του προγράμματος.

Σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια του έτους ο ωφελούμενος παύει να πληροί τα απαιτούμενα κριτήρια, οφείλει να το κοινοποιήσει στο ΙΚΑ - ΕΤΑΜ για να διακοπεί η συμμετοχή του στο πρόγραμμα.

Σε περίπτωση θανάτου του ωφελούμενου, η διακοπή γίνεται αυτοδίκαια. (άρθρο 3 της με αρ. πρωτ . Φ.80000/8786/10784/11-04-2012 Υπουργικής Απόφασης)

Σε κάθε επίσκεψη του/της υπαλλήλου του Παρόχου σε Ωφελούμενο συμπληρώνεται η σχετική βεβαίωση παροχής υπηρεσιών, υπογράφεται από τον ωφελούμενο και τον/την υπάλληλο του Παρόχου σε δύο αντίτυπα, το ένα εκ των οποίων τηρεί ο Ωφελούμενος ενώ το άλλο τηρεί ο Πάροχος στα αρχεία του (έντυπο παρόχων, ΕΠ6: Βεβαίωση παροχής υπηρεσιών) .

Στο τέλος κάθε μήνα ο Πάροχος ζητάει από τον Ωφελούμενο να επιβεβαιώσει τις υπηρεσίες που έλαβε κατά τη διάρκεια του μήνα με την υπογραφή σχετικού εντύπου. Το έντυπο αυτό παράγεται αυτόματα από το σύστημα ( ΕΠ7Α : ΕΝΤΥΠΟ ΜΗΝΙΑΙΟΥ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ) με βάση την μηνιαία καταχώριση των απολογιστικών στοιχείων παροχής υπηρεσιών ανά Ωφελούμενο, αποτελεί συγκεντρωτική κατάσταση των επισκέψεων ανά Ωφελούμενο για την παροχή υπηρεσιών σε μηνιαία βάση και υπογράφεται από τον Ωφελούμενο επιβεβαιώνοντας τις υπηρεσίες που έλαβε από τον Πάροχο. Το έντυπο αυτό χρησιμοποιείται από τον Πάροχο ως αποδεικτικό της παροχής υπηρεσιών για την πληρωμή του από το αρμόδιο Υποκατάστημα του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ.